Kard. Karol Wojtyła został wybrany na papieża 16 października 1978 r. W tym roku mija 46 lat od chwili jego wyboru na Stolicę Piotrową. Przybranie imienia Jan Paweł II było znakiem kontynuacji przerwanego nagłą śmiercią 33-dniowego pontyfikatu Jana Pawła I.
Jednym ze społecznych i teologicznych fundamentów pontyfikatu papieża z Polski było wezwanie - "Nie lękajcie się! Otwórzcie, otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi". Słowa te wypowiedział 22 października 1978 r. na placu św. Piotra podczas mszy inaugurującej pontyfikat.
"Nasze pokolenie pokolenie wspomina Jana Pawła II poprzez pryzmat własnych przeżyć, które często były bardzo głębokie i trudno jest nam to przekazać młodemu pokoleniu, które zostało wychowane w rzeczywistości odmiennej od czasów pontyfikatu papieża. W związku z tym, jeśli chcemy pokazać im całe dziedzictwo Jana Pawła II, to trzeba zwracać się bardziej ku jego nauczaniu próbując wspólnie z młodzieżą odczytywać to, co było w nim najgłębsze" – powiedział PAP wieloletni kierownik sekcji polskiej watykańskiego Sekretariatu Stanu, obecnie duszpasterz polskiej emigracji w Rzymie, ks. dr Paweł Ptasznik.
Papież napisał 14 encyklik, w których w nowy sposób ukazywał wiarę Kościoła i jego ludzkie nauczanie, 14 adhortacji apostolskich, 11 konstytucji apostolskich, 45 listów apostolskich i 31 Motu Proprio (listów papieskich o charakterze dekretu).
Ks. Ptasznik przyznał, że język dokumentów Jana Pawła II jest trudniejszy, od tego, którym posługiwał się w homiliach. Zastrzegł, że z czasem papież coraz bardziej dbał, aby dotrzeć do odbiorcy. Warto jednak sięgnąć po literaturę sprzed pontyfikatu papieża, jak choćby 'Przed sklepem jubilera' czy 'Miłość i odpowiedzialność', która była pewną bazą pod to, co w późniejszych latach głosił do całego Kościoła" – zwrócił uwagę ks. Ptasznik.
"Jako duszpasterz akademicki uważam, że warto wracać do 'Listu do młodych' Jana Pawła II, który jest jego dokumentem sztandarowym. Papież zawarł tam swoją miłość do młodzieży i nadzieję, jaką pokładał w niej jako następca św. Piotra i jako człowiek" – powiedział duchowny.
Zapytany, czy nauczanie Jana Pawła II nie jest z dzisiejszej perspektywy zbyt konserwatywne, zwłaszcza dla młodego pokolenia, ks. Ptasznik powiedział, że "wbrew potocznym opiniom, młodzież docenia konkretność papieża z Polski oraz doskonale rozumie, przed czym ich przestrzegał".
"Środki przekazu czasami próbują wmówić dzisiejszemu społeczeństwu, że nauczanie papieża jest przestarzałe. Tymczasem w rozmowach z młodymi widzę, że jeśli wejdziemy głębiej w jego teksty, starając się dotrzeć do tego, co faktycznie Wojtyła chciał przekazać, czy przed czym ostrzegał, wówczas okazuje się, że jego słowa są ponadczasowe, bo dotykają najgłębszych obszarów ludzkiego serca, jego tęsknot i pragnień" – powiedział ks. Ptasznik.
"Jan Paweł II wielokrotnie podkreślał, że dużo ważniejsze jest to, aby być, niż mieć. Mówił również, aby zadbać o relacje z Bogiem i z drugim człowiekiem, a nie koncentrować się na tym, co łatwe, miłe i przyjemne. I młodzi to świetnie dzisiaj rozumieją" – stwierdził duchowny.
Zapytany o swoje osobiste wspomnienia wyznał: "doświadczenie ojcowskiej dobroci Jana Pawła II i jego świętość na zawsze zostanie w moim sercu". "Wciąż noszę w swojej pamięci świadectwo jego codziennego życia, które było oddane Bogu i człowiekowi" – dodał.
Powiedział, że w codziennych kontaktach Jan Paweł II był bardzo prosty, życzliwy i wrażliwy na drugiego człowieka, a przy tym był wielkim intelektualistą nie tylko w dziedzinie teologii i filozofii, ale również miał szeroką wiedzę w innych obszarach nauki. "Korzystał z niej w rozmowach z ludźmi, nawiązując w ten sposób relacje" - dodał duchowny.
Papież z Polski
Jan Paweł II był pierwszym papieżem z Polski i pierwszym następcą św. Piotra niebędącym Włochem oraz najmłodszym zwierzchnikiem Kościoła katolickiego od 1864 r. Jego pontyfikat trwał ponad 26 lat i był drugim co do długości, w dziejach Kościoła. W tym czasie zwołał 9 konsystorzy, mianował ok. 240 kardynałów, w tym 5 Polaków i 2,5 tys. biskupów; wyświęcił ponad 2 tys. księży; beatyfikował 1338 osób, a 482 kanonizował.
Do historii przeszedł m.in. jako największy podróżnik wśród papieży. W ciągu 26 lat pontyfikatu odbył 104 zagraniczne pielgrzymki do 132 krajów. Odwiedził 900 miast i miejscowości. Pokonał 1,7 miliona kilometrów.
W ciągu 26 lat swojego pontyfikatu pozostawił po sobie ogromny dorobek naukowy. Ogłosił 14 encyklik, 14 adhortacji, 11 konstytucji apostolskich i napisał 43 listy apostolskie. Fundamentem większości z nich jest nauczanie soboru watykańskiego II. Był pomysłodawcą Światowych Dni Młodzieży.
Karol Wojtyła urodził się 18 maja 1920 r. w Wadowicach koło Krakowa jako drugi syn i najmłodsze z trojga dzieci emerytowanego porucznika Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. Zmarł w wieku 84 lat w wigilię Niedzieli Bożego Miłosierdzia 2 kwietnia 2005 r. o godz. 21.37 w Watykanie. Trzy lata po beatyfikacji, 27 kwietnia 2014 r. Jan Paweł II został ogłoszony świętym. (PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ jann/ ktl/ know/