2022-02-21 08:02 aktualizacja: 2022-02-21, 12:27
Fot. PAP/Michał Walczak
Dąb Bartek jeden z najstarszych i najokazalszych pomników przyrody w Polsce, doczeka się potomków. Z sędziwego drzewa leśnicy pobrali pędy, z których wyhodowane zostaną małe sadzonki, będące kopiami genetycznymi Bartka.
Dąb Bartek jest nazywany królem Puszczy Świętokrzyskiej. Okazałe drzewo rośnie w Zagnańsku, w powiecie kieleckim. Szacuje się, że ma około 700 lat. Mierzy prawie 30 metrów, a obwód pnia jego na wysokości 1,30 metra to blisko 11 m. Ze względu na sędziwy wiek oraz imponujące rozmiary uznawany jest za najokazalsze drzewo w Polsce.
Leśnicy zdecydowali pobrać pędy dębu, a następnie w specjalnych warunkach wyhodować z nich nowe drzewka
W celu zachowania wyjątkowych cech Bartka, leśnicy zdecydowali pobrać z niego pędy, a następnie w specjalnych warunkach wyhodować z nich nowe drzewka. Rzeczniczka Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu Edyta Nowicka poinformowała PAP, że procedurę przeprowadzi Arboretum Leśne im. Stefana Białoboka przy Nadleśnictwie Syców (Dolnośląskie). 17 lutego pracownicy ośrodka pobrali z dębu 300 tzw. zrazów, czyli fragmentów jednorocznych pędów. Dąb zostanie rozmnożony wegetatywnie poprzez szczepienie.
Będzie ono polegać na połączeniu pędu Bartka z tzw. podkładką, która posiada system korzeniowy. Dzięki takiemu zabiegowi część nadziemna przyszłego drzewka będzie stanowić stuprocentową kopię genetyczną Bartka. Leśnicy liczą, że odziedziczy również cechę długowieczności genetycznego bliźniaka.
W przyszłym roku drzewka będą gotowe do wysadzenia
Przez pierwsze dwa tygodnie sadzonki będą przechowywana w specjalnym ogrzewanym namiocie w arboretum. Następnie trafią do szkółki leśnej w Nadleśnictwie Daleszyce (świętokrzyskie). W przyszłym roku drzewka będą gotowe do wysadzenia.
"Leśnicy z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu i Nadleśnictwa Zagnańsk rozdysponuję je wg zgłoszeń – przeznaczając na szczególne okazje i miejsca. Doskonałą okolicznością do posadzenia potomków dębu Bartka – symbolu ochrony przyrody - będzie 100-lecie Lasów Państwowych przypadające w 2024 roku, czy jubileusz 160-lecia powstania styczniowego – w 2023 roku. Do sadzonek dołączany będzie okolicznościowy certyfikat potwierdzający ich pochodzenie" – powiedziała Nowicka.
Dąb Bartek z racji sędziwego wieku obradza rzadko lub wcale, dlatego trudno jest wyhodować sadzonki z żołędzi. Pierwszy raz na rozmnażanie wegetatywne zdecydowano się w 2017 roku, wówczas z pobranych pędów wyhodowano 400 sadzonek. Wiele z nich zostało posadzonych przez różne instytucje i organizacje w całym kraju w ramach upamiętnienia jubileuszu 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości i przy innych okazjach.
Dąb Bartek jest w dobrej kondycji
Jak zapewniają leśnicy, Bartek jest w dobrej kondycji. Ekspertyzy wykonane w ramach projektu ochrony drzewa wskazały, że statyka drzewa jest właściwa. Pomagają w tym podpory, które zabezpieczają niższe partie dębu.
Leśnicy regularnie wykonują też zabiegi ochronne: doświetlenie korony, usunięcie nalotów drzew i roślin zielnych ze wgłębień w obrębie konarów. Ze względu obniżenie wód gruntowych, planowane jest również wykonanie instalacji nawadniającej Bartka. Ma ona powstać w tym roku.
Dąb Bartek w 1934 r. został uznany przez sąd konkursowy przyrodników pod przewodnictwem prof. Władysława Szafera za najokazalsze drzewo w granicach międzywojennej Polski. Od 1952 roku jest chroniony prawem jako pomnik przyrody. (PAP)
Autor: Wiktor Dziarmaga
dsk/
