Nowy, zagrożony wyginięciem gatunek orangutana

2017-11-03 12:11 aktualizacja: 2018-09-26, 19:41
epa05084192 Tsunami, an eleven-year-old Orangutan finishes up a frozen fruit platter during his birthday celebrations at the National Zoo, in Kuala Lumpur, Malaysia, 31 December 2015.  Fot. PAP/EPA/FAZRY ISMAIL
epa05084192 Tsunami, an eleven-year-old Orangutan finishes up a frozen fruit platter during his birthday celebrations at the National Zoo, in Kuala Lumpur, Malaysia, 31 December 2015. Fot. PAP/EPA/FAZRY ISMAIL
Nowy gatunek orangutana odkryto na Sumatrze. Niestety od razu zaliczono go do zagrożonych wyginięciem – donoszą szwajcarscy naukowcy na łamach pisma „Current Biology”.

Dotychczas uważano, że istnieje sześć żyjących gatunków małp człekokształtnych: orangutany z Borneo i Sumatry, wschodnie i zachodnie goryle, szympansy i bonobo.

Teraz jednak w północnej części Sumatry, w Batang Toru, odkryto nowy gatunek orangutana, żyjący w izolowanej populacji. Nadano mu nazwę orangutana z Tapanuli (Pongo tapanuliensis).

Jak wykazały trwające 20 lat badania anatomiczne i genetyczne prowadzone przez specjalistów z University of Zurich, Liverpool John Moores University w ramach Sumatran Orangutan Conservation Programme, orangutany Tapanuli są bliżej spokrewnione z małpami z Borneo niż z Sumatry. Oprócz nieco odmiennej budowy czaszki i zębów, wydają też inne dźwięki niż dwa pozostałe gatunki orangutanów.

Obecnie populacja orangutana z Tapanuli liczy zaledwie 800 osobników, co sprawia, że gatunek ten należy do najbardziej zagrożonych gatunków małp człekokształtnych na świecie. Dodatkowe niebezpieczeństwo stanowią polowania i utrata naturalnych siedlisk.

Pierwsze poszlaki dotyczące odrębności gatunkowej orangutana z Tapanuli pojawiły się, kiedy badano szkielet jednego z osobników. Wówczas naukowcy odkryli różnice anatomiczne w obrębie zębów i czaszki.

Później naukowcy szwajcarscy przeprowadzili badania genetyczne 37 genomów, które wskazują, że gatunki zamieszkujące dziś Batang Toru i Borneo rozdzieliły się od siebie ok. trzech mln lat temu. Znacznie później, bo ok. 700 tys. lat temu rozdzieliły się orangutany zamieszkujące dziś Borneo i pozostałą część Sumatry.

Nowo odkryty gatunek prawdopodobnie bezpośrednio wywodzi się od orangutanów pierwotnych, które przybyły z Azji kontynentalnej. (PAP)

krx/ pmw/ ekr/