Ekspert: zawieszenie programu "Czyste Powietrze" pokazuje bezradność państwa

"To fatalna wiadomość dla Polek i Polaków, w szczególności najbardziej wrażliwych na smog: dzieci, kobiet w ciąży, osób starszych czy cierpiących na choroby układu oddechowego i krążenia" - podkreśliła. "Zdajemy sobie sprawę, że reformy programu są konieczne. Jednak decyzja o jego zawieszeniu to nieporozumienie, które pokazuje bezradność administracji państwowej w zderzeniu z rosnącym zainteresowaniem instrumentami finansowymi na walkę ze smogiem" - powiedziała Warso-Buchanan. "Zamiast zwiększyć liczbę osób obsługujących program, NFOŚiGW wstrzymuje jego funkcjonowanie. To tak jakby zwolnić podatników z płacenia podatków na czas reformy systemu podatkowego" - porównała mecenas.

Jej zdaniem decyzja pokazuje brak konsekwencji władzy, która z jednej strony deklaruje dbałość o zdrowie Polaków, z drugiej strony wstrzymuje flagowy program wymiany źródeł ciepła i termomodernizacji budynków, którego podstawowym celem jest poprawa jakości powietrza.

Prawniczka stwierdziła też, że działania takie jak zawieszenie programu "Czyste Powietrze" to kolejny argument wspierający konieczność dochodzenia praw do zdrowia oraz czystego i bezpiecznego powietrza na drodze sądowej. "Dlatego Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi w imieniu dwóch chorych na astmę pozwała w tym tygodniu Skarb Państwa za brak skutecznej walki ze smogiem, żądając finansowego zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonych" - przypomniała Warso-Buchanan.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) zawiesił 28 listopada br. przyjmowanie wniosków w programie "Czyste Powietrze". Przerwa ma potrwać do wiosny 2025 r.

"Przed uruchomieniem kolejnej puli środków europejskich potrzebujemy zrobić przerwę. Będzie nowa odsłona programu, z nowym naborem, z nowymi wnioskami. Ta przerwa technologiczna, metodyczna w programie jest bardzo potrzebna" - poinformowała w piątek minister klimatu i środowiska Paulina Hennig-Kloska. "Chcemy stworzyć taką specjalną pulę środków z programu +Czyste Powietrze+ dedykowaną dla powodzian. W pierwszej dekadzie grudnia takie wnioski będą rozpatrywane przez NFOŚiGW (Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej)" - dodała.

Zaznaczyła, że pieniądze na program "Czyste Powietrze" przeznaczony dla powodzian będą pochodzić z innego źródła niż dotychczas. "Otrzymaliśmy z Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej nowe zasilenie - 300 mln zł m.in. z KPO" - powiedziała minister.

Hennig-Kloska zapewniła, że wszystkie wnioski, które już zostały złożone w programie "Czyste Powietrze", będą rozpatrzone.

W komunikacie z 28 listopada br. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zaznaczyło, że obecnie główny nacisk zostanie położony na specjalny program termomodernizacji domów, skierowany do województw dotkniętych powodzią. "Program dla powodzian wystartuje w połowie grudnia" - poinformował resort. (PAP)

ab/ mmu/ wus/ sma/