Kanibalizm wśród naszych przodków miał wymiar rytualny

Wskazują na to badania szkieletów sześciorga naszych przodków sprzed 14 700 lat odkrytych w jaskini w Cheddar Gorge w południowo-zachodniej Anglii, o czym informuje „News Scientist”. Wynika z nich, że odkryte kości były łamane intencjonalne, a na niektórych są ślady po zębach ludzkich. Wykryto też uszkodzenia wskazujące na użycie narzędzi do oddzielania mięsa od kości i wyjadania szpiku kostnego. Ślady po zębach widoczne są w aż 42 proc. znalezionych ludzkich fragmentach kości.

Kanibalizm jest wciąż tematem tabu, nawet jeśli się zdarzał w czasach współczesnych. Przykładem są pasażerowie lotu Fuerza Aérea Uruguaya 571 z 1972 r. w Andach. Ci, którzy przeżyli katastrofę przetrwali 72 dni w wysokich górach i mroźnej temperaturze tylko dzięki temu, że postanowili sięgnąć po ciała innych zmarłych pasażerów.

Czytaj więcej

Przodkowie człowieka zjadali się nawzajem

Najnowsze badania potwierdzają, że kanibalizm nie był w przeszłości czymś wyjątkowym. A najbardziej zaskakujące jest to, że nie uciekano się do tego tylko z powodu braku żywności. Zjadanie ciał zmarłych miało także charakter rytualny, było jednym z elementów pochówku.

Przekonują o tym badania archeologiczne w innych jaskiniach, na przykład w Fontbregoua we Francji. Paola Villa wraz ze swym zespołem z University of Colorado w Boulder natknęła się tam na szkielety ludzi sprzed 4700 i 3100 lat, których ciała oprawiono podobnie jak upolowane zwierzęta.

Podobnych odkryć wskazujących na kanibalistyczne praktyki dokonano w USA. W południowo-zachodnim stanie Kolorado znaleziono szkielety 29 osób, zarówno dorosłych, jak i dzieci, sprzed 1100 lat, których ciała gotowano wraz z kośćmi. Aż 38 kolejnych miejsc wskazujących na kanibalizm odkryli w Stanach Zjednoczonych Christy Turner z Arizona State University oraz jego żona Jacqueline Turner. Zbadane przez nich szkielety pochodziły sprzed 900 i 1700 lat.

Kanibalizm praktykowali Homo sapiens, jak również i neandertalczycy, którzy zasiedlili kontynent europejski na długo przed człowiekiem współczesnym. Ale po ciała zmarłych sięgały jeszcze wcześniejsze gatunki, takie jak Homo antecessor, żyjące przed 1,2 mln lat w północnej Hiszpanii.

Praktyki kanibalistyczne wśród hominidów mogą mieć jeszcze dłuższą historię. Wskazują na to badania opublikowane w 2023 r. przez Brianę Pobiner ze Smithsonian Institution w Waszyngtonie. Amerykańska paleoantropolożka odkryła w Koobi Fota w Kenii kości kończyn dolnych jednego osobnika sprzed 1,45 mln lat ze śladami wyjadania z nich szpiku kostnego. Ponieważ jest to tylko jedno takie znalezisko, na razie nie uznano go za najstarszy dowód kanibalizmu. Ale badania antropologiczne wciąż trwają. (PAP)

Zbigniew Wojtasiński

kno/