2023-12-20 07:10 aktualizacja: 2023-12-20, 14:53
Kolej na Gubałówkę, 1946 r., Fot. PAP/Stanisław Dąbrowiecki
85 lat temu, dokładnie 20 grudnia 1938 r. na Gubałówkę w Zakopanem wyjechał po raz pierwszy wagonik kolei linowo - terenowej. Jej budowę rozpoczęto w lipcu i zrealizowano zaledwie w 168 dni.
Słynna kolejka na Gubałówkę została zbudowana na zlecenie Ligi Popierania Turystyki, jako druga w Polsce tego typu – dwa lata wcześniej powstała bliźniacza kolejka na Górę Parkową w Krynicy-Zdroju. Pomysł budowy kolejki na Gubałówkę spotkał się z dużym entuzjazmem, zwłaszcza że w 1939 r. w Zakopanem planowano rozegrać konkurencje alpejskie mistrzostw świata Międzynarodowej Federacji Narciarskiej (FIS).
„Kolej linowo - terenowa PKL na Gubałówkę na stałe wpisała się w historię Zakopanego. Od 85 lat łączy Krupówki z Gubałówką, która przez te wszystkie lata jest kultowym miejscem podróży turystów spragnionych tatrzańskich pejzaży. To właśnie na Gubałówce obywały się wyjątkowe wydarzenia sportowe, takie jak zawody FIS, czy pierwsze konkurencje kobiet w narciarstwie. Dziś Gubałówka to wciąż miejsce tętniące życiem. Na jej szczyt warto wybrać się o każdej porze roku” – mówi PAP prezes zarządu Polskich Kolei Linowych zarządzających kolejką na Gubałówkę, Daniel Pitrus.
Pierwsze wagoniki szwajcarskiej firmy Von Roll Berno wyjeżdżały na szczyt Gubałówki na wysokość 1126 m n.p.m. w kilka minut i jednorazowo zabierała ponad 80 osób. Wyjazd na Gubałówkę i podziwianie stamtąd panoramy Tatr stały się obowiązkowym punktem wizyty w Zakopanem. Kolej miała również kluczowy wpływ na rozwój narciarstwa, bo właśnie na Gubałówce legendy polskiego narciarstwa robiły pierwsze ślizgi.
Już w 1907 r. na stokach Gubałówki zorganizowano pierwszy kurs jazdy na nartach, a instruktorami byli wówczas pionierzy tego sportu: ówczesny prezes Polskiego Związku Narciarstwa i Popierania Turystyki, minister komunikacji i pomysłodawca budowy kolejek linowych w górach Henryk Bobkowski, generał Mariusz Zaruski czy kompozytor Mieczysław Karłowicz.
Do historii przeszły pierwsze kobiece zawody w narciarstwie alpejskim na Gubałówce w 1929 r. Było to szczególne wydarzenie, bo wcześniej panie nie mogły brać udziału w tej konkurencji.
Zaraz po wybudowaniu kolejki w 1938 r. na Gubałówce umieszczono posąg z brązu „Polonia Restituta” wykonany przez artystę Franciszka Masiaka. Dwumetrowy monument pierwotnie był prezentowany w polskim pawilonie na wystawie światowej w Paryżu w 1937 r.
Całkowitą modernizację kolejki na Gubałówkę przeprowadzono w 2001 r. Wówczas zainstalowano nowoczesne wagoniki z przeszklonym dachem, które mogą zabrać jednorazowo 120 osób. Obecnie kolejka na Gubałówkę pokonuje dystans ok 1300 metrów w 3,5 minuty, a w ciągu godziny może przewieźć nawet 2 tys. osób. Różnica poziomów pomiędzy stacją dolną a górną wynosi 300 metrów.(PAP)
autor: Szymon Bafia
kw/
