2023-09-29 09:46 aktualizacja: 2023-09-29, 11:08
Dyrektor Fundacji Kościuszki w Nowym Jorku Marek Skulimowski, fot. PAP/ Tomasz Gzell
Fundacja Kościuszkowska (FK) podejmuje wysiłki, by odzyskać i zwrócić Polsce bezcenne dzieła sztuki zgrabione w trakcie II wojny światowej. Prezentacja kolejnych nastąpi w niedzielę w konsulacie RP z udziałem ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego.
Wśród odzyskanych są m.in. XVIII-wieczne akwarele Zygmunta Vogla „Widok cmentarza przy kościele Panny Maryi” i „Widok kościoła Karmelitów” zrabowane z Muzeum Narodowego w Warszawie. Wchodziły w skład kolekcji hr. Edwarda Raczyńskiego.
Jak podkreślił przewodniczący Fundacji Kościuszkowskiej Alex Storożyński w oświadczeniu nadesłanym PAP, pomaga w tym od dekad Marek Skulimowski. Rozpoczął tę działalność jako konsul w Nowym Jorku, a kontynuuje ją na stanowisku prezesa FK.
„Przez dwie dekady Marek Skulimowski monitorował transakcje zawierane w domach aukcyjnych, aby śledzić dzieła sztuki zrabowane w Polsce. (…) Jako dyplomata Marek pracował nad odzyskaniem licznych obrazów zabranych przez nazistowskie Niemcy. Jesteśmy dumni, że kontynuuje tę pracę jako prezes KF. Jest czujnym detektywem zajmującym się sztuką i negocjatorem, który dba o to, aby artefakty wróciły do prawowitych właścicieli” – stwierdził Storożyński.
Według fundacji polonijnej Skulimowski pomagał m.in. w odzyskaniu takich dzieł, jak „Portret damy” Melchiora Geldorpa, “Sw. Filip chrzci sługę królowej Kandaki” Johanna Seekatza, “Przed polowaniem w Rytwianach”, “Naganka na polowaniu w Nieświeżu” Juliana Fałata, oraz 15-wiecznego brewiarza i przedwojennego sztandaru podoficerów rezerwy z Rawy Ruskiej. Współpracował z ministerstwem kultury, MSZ i federalnymi amerykańskimi agencjami oraz indywidualnymi kolekcjonerami i hobbystami.
„Rozpocząłem współpracę z Markiem Skulimowskim nad odzyskaniem kolekcji obrazów Bractwa św. Łukasza z Lemoyne College w Syracuse około 20 lat temu. (…) Dzięki zaangażowaniu i doświadczeniu Marka udało nam się zlokalizować i odzyskać kilka cennych zabytków do polskich zbiorów” – cytuje FK Bogusława Winida, byłego wiceministra spraw zagranicznych, a także ambasadora przy NATO (2007-2011) i ONZ (2014-2017).
Fundacja Kościuszkowska zwraca się z apelem o pomoc w odnajdywaniu i zwrocie do Polski kolejnych zrabowanych dzieł sztuki.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
nl/
