2017-06-02 09:51 aktualizacja: 2018-09-26, 22:45
innish President Sauli Niinisto delivers his address during the 70th session General Debate of the United Nations General Assembly at United Nations headquarters in New York, New York, USA, 29 September 2015. Fot. EPA/ANDREW GOMBERT
Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych wybierze w piątek w tajnym głosowaniu pięciu niestałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ na lata 2018-19. Jedynym kandydatem z grupy państw Europy Wschodniej (EEG) jest Polska.
O niestałe członkostwo w Radzie Bezpieczeństwa (RB) w piątkowym głosowaniu będzie się ubiegać pięć państw reprezentujących swoje regiony. Polska miałaby zastąpić w grupie EEG Ukrainę. Kadencja nowych niestałych członków Rady ma się rozpocząć 1 stycznia 2018 roku.
Pozostali tegoroczni kandydaci na niestałych członków RB to Kuwejt, który miałby zająć miejsce Japonii (Grupa Azji i Pacyfiku), Peru na miejsce Urugwaju (Grupa państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów) oraz Wybrzeże Kości Słoniowej i Gwinea Równikowa, ubiegające się w Grupie Afrykańskiej o miejsca zwalniane przez Senegal i Egipt.
Spośród kandydujących obecnie państw jedynie Gwinea Równikowa nie zasiadała jeszcze w RB. Pozostałe kraje zajmowały już miejsce w Radzie: Polska pięciokrotnie, Peru czterokrotnie, Wybrzeże Kości Słoniowej dwukrotnie, a Kuwejt przez jedną kadencję.
Zgromadzenie Ogólne przeprowadzi także wybory uzupełniające w grupie państw Europy Zachodniej i Innych (WEOG). Jedynym kandydatem z tego regionu jest obecnie Holandia, co wynika z porozumienia tego kraju z Włochami o podzieleniu się dwuletnią kadencją. Holandia już pięciokrotnie zasiadała w RB.
Rada Bezpieczeństwa ONZ składa się z 15 państwW latach nieparzystych wybierani są do RB kandydaci państw należących między innymi do grupy EEG. W latach parzystych odbywa się głosowanie na pięć państw reprezentujących WEOG. Państwa afrykańskie oraz Ameryki Łacińskiej i Karaibów, a także Grupa Azji i Pacyfiku biorą udział w wyborach co rok.
Rada Bezpieczeństwa ONZ składa się z 15 państw. Jej stałymi członkami, którzy posiadają prawo weta są Stany Zjednoczone, Francja, Wielka Brytania, Chiny oraz Rosja. Pozostałych 10 członków RB Zgromadzenie Ogólne wyłania w głosowaniu na dwuletnie kadencje. Obowiązuje tzw. klucz regionalny.
Kandydaci starający się o niestałe członkostwo w RB muszą zdobyć poparcie dwóch trzecich państw należących do Zgromadzenia Ogólnego i uczestniczących w wyborach. Jeśli biorą w nim udział przedstawiciele wszystkich 193 państw ONZ musi to być 129 głosów.
W przypadku gdyby za pierwszym razem kraj ubiegający się o status członka nie zdobył wystarczającego poparcia, procedura będzie powtarzana. W razie konieczności może też zostać wysunięta inna kandydatura, ale zdaniem źródeł dyplomatycznych, z którymi rozmawiała PAP, jest to nieprawdopodobne.
Polska zgłosiła swoją kandydaturę do RB w roku 2009. Kampanię wyborczą prowadzi pod hasłem „Solidarność-Odpowiedzialność-Zaangażowanie”. Równolegle z polskim MSZ o uzyskanie dla Polski statusu członka Rady intensywnie zabiega Stałe Przedstawicielstwo RP przy ONZ w Nowym Jorku.
W trakcie kampanii wyborczej, podczas spotkań z szefami stałych przedstawicielstw przy ONZ strona polska przedstawiała swoje inicjatywy i zamierzenia. Największym wyzwaniem było dotarcie do reprezentantów małych państw, jak Kiribati, czy Wyspy Marshalla, które mają nieliczny personel - niekiedy jednoosobowy.
W czasie kampanii wyborczej Polska nawiązała stosunki dyplomatyczne z tymi nielicznymi krajami, z którymi ich jeszcze nie miała. W promocję RP jako kandydata do RB, jak podkreślają źródła PAP, były zaangażowane wszystkie polskie placówki dyplomatyczne na świecie. Do ostatniej chwili zajmuje się tym przebywający w Nowym Jorku minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski.
Od grudnia 2016 roku, kiedy Bułgaria wycofała się z batalii o niestałe miejsce w RB ONZ, Polska jest jedynym kandydatem grupy EEG.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
ad/ fit/ mal/
