Jesienne i zimowe premiery w teatrach Warszawy i Krakowa

W Teatrze Narodowym w Warszawie trwają intensywne próby do "Fausta" Goethego w reżyserii nowego dyrektora stołecznego Teatru Dramatycznego Wojciecha Farugi. Pierwsza premiera na narodowej scenie odbędzie się 26 października w Sali Bogusławskiego.

""Faust" to oparta na dawnej legendzie historia uczonego, który tak marzył choćby o chwili szczęścia, że zawarł pakt z diabłem. To także namysł nad różnymi fazami ludzkiego życia – Goethe pisał dzieło od młodości po późną starość. To wreszcie lustro podstawione całej europejskiej kulturze i jedno z jej największych arcydzieł" - czytamy w zapowiedzi spektaklu. Za dramaturgię odpowiada Julia Holewińska. Za scenografię, kostiumy i światło w spektaklu odpowiada Katarzyna Borkowska. Muzykę skomponował Teoniki Rożynek, a choreografię opracował Bartłomiej Gąsior.

Z kolei 7 grudnia na Scenie przy Wierzbowej odbędzie się premiera "Innych rozkoszy" Jerzego Pilcha w reżyserii dyrektora Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy Jacka Głomba. Scenografię i kostiumy zaprojektowała Małgorzata Bulanda. Muzykę skomponował Bartek Straburzyński.

Jak wyjaśniono, "adaptacja powieści "Innych rozkoszy" opowiada o kochliwym weterynarzu, który musi poradzić sobie z kłopotliwą sytuacją". "W drzwiach domu, gdzie mieszka wraz z żoną, rodzicami i babką – wzorcową ewangelicką rodziną – staje kochanka, przybyła, aby "zostać z nim na zawsze". Przerażony próbuje zażegnać nieuniknioną katastrofę…" - czytamy w zapowiedzi. W osadzie spektaklu znaleźli się m.in.: Anna Chodakowska, Beata Fudalej, Anna Gryszkówna, Anna Ułas, Mariusz Benoit, Oskar Hamerski i Jacek Mikołajczak.

Teatr Polski im. Arnolda Szyfmana rozpoczął sezon od "Panny Julie" Augusta Strindberga w reż. Anny Skuratowicz. Już 26 września na Scenie Kameralnej im. Sławomira Mrożka widzowie zobaczą monodram "Kochany, najukochańszy...", czyli adaptację wybitnej powieści Wiesława Myśliwskiego "Ostatnie rozdanie". Monodram Grażyny Barszczewskiej reżyseruje Magda Umer.

Na Dużej Scenie Teatru Polskiego na 10 października zaplanowano premierę "Historię Henryka IV z opisem bitwy pod Shrewsbury między księciem Henrykiem a lordem Henrykiem Percym wraz z szelmostwami sir Falstaffa" Williama Szekspira. W roli Króla Henryka IV wystąpi dyrektor warszawskiego teatru Andrzej Seweryn. Kronikę królewską wyreżyseruje Ivan Alexandre. Francuski reżyser po czternastu latach wraca do Teatru Polskiego, gdzie w 2011 r. zrealizował pamiętną inscenizację "Cyda" Corneille'a z Pawłem Kruczem w roli tytułowej.

W stołecznym Teatrze Współczesnym pod nową dyrekcją Wojciecha Malajkata rozpoczęto próby do pierwszej premiery sezonu artystycznego 2024/25. "Cud, że jeszcze żyjemy" to groteskowa tragikomedia Thorntona Wildera w nowym przekładzie Bartosza Wierzbięty. Spektakl reżyseruje z-ca dyrektora ds. artystycznych Marcin Hycnar, autorką scenografii jest Martyna Kander, a muzykę skomponuje Mateusz Dębski. W obsadzie spektaklu znaleźli się, m.in.: Monika Kwiatkowska, Agnieszka Suchora, Barbara Wypych, Piotr Bajor, Dariusz Dobkowski i Przemysław Kowalski. Premierę zaplanowano na Dużej Scenie Współczesnego na 5 grudnia.

W TR Warszawa wyczekiwana jest premiera "Orfeusza" w reżyserii Anny Smolar. "Spektakl, czerpiąc z mitologicznych obrazów Hadesu i uruchamiając wielogłos Orfeuszy, stawiać będzie pytanie o współczesne rytuały przejścia i o to, czy teatr może stać się miejscem wspólnego przepracowywania żałoby" - napisano w zapowiedzi. Premierę zaplanowano na 30 listopada.

W warszawskim Teatrze Ateneum im. Stefana Jaracza trwają próby do "Pułapki na myszy” Agathy Christie. "Jest to klasyczna powieść kryminalna, której teatralna adaptacja od lat cieszy się ogromnym powodzeniem na całym świecie. Reżyser przedstawi nową, świeżą interpretację tego znanego dzieła, co stanowi doskonałą okazję do przyciągnięcia zarówno stałych bywalców teatru, jak i nowych widzów" - zapowiedziano. Premiera przedstawienia w reżyserii dyrektora stołecznego teatru Artura Tyszkiewicza odbędzie się na Głównej Scenie Teatru 23 listopada.

W Teatrze Powszechnym im. Zygmunta Hübnera od kilku tygodni trwają próby do spektaklu "Przełamując fale" na podstawie filmu Larsa von Triera. Jak wyjaśniono, "19 października pokaz premierowy będzie także debiutem reżyserki Ewy Platt na deskach teatru publicznego". "Historia Bess, jej relacji z mężem, Bogiem i opresyjną lokalną społecznością, będzie odnosiła się do potrzeby wiary, wolności i transgresji" - napisano w zapowiedzi.

19 grudnia odbędzie się premiera "Opowieści zimowej" Wiliama Szekspira w reżyserii Pameli Leończyk. ""Opowieść zimowa" miała swoją pierwszą odsłonę ponad rok temu na Festiwalu Szekspirowskim w Gdańsku, gdzie jako przedstawienie work in progress została uhonorowana Nagrodą "Nowy Yorick". Obecnie, w poszerzonym zespole, twórczynie i twórcy pracują nad pełnowymiarowym, repertuarowym spektaklem, który odnosząc się do kultury terapii i różnych nurtów psychologicznych, opowie o romantycznej relacji, zaufaniu i zdradzie" - czytamy o spektaklu.

Teatr Ochoty w Warszawie 5 października zaprasza na premierę spektaklu "Opowieści o zwyczajnym szaleństwie" Petra Zelenki w reżyserii Karoliny Kowalczyk. ""Opowieści o zwyczajnym szaleństwie" to spektakl stający w obronie ludzkich nadwrażliwości. Tego, co w nas delikatne, powykręcane i niedostosowane do rzeczywistości. Czeski humor Zelenki bezceremonialnie miesza ze sobą wstydliwą i mierną kondycję ludzką z powagą życia, godną łez wzruszenia" - napisano w zapowiedzi.

W warszawskim STUDIO teatrgalerii sezon zainaugurowano premierą spektaklu tanecznego Ramony Nagabczyńskiej pt. "Anonimowi performerzy" (6 września) oraz premierą performansu Daniela Kotowskiego "Scenografia głosów" (18 września). Od 28 września do 8 października STUDIO teatrgaleria zaprasza widzów na multidyscyplinarny przeglądu "Przystanek Śląsk", w którego trakcie pokazane zostaną najważniejsze spektakle teatrów województwa śląskiego poruszające temat lokalności.

"Na scenach STUDIO zobaczymy: brawurowy monodram Grażyny Bułki "Mianujom mie Hanka" (28 września), kultowy śląski tekst Janoscha grany od 20 lat "Cholonek" (29 września), koprodukcję STUDIO i Teatru Śląskiego "Byk" na podstawie dramatu Szczepana Twardocha (30 września), wielokrotnie nagradzaną teatralną adaptację debiutanckiej powieści Kazimierza Kutza "Piąta strona świata" (1 października), tragikomiczną opowieść o losach wielopokoleniowej rodziny "Kopidoł" z Teatru Naumionego (2 października) i opowieść o życiu Ryśka Riedla i zespole Dżem "Skazany na bluesa" z Teatru Śląskiego w Katowicach" - czytamy w zapowiedzi.

Teatr Rampa na Targówku zainaugurował nowy sezon 20 września premierą "Balladyny. Kryminalnych zagadek stolicy" w reżyserii Joanny Zdrady i z muzyką elektroniczną Iwony Skwarek. "To autorska i współczesna interpretacja dramatu Słowackiego, jako muzycznego kryminału osadzonego w Warszawie lat 90., gdzie disco polo miesza się z techno, kwitnie kapitalizm a z nim przestępczy półświatek, któremu przewodzi ona, królowa życia i zbrodni, Balladyna" - czytamy w zapowiedzi spektaklu.

Stołeczny Teatr Komedia zaprosi widzów 16 listopada na premierę spektaklu pt. "Złodziej" cenionego i popularnego brytyjskiego autora Erica Chappella w reżyserii Cezarego Żaka i z muzyką Krzysztofa Komedy. W obsadzie m.in.: Eliza Borowska, Katarzyna Herman, Dorota Stalińska, Piotr Ligienza i Marcin Perchuć.

W Krakowie Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej pod nową dyrekcją Doroty Ignatjew rozpoczyna sezon 2024/25 pod hasłem "My. Naród. Europa". Pierwszą premierą będzie 18 października na Scenie Kameralnej spektakl "Ziemia jest płaska" wg koncepcji i w reżyserii Niemca Juliana Hetzela.

"Ziemia jest płaska to fikcja udająca przyrodniczy dokument. Reżyser podważa w nim ustalenia nauki i podstawową wiedzę o świecie. Co jeśli Ziemia przypomina dysk frisbee? Jeśli grawitacja jest tylko teorią? Jeśli zmiany klimatyczne nie istnieją? Jeśli uchodźcy zjadają nasze dzieci? Niemiecki reżyser Julian Hetzel przygląda się populistycznym narracjom i postrzeganiu rzeczywistości w spolaryzowanych społeczeństwach Europy. Zabiera nas w multidyscyplinarną podróż przez krajobrazy, które poruszają się, obracają i znikają" - napisano w zapowiedzi przedstawienia.

Podkreślono, że "Julian Hetzel jest obecnie jednym z najciekawszych europejskich reżyserów młodego pokolenia", a "jego spektakle sytuują się na styku muzyki, teatru i nowych mediów". "Twórca jest dyrektorem artystycznym Studia Juliana Hetzela w holenderskim Utrechcie – organizacji, która produkuje jego prace. Jego spektakle były prezentowane do tej pory w ponad 20 krajach na całym świecie, m.in. w ramach oficjalnej selekcji Nederlands Theatrefestival w Holandii, Prague Quadrennial w Czechach, na Venice Biennale del Teatro we Włoszech oraz z dużym powodzeniem w ramach Międzynarodowego Festiwalu Nowa Europa w Nowym Teatrze w Warszawie" - czytamy o artyście.

W grudniu na Nowej Scenie zapowiedziano premierę "Odważnego życia Eve Adams w niebezpiecznych czasach" Jonathana Neda Katza w reżyserii Olgi Ciężkowskiej.

"W 1912 r. 19‑letnia Chawa Złoczewer opuszcza rodzinną Mławę i samodzielnie udaje się w ryzykowną podróż za ocean. Jak wielu ówczesnych emigrantów dociera do Nowego Jorku. I choć oficjalnie jechała tam z zamiarem podjęcia pracy jako krawcowa, prędko staje się aktywną działaczką ruchu anarchistycznego i ważną postacią środowiska artystycznego i queerowego. Amerykańską wersję swojego jidyszowego imienia zapisuje odtąd Eve Adams. Kolportuje radykalne czasopisma, zakłada otwarcie lesbijskie lokale w Chicago i Nowym Jorku, a w końcu pisze i wydaje własnym sumptem pierwszą książkę o nienormatywnej kobiecej miłości pt. "Lesbian Love". Za swój odważny aktywizm zostaje deportowana do Europy, a na koniec ginie z rąk nazistów w Auschwitz" - napisano w zapowiedzi przedstawienia.

Jak wyjaśniono, "Olga Ciężkowska zrekonstruuje niewiarygodną biografię Eve Adams, a jednocześnie zada pytanie o to, co kiedyś, jak i dziś, znaczy dla nas termin "nielegalny"?" i "jaki jest związek między prywatnym a politycznym, jeśli chodzi o ochronę życia ludzkiego?".

W Teatrze im. Słowackiego w Krakowie nowy sezon otworzy 21 września na Dużej Scenie "Serce ze szkła. Musical zen" na motywach "Królowej Śniegu" Hansa Christiana Andersena i "Naku*wiam zen" Marii Peszek. To spektakl muzyczny w reżyserii Cezarego Tomaszewskiego, w którym baśniowa rzeczywistość zderza się z realnymi biografiami ojca i córki. Na scenie Maria i Jan Peszkowie" - napisano w zapowiedzi. W krakowskiej premierze koprodukcji Teatru im. Słowackiego i warszawskiego STUDIO teatrgalerii zaprezentują się aktorzy krakowskiego teatru.

Na 25 października w Domu Machin Teatr im. Słowackiego zapowiada premierę kameralnego spektaklu "Justine&Juliette" wg powieści markiza de Sade w reżyserii Emmy Hütt, z Lidią Bogaczówną i Anną Tomaszewską w rolach sióstr. "Zmęczone rzeczywistością i nudnym życiem siostry powracają do krainy dzieciństwa. Pomiędzy wspomnieniami, bajkami na dobranoc i dwuznacznymi grami, cofają się do początków ich wzajemnej relacji i marzą o innej rzeczywistości, znajdującej się poza granicami Dobra i Zła" - czytamy w zapowiedzi spektaklu.

Sezon 2024/25 w Teatrze Łaźnia Nowa upłynie pod hasłem "Zachowaj czystość umysłu". 18 października Tadeusz Pyrczak, student czwartego roku reżyserii na Wydziale Reżyserii i Dramaturgii Akademii Sztuki teatralnej w Krakowie, przedstawi premierę spektaklu pt. "Szczęśliwy Syzyf", inspirowanego esejem Alberta Camus'a "Mit Syzyfa". ""Szczęśliwy Syzyf" to opowieść o ludziach, którzy świadomie wybierają dekadencję, aby uciec od nudy i bezsensu. Ich bunt jest jednocześnie śmieszny i tragiczny, bo choć ironicznie komentują swoje porażki, nie potrafią się od nich uwolnić" - zapowiedział reżyser.

W ramach międzynarodowego cyklu "Konstelacje" na nowohuckiej scenie 8 listopada odbędzie się premiera "Ostatniej Nadziei" chilijskiego reżysera Luisa Guenela Soto. "W spektaklu wystąpią dwie niezwykłe aktorki: Hilda Snippe, 60-letnia Holenderka, która widzi tylko w jednym proc. na jedno oko; oraz Ébana Garin Coronel, 33-letnia Chilijka, która w pełni dysponuje zmysłem wzroku. Będzie to sugestywna opowieść o świecie poza percepcją wzrokową" - napisano o przedstawieniu.

Na 1 grudnia zapowiedziano premierę "Latającego Potwora Spaghetti" - farsy religijnej autorstwa i w reżyserii Mateusza Pakuły, w której autor po raz kolejny sięgnie do tematów związanych z polskim tabu. Jak wyjaśniono, "Latający Potwór Spaghetti" nawiązuje do faktycznego Kościoła Latającego Potwora Spaghetti, który został założony na początku XXI w. w USA przez Bobby'ego Hendersona. W obsadzie widzowie zobaczą, m.in.: Zuzannę Skolias-Pakułę, Szymona Mysłakowskiego, Jana Jurkowskiego i Emose Uhunmwangho. Scenografię i kostiumy do spektaklu zaprojektuje Justyna Elminowska, a muzykę na żywo wykonają Marcin Pakuła i Dominik Róg.

Krakowski Teatr Ludowy zainaugurował nowy sezon 20 września premierą "Pignon i Urząd Skarbowy", czyli kontynuacją znanej komedii "Kolacja dla głupca". "Tym razem niezbyt lotny księgowy, fantastyczny obiekt żartów towarzystwa z wyższych sfer Paryża, niezaradny życiowo Francois Pignon postanawia zwrócić na siebie uwagę pięknych kobiet: byłej żony oraz atrakcyjnej dekoratorki wnętrz" - czytamy w zapowiedzi. Spektakl wyreżyserował Tadeusz Łomnicki.

Na Scenie Kolorowej Teatralnego Instytutu Młodych Teatru Ludowego 18 października odbędzie się premiera kultowego "Małego Księcia" Antoine de Saint-Exupéry'ego, którą wyreżyseruje Eva Rysova. "Mały bohater, zawiedziony w swoich uczuciach do pięknej Róży, wyrusza ze swojego domu na asteroidzie B 612 w podróż na inne planety. Tam szuka odpowiedzi na nurtujące go pytania, o uczucia, miłość, przyjaźń. Tej ostatniej bardzo pragnie, dlatego gdy trafia na Ziemię i spotyka tam zagubionego w piasku pustyni Pilota, nawiązuje z nim więź. Rozmowa z Pilotem to dialog autora ze sobą, w którym rozważa sens życia, miłości i relacji" - napisano w zapowiedzi spektaklu.

Od 20 do 24 listopada w Teatralnym Instytucie Młodych odbędzie się Festiwal Otwarcia, podczas którego pokazanych zostanie 8 przedstawień. "Pokażemy najbardziej śmiałe współczesne inscenizacje dla młodzieży. Nie zabraknie odważnych eksperymentów z użyciem nowych technologii takich jak VR" - zapowiedziała dyrektorka Teatru Ludowego Małgorzata Bogajewska.(PAP)

autor: Grzegorz Janikowski

gj/ aszw/ ep/