Wręczono Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego. Oto laureaci 7. edycji [ZDJĘCIA + WIDEO]
Laureatami 7. edycji Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego zostali Dariusz Rosiak Tatiana Kolesnychenko, Anna Dudzińska, Wojciech Grzędziński i Michał Przedlacki. - Życzę wszystkim, żebyśmy wyszli z gali z przekonaniem, że wolne, niezależne media mają przed sobą dobrą przyszłość - powiedział podczas poniedziałkowej uroczystości szef Polskiej Agencji Prasowej Marek Błoński.
- Nagrodziliśmy tych, którzy rzeczywiście w minionym roku zrobili duże, ważne rzeczy; którzy idą śladami patrona Konkursu Ryszarda Kapuścińskiego - powiedział Marek Błoński.
Dziennikarz radiowy i prasowy, reportażysta, twórca i główny prowadzący „Raportu o stanie świata” Dariusz Rosiak został laureatem Nagrody Specjalnej PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego „za objaśnianie świata”. „Raport o stanie świata” przez 13 lat tworzony był w radiowej Trójce. Od marca 2020 roku program jest finansowany przez słuchaczy i ukazuje się w formie podcastu.
- Jury przyznało tę nagrodę za najwyższej próby dziennikarstwo międzynarodowe, za wnikliwą i wrażliwą analizę tego, co dzieje się poza Polską. Za objaśnianie nam świata, w którym odgrywamy coraz większą rolę. To uhonorowanie dziennikarskiej drogi życiowej, wrażliwości i zaangażowania - odczytała uzasadnienie jurorów zastępczyni redaktora naczelnego PAP Zuzanna Dąbrowska.
- Myślenie jest trudne. Dlatego zamiast myśleć, ludzie osądzają. To niestety nie ja wymyśliłem, bardzo chciałbym, żebym to ja wymyślił to zdanie - mówił laureat specjalnej Nagrody. - Nie tylko myślenie jest trudne. Trudne jest w ogóle konfrontowanie się ze światem takim, jakim on jest. Trudne jest np. rozmawianie z ludźmi, którzy mają inne poglądy niż my. Tego typu rzeczy są trudne, dlatego, że nie zawierają w sobie żadnej rekompensaty - mówił. - Nic dziwnego, że dziennikarstwo staje się coraz bardziej emocjonalne i coraz mniej odnosi się do tego, o czym mówił Kapuściński (...), nie szuka, nie konfrontuje się, nie sprawdza, tylko idzie w kierunku emocji. „Raport...” miał być od samego początku czymś innym. Mam nadzieję, że czymś takim jest - zaznaczył Dariusz Rosiak.
Nagrodę Specjalną wręczyli laureatowi redaktor naczelny PAP Wojciech Tumidalski i przedstawiciel partnera tej Nagrody, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju Piotr Matczuk.
Zwyciężczynią w kategorii audio została Anna Dudzińska. Kapituła doceniła ją za sześcioodcinkowy audioserial „Saamowie. Wyrzut sumienia Skandynawii”, który ukazał się w magazynie „Pismo” (produkcja Fundacja Pismo).
Dudzińska opowiada o północy Starego Kontynentu, skupiając się na rdzennych mieszkańcach Europy, Saamach, pogardliwie nazywanych Lapończykami. To opowieść o ludziach nieustannie walczących o swoje prawa w krajach uznawanych za wzór tolerancji, otwartości i demokratycznych wartości. Przewodniczką po tym świecie jest m.in. Katarzyna, Polka, która od 20 lat mieszka i pracuje w Tromsø jako nauczycielka, ucząc Saamów w Norwegii ich rdzennego języka, i „odzyskuje” zapomniane, saamskie nazwy pagórków, wzniesień, skał, potoków, jezior. Pojawiają się również postacie związane z Północą: prawnik Ande Somby (obrońca Saamów), profesorka literatury języka saamskiego Lil Tove Fredricson, profesor Ivar Bjorklund z Komisji Prawdy i Pojednania, Ilona Wiśniewska - polska reporterka mieszkająca w Tromsø, szwedzki pisarz polskiego pochodzenia Maciej Zaremba Bielawski, autorka książki „Panowie nas tu przesiedlili” Elin Anna Labba, a także wielu Saamów stawiających ważne pytania o język, tożsamość, dziedzictwo.
Wyróżnienie w kategorii audio kapituła przyznała Martynie Wojtkowskiej („W Nowej Zelandii zaczyna się dzień”, Program Trzeci Polskiego Radia, producentem jest Studio Reportażu Polskiego Radia we współpracy z Instytutem Pileckiego) oraz Michałowi Janczurze („Szarlatan”, Wirtualna Polska).
Zwycięzcą Nagrody PAP w kategorii foto został Wojciech Grzędziński. Fotograf został doceniony za reportaż „Eliminacje”, który dokumentuje przebieg kwalifikacji do XIX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina. Grzędziński przy Konkursie Chopinowskim pracuje od 2005 r.
Kwalifikacje do tegorocznego Konkursu Chopinowskiego, w których wzięło udział 171 artystów z 28 krajów, odbyły się w Filharmonii Narodowej wiosną tego roku. Na czarno-białych zdjęciach Grzędziński ukazał ogromne emocje, stres, ale także fizyczne zmęczenie towarzyszące młodym pianistom podczas zmagań o udział w jednym z najważniejszych na świecie konkursów pianistycznych, którego wygrana otwiera drzwi międzynarodowej sławy i muzycznej kariery. Fotograf oddał także atmosferę kulis. Ukazał skupienie przed występem, moment rozgrzewki, a także chwile czułości spędzone z najbliższymi tuż przed wyjściem na estradę.
Grzędziński otrzymał również wyróżnienie za drugi zgłoszony fotoreportaż - „Zapis bombardowania Konstantynówki”. To obraz ukraińskiego miasta chwilę po zniszczeniu go przez Rosję. Drugim wyróżnionym w kategorii foto został Patryk Jaracz. W swoim fotoreportażu „Sen czternastoletniej Yany” pokazuje losy młodej dziewczyny ocalałej po nocnym ataku w Kijowie. Jako jedyna ze swojej rodziny przeżyła nalot rosyjskich rakiet.
W kategorii tekst uhonorowano Tatianę Kolesnychenko. Kapituła doceniła ją za reportaż „»Władcy ciał«. Po wszystkim zostaje tylko fasada” opublikowany na portalu Wirtualna Polska. Jego tematem jest okrucieństwo rosyjskich żołnierzy wobec ukraińskich kobiet w jego najbardziej ekstremalnych formach. Przemocy seksualnej doświadczają kobiety w każdym wieku. Tylko nieliczne decydują się o tym opowiedzieć. Autorka opisuje traumatyczne doświadczenia 77-letniej Ludmyły, 61-letniej Tetiany i Niny - wszystkie są ofiarami brutalnych gwałtów - oraz ich próbę powrotu do „normalności”, choć czas wcale nie leczy ran. Kobiety mówią, że śmierć byłaby lepsza od upokorzeń, których doświadczyły.
- Szczerze mówiąc, w głębi duszy czuję, że jednak nie wykonałam do końca swojego zadania. Patrzę na swoich kolegów z redakcji (Wirtualnej Polski - PAP), wspaniałych dziennikarzy śledczych, którzy potrafią zmienić rzeczywistość, mieć na nią wpływ, potrafią odwołać nieuczciwych polityków albo pomóc ludziom, którzy potrzebują tej pomocy, sprawiać, że coś się dzieje, a my z Maciejem Stanikiem, wspaniałym fotografem, już czwarty rok jeździmy w strefę wojny, pokazujemy, piszemy i nic się nie zmienia. Znowu widać małe białe trumny, trumny dla dzieci - powiedziała Tatiana Kolesnychenko.
Wyróżnienia w kategorii tekst otrzymali Ula Idzikowska („Rabin Avremel wraca na Zachodni Brzeg”, NEW-Online) oraz Szymon Opryszek („Czy Europie grozi kryzys fentanylowy?”, OKO.press). Kapituła dodatkowo wyróżniła Dorotę Kwiatkowską za jej debiut „Wałęsa u Bacciarellego. Legenda Solidarności uwieczniona na Zamku Królewskim” („Tygodnik Powszechny”).
W kategorii wideo zwyciężył Michał Przedlacki, którego wyróżniono za reportaż „Żołnierki Ukrainy” wyemitowany w programie „Superwizjer” (TVN). Poprzez portrety trzech kobiet autor przybliża losy blisko 45 tys. ukraińskich kobiet, które obecnie służą w armii, 7 tys. z nich w randze oficera. Bohaterkami filmu są dowódczyni dywizjonu artylerii Ljubow, sierżantka Natalia i sierżantka snajperka służące na pierwszej linii frontu. To opowieść o odwadze kobiet, które zdecydowały się wziąć do ręki broń i stanąć do walki przeciwko rosyjskim okupantom. Zarazem to historia ich tęsknot i marzeń o „życiu po wojnie” w wolnej Ukrainie, która - jak mówi jedna z bohaterek - „jest teraz dla mnie wszystkim”.
Michał Przedlacki podczas gali podziękował m.in. swoim kolegom z redakcji Superwizjera TVN. Podkreślił, że stacja nie próbowała schować się za wymówką, że temat ten jest "zbyt obecny, że może męczy widza, odbiorcę, żeby trochę zluzować, żeby tego nie pokazywać tyle". - To najłatwiejsza wymówka ze wszystkich. Wymówka, żeby nic nie robić. Natomiast bezczynność w czasie wojny wcale nie jest bezczynnością. Ona jest cichym sprzyjaniu silniejszemu - zaznaczył podczas swojego wystąpienia. - Dziękuję za nagrodę w imieniu bohaterek trzech z dziesiątek tysięcy kobiet, które walczą broniąc swoich domów - dodał.
W kategorii wideo wyróżniono również Dariusza Kubika, Grzegorza Łakomskiego i Piotra Świerczka („Zespół bez roli”, TVN24) oraz Aleksandrę Fudalę („Czerwona zaraza”, TVP).
Kapituła Nagrody
Laureatów nagrody wyłoniła kapituła pod przewodnictwem redaktora naczelnego PAP Wojciecha Tumidalskiego. Funkcję honorowych przewodniczących pełnią Rene Maisner oraz Mirosław Ikonowic, przyjaciel legendy polskiego reportażu, związany z PAP od 1953 roku. W skład kapituły weszli również: Zuzanna Dąbrowska, Bogusław Chrabota, Jarosław Gugała, Andrzej Grygiel, Karolina Lewicka, Wojciech Jagielski, Beata Lubecka, Cezary Łazarewicz, Maciej Nabrdalik, Mateusz Sosnowski, Agnieszka Szydłowska, Beata Zawrzel oraz Michał Żakowski.
Gala finałowa 7. Nagrody PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego odbyła się w Teatrze Polskim. Wyróżnienie zostało ustanowione w 2010 r., by promować wartości bliskie zarówno agencji, jak i patronowi wydarzenia. Laureatów Nagrody wyłoniła kapituła pod przewodnictwem redaktora naczelnego PAP Wojciecha Tumidalskiego. Funkcję honorowych przewodniczących pełnią Rene Maisner - córka Ryszarda Kapuścińskiego, oraz Mirosław Ikonowicz - przyjaciel legendy polskiego reportażu, związany z PAP od 1953 r. (PAP)
maku/ akr/ pj/ ksi/ gj/ zzp/ miś/ know/
