2024-08-19 19:24 aktualizacja: 2024-08-19, 19:35
„Cisza” – to tytuł wystawy fotografii jednego z najwybitniejszych polskich twórców teatralnych Leszka Mądzika, którą można oglądać przed zamkiem Tarnowskich w Tarnobrzegu-Dzikowie. Na plenerowej ekspozycji, czynnej do końca września, znalazło się ponad 40 prac artysty.
Zdaniem Tadeusza Zycha, dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Tarnobrzega, które mieści się w zamku dzikowskim, fotografie Mądzika, „zrobione i zrodzone z wewnętrznej ciszy”, mówią nam o rzeczach ważnych, ostatecznych.
„O tym, co zawsze zajmowało prawdziwą sztukę. Poprzez nie autor mówi do każdego z nas: wycisz się, stań w ciszy wobec samego siebie, bo tylko wtedy możesz usłyszeć wyraźny głos. Bo paradoksalnie cisza Mądzika krzyczy” – zauważył dyr. Zych.
Dodał, że tytuł wystawy, „Cisza”, wymyślił sam jej autor Leszek Mądzik.
„Przyznam bezczelnie - dla mnie nie był zaskoczeniem. Znam jego twórczość z czasów moich studiów na KUL. Teatr Scena Plastyczna, który założył i którym przez lata kierował, stał się jednym z symboli tej lubelskiej uczelni” – przypomniał Zych. Zwrócił uwagę, że znakiem rozpoznawczym sztuki Mądzika było całkowite wyłączenie głosów aktorów. „Nie tylko zresztą głosów, oni sami stali się w zasadzie niewidoczni dla widza. Cisza” – opowiadał dyr. Zych.
Na plenerowej wystawie w Tarnobrzegu pokazanych zostało ponad 40 wielkoformatowych, barwnych fotografii Mądzika, rejestrujących kilkadziesiąt lat wędrówki artysty z teatrem. Zdjęcia przedstawiają m.in. rzeźby w drewnie, w kamieniu, wystroje kościołów.
„Cisza zamknięta w kamieniu bądź drewnie, pomimo wanitatywnego (nawiązującego do ulotności ludzkiego życia, nieuchronności przemijania - PAP) charakteru, śpiewa, krzyczy wspaniały hymn na cześć życia” – zwrócił uwagę dyrektor tarnobrzeskiego muzeum.
Leszek Mądzik - reżyser, scenograf, malarz, fotograf - jest uważany za jednego z najoryginalniejszych polskich twórców teatralnych. Urodził się 5 lutego 1945 r. w Bartoszowinach w Górach Świętokrzyskich. Studiował na KUL, tytuł magistra sztuki otrzymał w Akademii Teatralnej im. Zelwerowicza w Białymstoku. Scenę Plastyczną KUL założył w 1969 r., od tego czasu zrealizował ponad 20 premier, m.in. „Ecce homo” (1970), „Wieczerza” (1972), „Ikar” (1974), „Zielnik” (1978), „Brzeg” (1983), „Wrota” (1989), „Tchnienie” (1992), „Szczelina” (1994), „Kir” (1997), „Odchodzi” (2003), „Bruzda” (2005).
Spektakle Sceny Plastycznej KUL - określanej jako teatr obrazu - są pozbawione słów, tradycyjnego aktorstwa i fabuły, opierają się na scenografii, przestrzeni, grze świateł, ciszy i dźwięków. W swojej twórczości artysta drąży tematykę sacrum, śmierci, erotyki, przemijania.
Krytycy teatralni w Polsce i za granicą nazywają teatr Mądzika teatrem filozoficznego egzystencjalizmu. Głównymi środkami artystycznej wypowiedzi Mądzika, który jest reżyserem i scenografem wszystkich spektakli Sceny, są przestrzeń i światło, nieliczne postacie oraz przedmioty zanurzone w głębię i mrok.
Jego teatr brał udział w ponad 50 międzynarodowych festiwalach, przywiózł z nich nagrody i wyróżnienia.
Mądzik jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Swoje prace prezentował m.in. w Galerii Krytyków Pokaz w Warszawie, w Galerii Instytutu Polskiego w Wiedniu, w Centrum UNESCO w Bejrucie, w Galerii Opery w Kairze, w Centrum Sztuki i Technik Japońskich "Manggha" w Krakowie, w Muzeum Lubelskim, w Galerii Sztuki Katolickiego Uniwersytetu w Santiago de Chile, w Theater-Cai w Tokio, w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, w The Saddlery Gallery w Edmonton w Kanadzie, w Muzeum Teatralnym w Warszawie. W 1986 r. założył Galerię Sztuki Sceny Plastycznej KUL, w której zrealizowano wiele wystaw wybitnych twórców kultury polskiej.
Jest też autorem kilkunastu scenografii do spektakli w teatrach Polski, Portugalii, Francji i Niemiec oraz wykładowcą w kilku szkołach artystycznych, m.in. Wydziału Scenografii warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych oraz Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Wykładał też na uczelniach artystycznych w Helsinkach, Berlinie, Amsterdamie, San Francisco, Hamburgu, Lyonie. Za swoją działalność artystyczną Mądzik otrzymał wiele nagród i wyróżnień. (PAP)
kno/
