Powstanie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. W 103. rocznicę wybuchu, 27 grudnia 2021 r. po raz pierwszy obchodzone było święto państwowe - Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego.
Muzeum powstanie na działce przy ul. Północnej i Księcia Józefa, u stóp Wzgórza Św. Wojciecha w Poznaniu. W ub. roku wydane zostało pozwolenie na budowę. Trwa dopinanie budżetu inwestycji – strona rządowa zadeklarowała wsparcie budowy nowej siedziby muzeum; z budżetu państwa mogłaby pochodzić połowa potrzebnych środków. Władze Poznania chcą starać się o wyższy od obecnie deklarowanego wkład państwa w tę inwestycję.
Dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości w Poznaniu (WMN) Przemysław Terlecki powiedział PAP, że nie ma wątpliwości, że nowe muzeum zostanie zbudowane.
"To, co się stało w ostatnich dniach ubiegłego roku: obchody nowego święta państwowego, mocne deklaracje wsparcia dla inwestycji ze strony prezydenta Poznania, marszałka województwa, starosty poznańskiego - to wszystko pozwala mi stwierdzić, że muzeum na pewno zostanie zbudowane. Nie potrafię tylko powiedzieć, kiedy uda się zapewnić pełne finansowanie inwestycji" – powiedział.
"Cały czas wierzę, że uda się zaprosić pierwszych gości do muzeum w grudniu 2025 r." – dodał Terlecki.
Dyrektor WMN podkreślił, że nie zmniejsza się tempo przygotowań do rozpoczęcia faktycznych prac budowlanych.
"Mamy skończony projekt budowlany i wykonawczy. 27 grudnia odebrałem dziennik budowy – to jest ten moment, gdy możemy zacząć prace budowlane: mamy pozwolenie na budowę i dziennik budowy. Jest też już scenariusz wystawy stałej; wiemy, jakie wątki historii chcemy na tej wystawie pokazać" - powiedział.
W przyszłym roku miałby został ogłoszony konkurs na projekt wystawy stałej.
"Potrzeba 2,5 mln zł, byśmy mogli rozpisać konkurs i wybrać najlepszą firmę, pracownię, która zaprojektuje nam nowoczesną, atrakcyjną, dobrze opowiedzianą wystawę stałą w muzeum narracyjnym. Konkurs chcielibyśmy ogłosić w połowie roku" - wyjaśnił Terlecki.
Jeszcze w ubiegłym roku władze miasta przyznały, że nie mają pieniędzy potrzebnych do dopięcia budżetu inwestycji i będą zabiegać o wyższe państwowe wsparcie budowy muzeum. W ostatnich dniach prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak zapewnił w rozmowie z PAP, że zależy mu na budowie muzeum i zrobi wszystko, by ono powstało.
Przemysław Terlecki podkreślił, że konieczność wsparcia budowy nowej siedziby muzeum upamiętniającego czyn zbrojny Wielkopolan zauważa coraz więcej samorządowców z regionu.
"Mamy w tej kwestii bardzo przyjazną deklarację starosty poznańskiego Jana Grabkowskiego. Z kolei radny powiatowy z Krotoszyna napisał pismo, w którym zachęca władze swojego powiatu: to było powstanie wielkopolskie; pomóżmy zbudować to muzeum, bo to nasza historia. Moim zdaniem ta inicjatywa będzie się w regionie rozpędzać niczym kula śniegowa, zbierając kolejnych entuzjastów - tych, którzy będą chcieli wesprzeć nas finansowo" – powiedział Terlecki.
Celem Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 będzie rozpowszechnianie wiedzy o powstaniu i upamiętnienie jego uczestników. Główną osią narracji tworzonej placówki będzie powstanie wielkopolskie, jednak ekspozycja stała, obok historii samego zrywu, będzie prezentować wcześniejsze doświadczenia Wielkopolan oraz późniejsze wydarzenia, które można uznać za skutki wielkopolskiej insurekcji.
Dotąd władze Poznania wydały ok. 5,5 mln zł na przygotowanie inwestycji od strony formalnej: zorganizowanie konkursu na projekt muzeum i przygotowanie projektu budowlanego. Resort kultury przekazał dotąd ok. 840 tys. zł na prace przygotowawcze i projektowe.
W listopadzie ub. roku w Poznaniu prezydent Andrzej Duda podpisał Ustawę uchwaloną 1 października 2021 r. o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Główne obchody nowego święta państwowego odbyły się 27 grudnia w Poznaniu.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. Ich ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska. (PAP)
autor: Rafał Pogrzebny
kgr/