2024-03-21 06:40 aktualizacja: 2024-03-21, 12:00
Minister ds. społeczeństwa obywatelskiego i przewodnicząca Komitetu ds. Pożytku Publicznego Agnieszka Buczyńska. Fot. PAP/Radek Pietruszka
Cały czas pracujemy nad tym, żeby odbudowywać zaufanie sektora, czy w ogóle organizacji pozarządowych, do instytucji publicznych, do rządu – powiedziała w rozmowie z PAP minister ds. społeczeństwa obywatelskiego Agnieszka Buczyńska.
22 marca mija pierwsze sto dni rządów gabinetu Donalda Tuska.
We wrześniu 2023 r. w "100 konkretach na 100 dni" Koalicja Obywatelska zapowiedziała zlikwidowanie m.in. Narodowego Instytutu Wolności. Zaś w umowie koalicyjnej KO, PSL, Polski 2050 oraz Nowej Lewicy zaznaczono, że organizacje trzeciego sektora nie mogą być pomijane i marginalizowane, a dystrybucja publicznych środków finansowych nie może odbywać się według klucza partyjnego. "Stworzymy system sprawiedliwego rozdziału środków publicznych, z których jedynym kryterium będą merytoryczne wartości projektów zgłaszanych przez NGO-sy, a nie poglądy ich członków" - napisano w umowie koalicyjnej.
Minister ds. społeczeństwa obywatelskiego Agnieszka Buczyńska, pytana przez PAP o działania podjęte w trakcie pierwszych 100 dni, zwróciła uwagę na otwarcie naboru do trzech grup roboczych.
"Udało nam się zbudować grupy robocze, w ramach których będziemy pracowali nad trzema obszarami. Pierwszy to legislacja, kolejny związany jest z partycypacją obywatelską i dialogiem, a trzeci dotyczy aktywizmu i wolontariatu. Jesteśmy po etapie naboru osób do tych grup i je konstruujemy" - przypomniała.
Celem grup roboczych, które będą pełniły rolę doradczą dla minister, będzie wypracowanie rozwiązań prawnych i systemowych dotyczących rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, a także przedstawienie opinii w kwestiach działań popularyzujących aktywność społeczną.
Członkiem grupy roboczej mogła zostać osoba legitymująca się przynajmniej pięcioletnim doświadczeniem w pracy czy działalności w zakresie tematycznym grupy, do której się zgłosiła. Jeszcze 5 marca Komitet do Spraw Pożytku Publicznego informował, że do grup roboczych wpłynęło 213 zgłoszeń.
Buczyńska podkreśliła, że kolejną kwestią jest powołanie nowej Rady Narodowego Instytutu Wolności.
Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego to powołana w 2017 r. agencja działająca przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Jej zadaniem jest wspieranie społeczeństwa obywatelskiego, działalności pożytku publicznego i wolontariatu. Instytut rozdziela środki publiczne dla organizacji pozarządowych. Przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego, a obecnie jest nim minister ds. społeczeństwa obywatelskiego Agnieszka Buczyńska, może - jako organ nadzorujący NIW - odwołać jego dyrektora przed upływem kadencji w przypadku stwierdzenia działania niezgodnego z prawem, zasadami rzetelności, gospodarności i celowości.
"Cały czas pracujemy nad tym, żeby odbudowywać zaufanie sektora, czy w ogóle organizacji pozarządowych, do instytucji publicznych, do rządu. Swoje jedno miejsce w Radzie Narodowego Instytutu Wolności przekazałam także stronie pozarządowej, dzięki czemu to strona pozarządowa ma w Radzie NIW większość" - wyjaśniła minister ds. społeczeństwa obywatelskiego.
Buczyńska zwróciła także uwagę na działania kontrolne oraz te, których celem było transparentne ocenienie tego, co działo się w Narodowym Instytucie Wolności. W tym kontekście wymieniła kontrolę jednego z programów oraz odwołanie poprzedniego dyrektora Narodowego Instytutu Wolności. "Nadszedł czas na uruchomienie transparentnego procesu konkursowego na to stanowisko" – podkreśliła.
Zaznaczyła, że transparentność i odbudowanie zaufania, które wiele organizacji utraciło przez ostatnie lata do administracji rządowej, są priorytetami jej działania.
13 marca minister Buczyńska poinformowała o odwołaniu Wojciecha Kaczmarczyka ze stanowiska dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
7 lutego została wszczęta kontrola w NIW w zakresie przeprowadzania i prawidłowości stosowania procedur konkursowych Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich (PROO) na lata 2018-2030, w edycji 2024. "Wyniki audytu wykazały poważne nieprawidłowości dotyczące nieuczciwych praktyk w obrębie instytucji" - powiedziała minister. Stwierdzono ponad 20 nieprawidłowości i uchybień.
Buczyńska poinformowała wówczas także o zastosowaniu "specjalnych działań oczyszczających" w Instytucie, w związku z którymi zostanie rozpisany konkurs na nowego dyrektora. Do czasu jego wyłonienia w konkursie, na stanowisko dyrektora w Narodowym Instytucie Wolności powołała Michała Brauna. Ma on pełnić tę rolę przez trzy miesiące.(PAP)
Autorki: Iga Leszczyńska, Aleksandra Kiełczykowska
mmi/
