"Meldunki z granicy potwierdzają zapowiedzi USA". Premier: decyzje rządu w trybie "w jakimś sensie nadzwyczajnym"
Meldunki, które napływają z granicy, z naszego hubu w Jasionce, potwierdzają zapowiedzi strony amerykańskiej - powiedział premier Donald Tusk, odnosząc się do wstrzymania przez USA pomocy dla Ukrainy. Zapowiedział, że w związku z tą sytuację rząd będzie musiał podejmować decyzje w trybie "w jakimś sensie nadzwyczajnym".
Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump zadecydował o wstrzymaniu wszelkiej pomocy wojskowej dla Ukrainy, "by upewnić się, że przyczynia się ona do rozwiązania" konfliktu. Informacje tę, potwierdził w poniedziałek przedstawiciel Białego Domu. Wstrzymanie to dotyczy wszelkich form pomocy, w tym broni będącej już w drodze na Ukrainę, także w Polsce.
Tusk poinformował na początku posiedzenia rządu, że meldunki, które napływają z polsko-ukraińskiej granicy, z hubu w Jasionce, potwierdzają zapowiedzi strony amerykańskiej. "To oczywiście stawia Europę, Ukrainę, Polskę w sytuacji trudniejszej, ale musimy tej sytuacji sprostać" - powiedział premier. Zapowiedział, że w związku z tą sytuacją rząd będzie musiał podejmować decyzje w trybie "w jakimś sensie nadzwyczajnym". "Sytuacja jest poważna, nie muszę nikogo przekonywać, że wymaga szczególnej koncentracji od rządu" - zwrócił się do ministrów Tusk.
Wskazał też na potrzebę intensyfikacji działań w Europie na rzecz zwiększenia własnych możliwości obronnych i równocześnie dbałość o jak najlepsze relacje transatlantyckie. Na platformie X Tusk dodał, że suwerenna, prozachodnia i zdolna do obrony przed rosyjską agresją Ukraina oznacza Polskę silniejszą i bezpieczniejszą.
Suwerenna, prozachodnia i zdolna do obrony przed rosyjską agresją Ukraina oznacza Polskę silniejszą i bezpieczniejszą. W politycznym zamieszaniu i narastającym chaosie właśnie to się liczy najbardziej. Kto kwestionuje tę oczywistą prawdę, przyczynia się do tryumfu Putina. Jasne?
— Donald Tusk (@donaldtusk) March 4, 2025
Wicepremier, minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podkreślił podczas spotkania z żołnierzami w Przasnyszu, że strategią Polski jest trzymanie Rosji "jak najdalej stąd", do czego przyczynić się ma wspieranie Ukrainy. "Polska realizuje misję wsparcia dla Ukrainy. Szkolimy żołnierzy, przekazujemy sprzęt, pomagamy w transporcie i będziemy to realizować cały czas, bo to jest racja stanu Rzeczpospolitej" - zapewnił minister. "Dzisiaj trzeba wspierać Ukrainę, bo im bardziej Ukraina walczy (...), tym bardziej zużywa siły zbrojne Federacji Rosyjskiej" - podkreślił. Wyraził również nadzieję, że wstrzymanie pomocy dla Ukrainy przez USA jest tylko czasowe.
Rzecznik MSZ Paweł Wroński podkreślił, że "sytuacja jest bardzo poważna", a decyzja prezydenta USA została podjęta bez konsultacji z sojusznikami w ramach NATO oraz w ramach Grupy Ramstein, która zajmuje się wsparciem walczącej Ukrainy. Następnie resort dyplomacji poinformował, że szef MSZ Radosław Sikorski przeprowadził we wtorek konsultacje telefoniczne z ministrem spraw zagranicznych Ukrainy Andrijem Sybihą.
Popierany przez PiS kandydat na prezydenta Karol Nawrocki ocenił, że wstrzymanie przez USA pomocy to zła informacja dla Ukrainy, ale że wynika ono z braku wdzięczności prezydenta Wołodymyra Zełenskiego i jego nieumiejętności prowadzenia polityki międzynarodowej.
Prezydent Warszawy, kandydat KO na prezydenta Rafał Trzaskowski powiedział, że ubolewa, że została podjęta taka decyzja USA. Podkreślił, że "Europa powinna wziąć kwestie bezpieczeństwa w swoje ręce, traktować je znacznie, znacznie bardziej poważnie". Przypomniał, że Polska wydaje prawie 5 proc. swojego PKB na obronność "i powinna wydawać w 2026 r. 5 proc. swego PKB, wzmacniamy granice, wzmacniamy bezpieczeństwo". "Inni w Europie muszą zrobić dokładnie to samo i my wywieramy na nich presję" - dodał Trzaskowski.
Podkreślił, że przez cały czas Polska tłumaczy nowej administracji prezydenta Trumpa, że "jeżeli nie daj Boże Putin mógłby "sprzedać" koniec w tej wojnie jako swój sukces, to ucierpi na tym zarówno bezpieczeństwo Europy, jak również bezpieczeństwo Stanów Zjednoczonych".
Dr Jakub Olchowski z Instytutu Europy Środkowej i Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej stwierdził w rozmowie z PAP, że nie wiadomo, jaka jest de facto polityka zagraniczna USA i wstrzymanie pomocy dla Ukrainy może być zarówno formą nacisku, jak i faktycznym porzuceniem Ukrainy. Z kolei ekspert ds. prawa międzynarodowego dr Mateusz Piątkowski uważa, że wstrzymanie ze strony USA pomocy wojskowej dla Ukrainy to próba zmuszenia Zełenskiego do pokajania się i zawarcia umowy o minerałach. Dodał, że długotrwałe wstrzymanie dostaw na Ukrainę będzie miało fatalne skutki dla frontu.
Kmdr por. rez. Artur Bilski ocenił, że po wstrzymaniu pomocy wojskowej dla Ukrainy przez USA kolejnym krokiem Donalda Trumpa będzie wywieranie presji na Polskę, czyli np. zdjęcie ochrony przeciwrakietowej lotniska pod Rzeszowem, przez które dostarcza się uzbrojenie. B. dowódca Wojsk Lądowych gen. Waldemar Skrzypczak, w rozmowie z "Wirtualną Polską" stwierdził, że Europa musi podjąć działania, które pozwolą uzupełnić braki Ukrainy wynikające z wstrzymania dostaw amerykańskich. Jego zdaniem ponadto powinien zostać zwołany pilny szczyt NATO.
Administracja Donalda Trumpa nie uchwaliła żadnego nowego pakietu pomocy wojskowej dla Ukrainy, lecz pozwalała na przepływ broni w ramach ostatniego pakietu zaaprobowanego przez poprzednika Trumpa, prezydenta Joe Bidena. Trump wciąż ma uprawnienia do przekazania Kijowowi z amerykańskich magazynów broni o wartości 4 mld dol.
"Resort funduszy widzi możliwość przesunięcia do 30 mld zł z KPO na obronność"
Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej widzi możliwość przesunięcia do 30 mld zł z KPO na wydatki na obronności i przemysł zbrojeniowy - wynika z wypowiedzi premiera Donalda Tuska przed posiedzeniem rządu.
"Dziękuję pani minister Pełczyńskiej-Nałęcz za informację, którą otrzymałem od pani minister tuż przed posiedzeniem rządu, że także, jeśli chodzi o KPO widzi pani możliwość i podjęła pani już pracę nad uwolnieniem do 30 mld (...), aby przesunąć te wydatki także na szeroko pojętą obronność i przemysł obronny" - powiedział szef rządu. Dodał, że będzie to wymagało pilnej współpracy innych resortów.
Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz poinformowała we wtorek na platformie X, że po zapowiedzi przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen przeprowadzi przegląd Krajowego Planu Odbudowy pod kątem przekierowania środków na obronność i odporność gospodarczą. "Wnioski w ciągu kilku dni" - dodała.
Po zapowiedzi przewodniczącej von der Leyen przeprowadzam przegląd KPO pod kątem przekierowania środków na obronność i odporność gospodarczą. Wnioski w ciągu kilku dni.
— Katarzyna Pełczyńska (@Kpelczynska) March 4, 2025
Premier Donald Tusk przekazał też we wtorek, że być może za tydzień rząd przyjmie projekt ustawy, która ułatwi i uprości inwestowanie w obronność. Podkreślił, że trzeba radykalnie przyspieszyć prace nad tym projektem.
Biały Dom ogłosił w poniedziałek, że zawiesił wszelką pomoc wojskową dla Ukrainy - w tym tą będącą w drodze do kraju i w magazynach w Polsce - by "by upewnić się, że przyczynia się ona do rozwiązania" konfliktu. "Jeśli prezydent Ukrainy zadzwoni i przedstawi poważną propozycję, jak zamierza zaangażować się w proces pokojowy, możemy wrócić do rozmów - powiedział w poniedziałek wiceprezydent J.D. Vance w wywiadzie dla telewizji Fox News. Stwierdził przy tym, że USA "już pracują" nad szczegółami porozumienia z Rosjanami.
Premier Ukrainy Denys Szmyhal oświadczył we wtorek, że jego kraj jest gotów podpisać porozumienie ze Stanami Zjednoczonymi o minerałach.
Szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen ogłosiła we wtorek pięciopunktowy plan dozbrajania Europy, który ma zmobilizować do 800 mld euro na obronę. Zawiera on m.in. pakiet pożyczek 150 mld euro m.in. na obronę przeciwlotniczą oraz możliwość wykorzystania środków z polityki spójności.
Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) ma wzmocnić polską gospodarkę. Środki z programu mają pomóc Polsce szybciej osiągnąć wyznaczone wcześniej cele, zrealizować nowe inwestycje, przyśpieszyć wzrost gospodarczy i zwiększyć zatrudnienie. W ramach programu Polska otrzymuje pieniądze w postaci bezzwrotnych dotacji oraz preferencyjnych pożyczek. Dotychczas Polska otrzymała 67 mld zł z KPO.
Minister Pełczyńska-Nałęcz pod koniec lutego br. przekazała, że Polska zakontraktowała już jedną czwartą środków z całego KPO - zarówno w formie grantów, których zakontraktowano 40 proc., a "niebawem" będzie połowa (47 mld zł), jak i pożyczek (20 mld zł). Przekazała też, że ok. 20 mld z pożyczki KPO na zieloną transformacją miast będzie można przekierować na inwestycje w zbrojenia. Jak mówiła, wymaga to dialogu z Komisją Europejską, ale nie musi oznaczać rewizji KPO.
Tusk: zadaniem Europy jest jak najszybsze zwiększenie jej zdolności obronnych
Premier Donald Tusk powiedział, że zadaniem Europy jest jak najszybsze zwiększenie jej zdolności obronnych. Dodał, że propozycja szefowej Komisji Europejskiej ws. dozbrajania Europy, to zasadniczy zwrot, jeśli chodzi o możliwości finansowania możliwości obronnych Europy.
Premier Tusk przed posiedzeniem rządu nawiązywał do niedawnego nieformalnego szczytu w Londynie poświęconego wojnie w Ukrainie oraz kwestiom bezpieczeństwa i obronności, w którym uczestniczyło kilkunastu przywódców europejskich. Wskazał, że determinacja przywódców państw oraz instytucji europejskich była jednoznaczna, że zadaniem Europy jest jak najszybsze zwiększenie jej zdolności obronnych.
Tusk dodał, że podobnie jak inni szefowie państw i rządów UE otrzymał list od szefowej KE Ursuli von der Leyen, która przygotowała pięciopunktowy plan dozbrajania Europy. Ma być on dyskutowany w czwartek na nadzwyczajnym szczycie UE w Brukseli.
Według premiera, te propozycje mówią o zasadniczym zwrocie, jeśli chodzi o możliwości finansowania możliwości obronnych Europy i państw członkowskich. "Mówimy o 150 mld euro, które będzie można pożyczać już bezpośrednio na obronę i przemysł obronny; byłyby to pożyczki gwarantowane przez budżet UE" - wskazał.
Tusk dodał, że w liście tym znalazło się to, o co zabiegała Polska. Jak zaznaczył, będzie to "także zawarte - jestem o tym przekonany - w konkluzjach UE". "To jest ta kwestia procedury nadmiernego deficytu" - powiedział szef rządu.
"Chodzi o to, żeby państwa takie jak Polska, które decydują się na wydawanie większych pieniędzy na obronność, a w związku z tym powiększa się deficyt; za ten deficyt związany z większymi wydatkami na obronność Polska i inne kraje nie będzie karana przez procedury i instytucje europejskie" - mówił premier.
Dodał, że w propozycji jest też radykalne uelastycznienie jeśli chodzi o środki z Funduszu Spójności. Jak mówił, środki te będzie można wykorzystać na rzecz przemysłu obronnego i obronności.(PAP)
ab/ pad/ ktl/sno/ sdd/ pap/rbk/ par/ kos/ itm/
