Jimmy Carter pożegnany przez Bidena i byłych prezydentów
Byli szefowie państw, politycy i dyplomaci pożegnali w czwartek byłego prezydenta Jimmy'ego Cartera podczas państwowej ceremonii pogrzebowej w Katedrze Narodowej w Waszyngtonie. W ostatnim pożegnaniu zmarłego prezydent USA Joe Biden przestrzegał przed nadużyciem władzy, spoglądając w stronę Donalda Trumpa.
"Przyjaźń Jimmy'ego Cartera i całe jego życie nauczyły mnie, że siła charakteru to coś więcej niż tytuł lub władza, którą mamy. To siła zrozumienia, że każdy powinien być traktowany z godnością, szacunkiem, że każdy, i mam na myśli każdego, zasługuje na równe szanse" - powiedział Biden. "Mamy obowiązek sprawić, by nienawiść nie miała u nas bezpiecznej przystani, i sprzeciwić się temu, co mój ojciec nazywał największym grzechem ze wszystkich, nadużywaniem władzy" - dodał prezydent, spoglądając na swego następcę, Donalda Trumpa.
Biden podkreślił, że Carter uosabiał ideały Ameryki jako człowiek pochodzący z miejscowości bez bieżącej wody i prądu, który doszedł na szczyty, lecz jednocześnie zachował skromność i używał swojej władzy, by "urzeczywistniać słowa Zbawiciela i ideały tego narodu".
Mowy pożegnalne, napisane zawczasu przez zmarłych przed Carterem polityków: byłego prezydenta Geralda Forda i służącego wraz z Carterem wiceprezydenta Waltera Mondale'a odczytali ich synowie. Jak wyjaśnił syn Forda, jego ojciec i Carter - dawni rywale w wyborach w 1976 r. - byli bliskimi przyjaciółmi i lata temu uzgodnili, że wygłoszą mowy na swoich pogrzebach.
"Jeśli chodzi o mnie, Jimmy, cieszę się na nasze ponowne spotkanie. Mamy dużo do nadrobienia. Dziękuję, panie prezydencie, witaj w domu, stary przyjacielu" - napisał Ford.
"Mówiliśmy prawdę, przestrzegaliśmy prawa, zachowaliśmy pokój" - podsumował Mondale w swojej mowie, podkreślając, że Carter podejmował często niepopularne, lecz słuszne jego zdaniem decyzje. Wymienił m.in. przyjęcie wietnamskich i kubańskich uchodźców, wynegocjowanie traktatu w sprawie Kanału Panamskiego, dbanie o środowisko oraz największe osiągnięcie dyplomatyczne Cartera - porozumienie z Camp David, kończące dekady konfliktów między Izraelem i Egiptem.
W uroczystości w katedrze oprócz prezydenta elekta Donalda Trumpa uczestniczyli też byli prezydenci: Bill Clinton, George W. Bush i Barack Obama, wiceprezydenci: Dan Quayle, Al Gore, Mike Pence, Kamala Harris i JD Vance, a także ministrowie, kongresmeni i członkowie korpusu dyplomatycznego, w tym charge d'affairs polskiej ambasady Bogdan Klich.
Po uroczystości w Waszyngtonie trumna z ciałem 39. prezydenta USA zostanie przetransportowana do rodzinnej miejscowości Cartera, Plains w stanie Georgia. Tam po prywatnym nabożeństwie zostanie on pochowany na swojej działce nad brzegiem stawu, obok żony Rosalynn, z którą spędził 77 lat.
Dzień pogrzebu Cartera został ogłoszony przez prezydenta Joego Bidena dniem żałoby narodowej, w związku z czym zamknięto federalne urzędy. Tuż po śmierci 39. prezydenta Biden zdecydował też, że flagi zostaną opuszczone do połowy masztu przez 30 dni, co będzie obowiązywało również podczas zaprzysiężenia prezydenta Donalda Trumpa.
Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)
osk/ kar/gn/
