2021-11-16 07:12 aktualizacja: 2021-11-16, 10:52
Fot. PAP/EPA/SARAH SILBIGER
Prezydenci USA i Chin rozpoczęli we wtorek nad ranem swoje pierwsze spotkanie w formule online. "Musimy zapewnić, by rywalizacja nie przerodziła się w konflikt" - powiedział Biden na początku rozmów. Xi oznajmił, że oba mocarstwa powinny pokojowo współistnieć, a ich relacja musi być stabilna.
"Obaj mamy odpowiedzialność wobec świata i naszych narodów, by nasza rywalizacja nie przerodziła się w konflikt" - powiedział Biden na rozpoczęcie spotkania. Amerykański prezydent stwierdził, że ważne jest, by oba kraje jasno się komunikowały i zapowiedział, że zamierza też jasno przedstawić swoje obawy wobec Chin, od praw człowieka po sytuację w regionie Indo-Pacyfiku.
Xi powitał Bidena jako "starego przyjaciela" i zaznaczył, że świat potrzebuje stabilnych relacji między USA i Chinami oraz ich pokojowego współistnienia. Wyraził nadzieję, że oba kraje zwiększą intensywność komunikacji i współpracy między nimi.
"Ludzkość żyje w globalnej wiosce i razem stoimy w obliczu wielu wyzwań" - powiedział Xi. "Chiny i USA potrzebują zwiększenia komunikacji i współpracy" - dodał.
Rozmowy między potęgami
Przed spotkaniem przedstawiciele Białego Domu zapowiadali, że nie należy spodziewać się po nim konkretnych rezultatów, a celem szczytu jest "odpowiedzialne zarządzanie rywalizacją".
"To spotkanie ma znaczenie, bo chodzi w nim o wyznaczenie warunków tej konkurencji w dwóch kluczowych obszarach: po pierwsze, zapewniając, by rywalizacja nie przerodziła się w konflikt (...) po drugie, przestrzeganie międzynarodowych zasad" - powiedziała wysokiej rangi przedstawicielka administracji podczas konferencji prasowej przed szczytem.
Przedmiotem dyskusji - która według rzeczniczki Białego Domu Jen Psaki może trwać nawet kilka godzin - ma być cały szereg spornych spraw między potęgami, od "prowokacyjnego zachowania Chin wobec Tajwanu", przez nieuczciwe praktyki handlowe, cyberbezpieczeństwo, a także prawa człowieka, z kwestią prześladowań Ujgurów w Sinciangu włącznie. Biały Dom zapowiedział, że Biden ma "szczerze" wyrazić swoje zdanie na te tematy.
Jednym z tematów będzie też walka ze zmianami klimatu i wspólne oświadczenie USA i Chin przyjęte podczas niedawno zakończonego szczytu COP26 w Glasgow. Biden zamierza zachęcić Xi do dalszego zaangażowania na tym polu, ale ma też zaznaczyć, że nie traktuje chińskiej współpracy w tym obszarze jako przysługi.
Wtorkowe spotkanie za pośrednictwem internetu jest pierwszym spotkaniem twarzą w twarz między Xi i Bidenem, choć obaj spotykali się wcześniej wielokrotnie, przed objęciem władzy w swoich krajach. Ostatni ich kontakt miał miejsce podczas rozmowy telefonicznej w sierpniu.
Z Waszyngtonu Oskar Górzyński (PAP)
mmi/
