Czy Polacy potrafią współpracować? Wyniki sondażu CBOS

2024-03-13 16:49 aktualizacja: 2024-03-14, 08:50
Tłum ludzi, zdjęcie ilustracyjne, fot. PAP/Wojtek Jargiło
Tłum ludzi, zdjęcie ilustracyjne, fot. PAP/Wojtek Jargiło
Zdecydowana większość Polaków ma pozytywny stosunek do idei wspólnego działania - 85 proc. badanych wierzy, że współpraca jest skuteczniejsza niż działanie w pojedynkę. Przeciwnego zdania jest 7 proc. ankietowanych - wynika z najnowszego sondażu CBOS.

"Zdecydowana większość Polaków ma niezmiennie pozytywny stosunek do idei wspólnego działania, a duża część z nich byłaby gotowa pomóc znajomej osobie w różnych wymiarach" - to główny wniosek z opublikowanego badania CBOS "Gotowość Polaków do współpracy".

Opinie Polaków na ten temat CBOS bada od ponad dwudziestu lat. Ostatni raz w 2022 r. Jak wynika z najnowszego raportu, od tego czasu przekonanie badanych o skuteczności współdziałania i jej przewadze nad działaniem w pojedynkę wzrosło. Pogląd ten podziela obecnie 85 proc. osób, o 4 punkty procentowe więcej niż przed dwoma laty. Przeciwnego zdania jest 7 proc. badanych, 8 proc. nie ma zdania.

"Poza pomiarem z roku 2004 r., kiedy o skuteczności współpracy przeświadczonych było mniej więcej trzech na czterech badanych (74 proc.), rozkłady odpowiedzi nie ulegały większym zmianom od ponad dwóch dekad – odsetek ten utrzymywał się zawsze w okolicach 80 proc. Warto przy tym odnotować, że obecny, nieco wyższy wynik (85 proc.) jest najwyższy w historii naszych pomiarów" - analizuje autor opracowania CBOS Jonathan Scovil.

Polacy dostrzegają również korzyści z kooperacji przy rozwiązywaniu problemów swojego otoczenia. 79 proc. badanych uważa, że działając wspólnie z innymi ludźmi, takimi jak oni, są w stanie pomóc potrzebującym lub zaradzić niektórym problemom swojego środowiska, osiedla, wsi lub miasta. W 2022 r. podobny pogląd wyrażała o 4 punkty procentowe mniejsza grupa. Obecnie przeciwnego zdania jest 13 proc. ankietowanych, a 8 proc. wybrało odpowiedź „trudno powiedzieć”.

CBOS podkreślił, że grupowe poczucie sprawczości wyraźnie wzrosło w ciągu ostatnich dwóch dekad. Kiedy inicjowano te badania wiarę w sens współdziałania wyrażała tylko połowa badanych. "Od tamtej pory odsetek ten powoli rósł, w 2006 roku przekroczył po raz pierwszy pułap 60 proc., a w 2012 roku – 70 proc.. Obecnie zbliża się do 80 proc. i jest to najwyższy wynik odnotowany do tej pory" - poinformowano.

Kolejną przeanalizowaną kwestią była gotowość Polaków do współpracy z osobami z ich otoczenia. Aby to sprawdzić, ankieterzy zapytali badanych, czy znają osoby spoza swojej rodziny, którym byliby gotowi pożyczyć im coś wartościowego, pomóc im w nieodpłatnej pracy na rzecz swojego środowiska lub potrzebujących, prowadzić z nimi działalność gospodarczą oraz pomóc im w działalności politycznej.

Podobnie jak w przeszłości badani najczęściej deklarowali, że byliby gotowi pożyczyć znajomej osobie coś cennego (66 proc.), nieco rzadziej, że mogliby pomagać znajomemu za darmo w pracy na rzecz wspólnego otoczenia lub potrzebujących (52 proc.), czy prowadzić ze znajomym wspólnie działalność gospodarczą (41 proc.). Najrzadziej ankietowani deklarowali chęć wspierania czyichś działań na polu polityki (39 proc.). Szczegółowa analiza CBOS pokazała, że chętniejsi do pomocy osobom spoza rodziny są mężczyźni, osoby młodsze, bardziej wykształcone oraz lepiej oceniające swoje warunki materialne.

Ogólnie otwartość Polaków na pomoc osobom spoza rodziny wzrosła w stosunku do poprzednich edycji badania. CBOS zauważa, że mniejsze zainteresowanie badanych współdziałaniem wyrażone w 2022 r. mogło mieć związek z trwającą wówczas pandemią COVID-19, która osłabiła więzi społeczne.

Badanie zrealizowano w dniach od 8 do 18 lutego 2024 roku na próbie liczącej 994 osoby (w tym: 60,7 proc. metodą CAPI, 24,9 proc. – CATI i 14,4 proc. – CAWI). 

 

Autorka: Anita Karwowska

sma/