Jerzy Kalina odznaczony przez prezydenta Orderem Orła Białego

Jerzy Kalina został odznaczony Orderem Orła Białego "w uznaniu znamienitych zasług dla kultury polskiej, za konsekwentne występowanie w obronie prawdy i wolności twórczej w PRL poprzez wybitne i poruszające dokonania artystyczne, za działalność na rzecz suwerennej Rzeczypospolitej".

Prezydent @AndrzejDuda odznaczył Jerzego Kalinę Orderem Orła Białego w uznaniu znamienitych zasług dla kultury polskiej, za konsekwentne występowanie w obronie prawdy i wolności twórczej w PRL poprzez wybitne i poruszające dokonania artystyczne, za działalność na rzecz suwerennej… pic.twitter.com/6mv19f3vTq

— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) November 11, 2023

"Dziś wśród nas są ci, których poznajemy po owocach ich codziennej służby, pracy na rzecz Rzeczypospolitej rozumianej także jako budowanie jej potencjału. Najwyższe odznaczenie państwowe, Order Orła Białego otrzymał wybitny, światowej sławy i klasy artysta plastyk, ale także scenarzysta i reżyser Jerzy Kalina" - powiedział w sobotę w Belwederze prezydent Andrzej Duda.

"Mówię o tej światowej sławie, ale w istocie można zadać pytanie, dlaczego 11 listopada? Także za tą światową sławę, za rozsławianie Rzeczypospolitej poprzez swoją pracę artystyczną. Ale przede wszystkim za zrozumienie i za odwagę; za umiejętność zaznaczenia dla Polaków rzeczy, także w trudnych czasach" – zaznaczył Duda.

Przypomniał, że najsłynniejsza praca Jerzego Kaliny to "Przejście" znana również pod nazwą "Pomnik Anonimowego Przechodnia". "Kiedyś w 1977 r. w nocy z 12 na 13 grudnia postawiony tutaj w Warszawie na skrzyżowaniu ulic Świętokrzyskiej i Mazowieckiej. Pomnik ludzi przechodzących przez ulicę, ale w jaki specyficzny sposób. Czy może schodzących pod ziemię, w tamtym czasie, kiedy to podziemie się zaczynało po to, by doprowadzić do odzyskania przez Polskę wolności, niepodległości i suwerenności" – zaznaczył prezydent. 

Jerzy Kalina ukończył Wydział Malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (1971). Zapisał się w historii polskiej sztuki współczesnej jako rzeźbiarz, scenograf teatralny i filmowy, autor spektakli teatralnych oraz filmów animowanych i dokumentalnych, jeden z pierwszych polskich performerów.

Kalina jest autorem, m.in. projektu Pomnika Katyńskiego "Kalwarie Polskie" w Podkowie Leśnej, "Pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku"; projektów polowych ołtarzy papieskich podczas pielgrzymek Jana Pawła II (1987, 1991 i 1999), oprawy plastycznej pogrzebu oraz grobowca księdza Jerzego Popiełuszki przy kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie (1986), projektu ekspozycji i narracji plastycznej w Muzeum Katyńskim w Warszawie (2014).

Jako scenograf Jerzy Kalina współpracował z Teatrem Narodowym, Studio, Ateneum w Warszawie, ze Starym Teatrem i Teatrem Groteska w Krakowie, z Teatrem Śląskim w Katowicach, Teatrem Nowym w Zabrzu, Teatrem Polskim we Wrocławiu i Współczesnym w Szczecinie.

W 2005 i 2008 r. stworzył długometrażowe filmy animowane "Vivat academia, vivant proffesores 1904-2004" oraz "W labiryncie Studia Miniatur". W dokumentalnym studio "WIR" wyreżyserował film "Tama" (1991 r.), "Pole karne" (1994 r.), "Jan Peszek w roli głównej" (1998 r.) i "Jerzy Grzegorzewski. Skrywana obecność" (2003 r.).

Artysta jest laureatem wielu nagród, w tym Nagrody Totus Tuus (2017) i Nagrody im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego (2013). W 2007 r. został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2008 r. – medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis za wybitne osiągnięcia artystyczne w dziedzinie filmu.(PAP)

Autorki: Daria Al Shehabi, Paulina Kurek

mmi/