2023-08-22 14:06 aktualizacja: 2023-08-22, 14:49
Dzieci w przedszkolu. Fot. PAP/Grzegorz Michałowski
Wbrew obawom wstrząśnienia mózgu nie obniżają IQ dzieci - informuje czasopismo „Pediatrics”. Odkrycie to powinno zmniejszyć obawy rodziców dotyczące bardzo powszechnych wśród najmłodszych osób urazów głowy.
Międzyuczelniany zespół badacze koordynowany przez University of Calgary (Kanada)przeanalizował dziecięce wstrząśnienia mózgu, uwzględniając takie czynniki jak status społeczno-ekonomiczny, płeć, ciężkość obrażeń, wcześniejszą historię obrażeń głowy oraz to, czy w momencie urazu doszło do utraty przytomności. Okazało się, że wstrząśnienie w żadnych warunkach nie miało klinicznie znaczącego wpływu na IQ i inteligencję.
Badanie obejmowało 866 dzieci w wieku 8-16 lat przyjętych na oddziały ratunkowe w szpitalach w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych. 566 z nich doznało wstrząśnienia mózgu, 300 - innych urazów ortopedycznych. Jakiś czas (od trzech dni do trzech miesięcy) po urazie uczestnicy mieli za zadanie wykonać standardowe testy oceniające ich iloraz inteligencji.
„Oczywiście istnieje wiele obaw dotyczących wpływu wstrząśnienia mózgu na dzieci, a jedną z największych jest to, czy wpływa on na ogólne funkcjonowanie intelektualne dziecka" – mówi dr Keith Yeates, jeden z autorów publikacji w „Pediatrics”.
„Dotychczasowe dane dotyczące tego tematu były zróżnicowane, a opinie w środowisku medycznym także dość skrajne – dodaje Yeates. - Trudno było zebrać wystarczająco duże próby, aby jasno potwierdzić negatywne wyniki. Brak różnicy w IQ po wstrząśnieniu mózgu jest bowiem trudniejszy do udowodnienia niż obecność tejże różnicy”.
Dopiero połączenia kohort kanadyjskiej i amerykańskiej pozwoliło uzyskać wystarczająco dużą grupę badawczą, aby wyciągnąć wiarygodne wnioski. Udało się to dzięki współpracy naukowców z aż ośmiu uniwersytetów: w Edmonton, Montrealu, Vancouver, Ottawie, Atlancie, Utah, Ohio i Calgary.
„Przyjrzeliśmy się statusowi społeczno-ekonomicznemu i płci pacjenta, ciężkości urazów, historii wstrząsów mózgu oraz temu, czy w momencie urazu doszło do utraty przytomności – opowiada dr Yeates. - Okazało się, że żaden z tych czynników nie miał znaczenia. Ogólnie rzecz biorąc, wstrząs mózgu nie był związany z niższym IQ”.
Dzieci ze wstrząśnieniem porównano także z tymi, które doznały innych urazów ortopedycznych, aby sprawdzić dodatkowe czynniki, które potencjalnie mogą wpływać na IQ. Chodziło głównie o pochodzenie demograficzne oraz doświadczenie traumy i bólu. Tutaj także wyniki nie pokazały żadnych różnic.
Zdaniem badaczy jest to bardzo istotne, szczególnie dla zaniepokojonych rodziców, dlatego warto ich odkrycie upowszechniać. „Zrozumiałe, że rodzice bardzo się boją, gdy mają do czynienia z wstrząśnieniem mózgu u swoich pociech – zauważa dr Ashley Ware, współautorka omawianej pracy. - Nasze wyniki to dla nich naprawdę dobra wiadomość”
Zgadza się z tym dr Stephen Freedman, kolejny naukowiec zaangażowany w badania, specjalista z dziedziny medycyny ratunkowej. „Warto, aby lekarze przekazywali tę wiedzę dzieciom, które doznały wstrząśnienia mózgu, i ich rodzicom, aby zmniejszyć ich lęki i obawy – mówi. - Z pewnością świadomość, że uraz nie doprowadzi do zmian w inteligencji jest bardzo uspokajająca”.
Naukowcy podkreślają, że mocną stroną ich badania, poza dwiema kohortami, jest także to, iż testy IQ u pacjentów prowadzono zarówno kilka dni po urazie, jak i po trzech miesiącach. „To sprawia, że nasze wyniki są jeszcze mocniejsze - zaznaczają. - Nawet w tych pierwszych dniach i tygodniach po wstrząśnieniu, kiedy dzieci wykazywały objawy, takie jak ból i wolne tempo przetwarzania, ich IQ nie spadło. Po trzech miesiącach, kiedy większość osób wróciła już do zdrowia i objawy minęły, sytuacja się powtórzyła. Widać więc, że IQ dzieci po wstrząśnieniu mózgu nie spada w żadnym momencie rekonwalescencji”.(PAP)
Autorka: Katarzyna Czechowicz
kgr/
