"Zdefiniowała całą epokę". Światowi przywódcy żegnają królową Elżbietę II

2022-09-08 21:10 aktualizacja: 2022-09-09, 14:31
Fot. PAP/EPA/FACUNDO ARRIZABALAGA EPA-EFE/FACUNDO
Fot. PAP/EPA/FACUNDO ARRIZABALAGA EPA-EFE/FACUNDO
Brytyjska królowa Elżbieta II zmarła w czwartek na zamku Balmoral w wieku 96 lat. Światowi przywódcy składają kondolencje rodzinie królewskiej. "Panowanie królowej Elżbiety Il przypadło na okres, w którym miały miejsce kluczowe wydarzenia XX i XXI wieku" - oświadczył wysoki przedstawiciel UE ds. zagranicznych Josep Borrell. "Królowa Elżbieta II była więcej niż królową. Zdefiniowała całą epokę" - powiedział prezydent USA Joe Biden.

Szefowa KE Ursula von der Leyen i szef Rady Europejskiej Charles Michel złożyli kondolencje rodzinie królewskiej z powodu śmierci królowej Elżbiety II. 

"Swoją służbą i zaangażowaniem zawsze ukazywała nam znaczenie trwałych wartości we współczesnym świecie" - napisał Michel. "Nasze myśli są z rodziną królewską i wszystkimi, którzy opłakują królową Elżbietę II w Wielkiej Brytanii i na całym świecie. Kiedyś nazywana Elżbietą Niezłomną, swoją służbą i zaangażowaniem zawsze ukazywała nam znaczenie trwałych wartości we współczesnym świecie" - dodał. 

„Moje myśli i modlitwy są z nią. Reprezentuje całą historię Europy, która jest naszym wspólnym domem z naszymi brytyjskimi przyjaciółmi, zawsze dawała nam stabilność i pewność siebie, wykazała się ogromną odwagą i jest legendą w moich oczach" - powiedziała von der Leyen.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Królowa była powszechnie podziwiana za swoją łaskę, godność i oddanie na całym świecie. Jej obecność była kojąca podczas dziesięcioleci daleko idących zmian, w tym dekolonizacji w Afryce i Azji" - napisał w oświadczeniu sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Jestem głęboko zasmucony odejściem Jej Wysokości Królowej Elżbiety II. Przez ponad 70 lat była przykładem bezinteresownego przywództwa i służby publicznej. Moje najgłębsze kondolencje dla Rodziny Królewskiej, dla naszych Sojuszników w NATO - Wielkiej Brytanii i Kanady oraz dla mieszkańców Wspólnoty Narodów" - oświadczył sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

„Jej Wysokość Królowa Elżbieta II przez ponad 70 lat ucieleśniała ciągłość i jedność narodu brytyjskiego. Zapamiętam ją jako przyjaciółkę Francji, królową serc, która na zawsze naznaczyła swój kraj i swoje stulecie” – napisał na Twitterze prezydent Francji Emmanuel Macron.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Z głębokim smutkiem dowiedzieliśmy się o śmierci Jej Wysokości Królowej Elżbiety II. W imieniu narodu Ukrainy składamy szczere kondolencje rodzinie królewskiej, całemu Zjednoczonemu Królestwu i Wspólnocie Narodów w związku z tą niepowetowaną stratą. Nasze myśli i modlitwy są z wami" - napisał prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Królowa Elżbieta II była mężem stanu o niedoścignionej godności i stałości, która pogłębiła fundamentalny sojusz między Zjednoczonym Królestwem i Stanami Zjednoczonymi. Pomogła uczynić naszą relację specjalną" - napisano w oświadczeniu kondolencyjnym prezydenta Bidena i jego żony Jill. "W świecie ciągłej zmiany, ona była źródłem pociechy i dumy dla pokoleń Brytyjczyków, z których wielu nigdy nie znało swojego kraju bez niej" - dodano.

Jak dodali Bidenowie, Elżbieta była "pierwszym brytyjskim monarchą, z którą ludzie na całym świecie odczuwali osobistą więź - niezależnie od tego, czy słyszeli ją w radio jako młodą księżną (...) zbierali się przed telewizorami, by obejrzeć jej koronację, czy oglądali jej ostatnią przemowę bożonarodzeniową na swoich telefonach".

Jak przypomniał Biden, królowa spotkała się z 14 prezydentami USA, zaś on sam po raz pierwszy poznał ją w 1982 r. w ramach delegacji Senatu USA. "W nadchodzących latach patrzymy z nadzieją na kontynuację bliskiej przyjaźni z królem i królową" - czytamy w oświadczeniu.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

„Z ciężkim sercem dowiadujemy się o odejściu najdłużej panującej monarchini Kanady, Jej Wysokości Królowej Elżbiety II. Była stałą obecnością w naszym życiu, a jej służba Kanadyjczykom pozostanie na zawsze ważną częścią historii naszego kraju” - napisał premier Kanady Justin Trudeau.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Prezydent federalny Frank-Walter Steinmeier złożył kondolencje brytyjskiej rodzinie królewskiej po śmierci królowej Elżbiety II – poinformował rzecznik. Kondolencje złożył też na Twitterze kanclerz Olaf Scholz.

„Królowa Elżbieta II była kobietą, która ukształtowała stulecie. Uczestniczyła w historii współczesnej i sama ją współtworzyła. Jej Wysokość cieszyła się najwyższym szacunkiem i uznaniem na całym świecie” – napisał Steinmeier do rodziny królewskiej, o czym poinformował rzecznik prezydenta.

Kanclerz Olaf Scholz napisał na Twitterze: „Opłakujemy królową Elżbietę II, która była wzorem do naśladowania i inspiracją dla milionów, w tym tutaj - w Niemczech. Jej zaangażowanie w pojednanie niemiecko-brytyjskie po okropnościach II wojny światowej nie zostanie zapomniane. Będzie nam brakowało jej wspaniałego poczucia humoru”.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Niewielu ukształtowało globalną historię tak, jak Jej Wysokość Królowa Elżbieta II. Jej niezłomne zaangażowanie w służbę było przykładem dla wszystkich. Świat opłakuje ją w Wielkiej Brytanii i poza nią. Była naprawdę królową Elżbietą Wielką. Niech spoczywa w pokoju" - napisała szefowa PE Roberta Metsola. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Król Hiszpanii Filip wysłał w czwartek telegram z kondolencjami do brytyjskiej rodziny królewskiej. "Wszyscy jesteście w naszych sercach i myślach. Będziemy za Nią bardzo tęsknić" - napisał monarcha w wiadomości, którą przekazano mediom. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Jej Królewskiej Wysokości Królowej Elżbiety II. Była to wybitna osobowość. Zawsze będziemy mile wspominać tę Wielką Damę, która przez całe swoje panowanie wykazywała się odwagą, godnością i oddaniem. Każde z naszych spotkań pozostanie na zawsze wyryte w naszej pamięci. Zjednoczone Królestwo traci wyjątkową monarchinię, która wywarła głęboki wpływ na historię. Składamy najszczersze kondolencje Rodzinie Królewskiej i mieszkańcom Wielkiej Brytanii. Niech spoczywa w pokoju u boku ukochanego męża" - napisali król i królowa Belgów, Filip I i Matylda w komunikacie opublikowanym w serwisie Twitter.

Filip I był spokrewniony z Elżbietą II. Jest on w linii prostej potomkiem pierwszego króla Belgów - Leopolda I. Ten z kolei był wujem angielskiej królowej Wiktorii i zarazem stryjem jej męża - księcia Alberta.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Będę miło wspominać czas spędzony w towarzystwie królowej Elżbiety, nie było nikogo takiego jak ona - napisał były prezydent USA Donald Trump. "Melania i ja zawsze będziemy miło wspominać czas spędzony razem z Królową i nigdy nie zapomnimy hojnej przyjaźni, wielkiej mądrości i wspaniałego poczucia humoru Jej Wysokości. Co za wielka i piękna to była dama - nie było nikogo takiego jak ona!" - napisał Trump wraz z żoną Melanią.

Trump, który spotkał się z Elżbietą dwukrotnie, w 2018 i 2019 r., był jednym z 14 prezydentów USA od Harry'ego Trumana, których poznała brytyjska królowa. Jedynym wyjątkiem w tym względzie był Lyndon B. Johnson.

Swoje kondolencje w czwartek opublikowali też inni żyjący byli prezydenci, Barack Obama, George W. Bush, Bill Clinton i Jimmy Carter.

Obama podkreślił, że Elżbieta "przyjęła go z otwartymi ramionami i niezwykłą hojnością" na arenie międzynarodowej i zaznaczył, że "myślała strategicznie i była odpowiedzialna za znaczące osiągnięcia dyplomatyczne".

Bush stwierdził, że spotkanie przy herbacie z królową - i jej psami rasy corgi - w pałacu Buckingham jest jednym z jego ulubionych wspomnień z czasów prezydentury. Clinton ocenił, że Elżbieta przeprowadziła Wielką Brytanię przez "wielkie transformacje z bezbłędną gracją, godnością i prawdziwą troską o dobrobyt swojego narodu". Carter oświadczył że "jej godność, łaskawość i poczucie obowiązku była inspiracją". 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Papież Franciszek w depeszy kondolencyjnej do nowego króla Wielkiej Brytanii Karola III oddał hołd jego zmarłej w czwartek matce Elżbiecie II i podkreślił , że jej życie było "niestrudzoną służbę na rzecz dobra" i "przykładem poświęcenia się obowiązkowi".

"Przyłączam się szczerze do wszystkich, którzy opłakują tę stratę, w modlitwie o życie wieczne Królowej"- dodał papież.

Podkreślił, że jej życie było "niestrudzoną służbą na rzecz dobra kraju i Wspólnoty Narodów". Położył nacisk na jej "przykład poświęcenia się obowiązkowi, niezłomne świadectwo wiary w Jezusa Chrystusa i mocną nadzieję w jego obietnice".

"Powierzając jej szlachetną duszę miłosiernemu dobru Ojca Niebieskiego, zapewniam Waszą Królewską Mość o moich modlitwach o to, aby Wszechmogący Bóg wspierał go swą niezawodną łaską w chwili przejęcia wzniosłych obowiązków Króla" - napisał papież. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Wraz ze śmiercią królowej Elżbiety II zakończyło się historyczne panowanie i długie życie poświęcone obowiązkom, rodzinie, wierze i służbie" - oświadczył premier Australii Anthony Albanese, oddając hołd zmarłej królowej Wielkiej Brytanii Elżbiecie II.

"Australijskie serca kierują się w stronę mieszkańców Wielkiej Brytanii, którzy dzisiaj są w rozpaczy, wiedząc, że stracili część tego, co czyni ich naród całością" - napisał Albanese.

"Pociechę można znaleźć w słowach Jej Królewskiej Mości: 'Smutek jest ceną, jaką płacimy za miłość'" - dodał.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Premier Nowej Zelandii Jacinda Ardern złożyła wyrazy najgłębszego współczucia członkom rodziny królewskiej. "Wiem, że wypowiadam się w imieniu ludzi w całej Nowej Zelandii, przekazując wyrazy naszego najgłębszego współczucia członkom rodziny królewskiej po odejściu królowej. Dla nas była bardzo podziwianą i szanowaną monarchą, dla nich była matką i babcią" - napisała Ardern.

"Królowa była bardzo kochaną i podziwianą monarchinią, której rekordowe 70 lat panowania jest absolutnym świadectwem jej osoby i jej oddania nam wszystkim. Była niezwykła" - podkreśliła.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Premier należących do Commonwealth Indii Narendra Modi napisał: "Jej Wysokość Królowa Elżbieta II zostanie zapamiętana jako niezłomna w naszych czasach. Zapewniła inspirujące przywództwo swojemu narodowi. Uosabiała godność i przyzwoitość w życiu publicznym. Moje myśli są z jej rodziną i mieszkańcami Wielkiej Brytanii w tej smutnej godzinie".

"Miałem niezapomniane spotkania z Jej Wysokością Królową Elżbietą II podczas moich wizyt w Wielkiej Brytanii w 2015 i 2018 roku. Nigdy nie zapomnę jej ciepła i życzliwości" - napisał Modi na Twitterze.

"Na jednym ze spotkań pokazała mi chustkę, którą Mahatma Gandhi podarował jej na ślub" - napisał Modi.

Chustka, o której wspomniał indyjski premier, to ręcznie tkana bawełniana koronka, która została wysłana przez Mahatmę Gandhiego jako prezent na ślub królowej Elżbiety z księciem Filipem w listopadzie 1947 roku.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Premier Pakistanu Shehbaz Sharif oświadczył: "Jestem głęboko zasmucony odejściem Jej Królewskiej Mości Elżbiety II. Pakistan dołącza do Wielkiej Brytanii i innych krajów Wspólnoty Narodów w opłakiwaniu jej śmierci. Moje szczere kondolencje dla rodziny królewskiej, ludzi i rządu Wielkiej Brytanii".

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Premier Japonii Fumio Kishida powiedział: Królowa Elżbieta II wniosła "wielki wkład" w umocnienie więzi Japonii z Wielką Brytanią. Jej śmierć jest wielką stratą dla społeczności międzynarodowej.

"Rząd Japonii składa serdeczne kondolencje brytyjskiej rodzinie królewskiej, brytyjskiemu rządowi i narodowi brytyjskiemu" - powiedział premier Japonii cytowany przez agencję Reutera.

"Jestem głęboko zasmucony wiadomością o jej odejściu" - dodał japoński polityk.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Przywódca Chin Xi Jinping przekazał brytyjskiemu królowi Karolowi III kondolencje w związku ze śmiercią królowej Elżbiety II – poinformowała w piątek państwowa chińska telewizja CCTV. Zmarła królowa jako pierwszy brytyjski monarcha odwiedziła Chiny.

W nocie adresowanej do Karola III w imieniu chińskiego rządu i narodu Xi przekazał brytyjskiej rodzinie królewskiej, rządowi i Brytyjczykom wyrazy szczerego współczucia w związku z odejściem Elżbiety II – podała CCTV.

Elżbieta II jako pierwszy panujący monarcha Wielkiej Brytanii złożyła wizytę w Chinach - w 1986 roku. W czasie tej historycznej, sześciodniowej podróży odwiedziła Pekin, Szanghaj, Xian, Kunming oraz Kanton, gdzie wciąż rośnie zasadzone przez nią drzewo.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Była kanclerz Niemiec Angela Merkel oświadczyła, że jest głęboko poruszona śmiercią brytyjskiej królowej. „Spotkania z Elżbietą II na zawsze zostaną w mojej pamięci - powiedziała Merkel w czwartek wieczorem w Berlinie.

„Wraz ze śmiercią Elżbiety II pewna epoka dobiegła końca. Nie ma słów, które mogłyby opisać wyjątkowe znaczenie tej królowej, jej poczucia obowiązku, jej postawy moralnej, godności i oddania przez siedem dekad dla Wielkiej Brytanii, Europy i świata” – podkreśliła Merkel.

Jak dodała była kanclerz, „wspomina swoje spotkania z Królową z największą wdzięcznością”.

„To dla mnie zaszczyt, że mogłam się z nią spotkać kilka razy i że przyjęła mnie po raz ostatni pod koniec mojej kadencji w zeszłym roku. To na zawsze pozostanie w mojej pamięci” – podkreśliła Merkel, która złożyła też kondolencje brytyjskiej rodzinie królewskiej.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Odczuwamy głęboki smutek po odejściu Jej Wysokości Elżbiety II – oświadczył prezydent Konfederacji Szwajcarskiej Ignacio Cassis w czwartek wieczorem na Twitterze w związku ze śmiercią brytyjskiej królowej. Jak podkreślił, Elżbieta II pozostanie w pamięci jako „kobieta wielkiej siły i stabilnego przywództwa”.

„Składam szczere i serdeczne kondolencje Rodzinie Królewskiej w imieniu Rady Federalnej i obywateli Szwajcarii” – napisał Cassis.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Królowa Elżbieta II właśnie odeszła. Epoka elżbietańska dobiega końca. Królowa kochała Francję, która odwzajemniała jej miłość. Brytyjczycy, wszystkie kraje Wspólnoty dzisiaj ją opłakują. Francuzi również są w żałobie – napisał Pałac Elizejski w komunikacie w czwartek wieczorem.

Pałac Elizejski poinformował, że na znak żałoby flaga kraju zostanie w piątek oraz w dniu pogrzebu królowej Elżbiety II opuszczona do połowy.

„Zjednoczone Królestwo na zawsze nosi znak tej, która ucieleśniała je przez siedemdziesiąt lat z niezmienną siłą i moralnym autorytetem. Francja składa hołd kobiecie, która naznaczyła historię swojego kraju, naszego kontynentu i swojego stulecia” - napisał Pałac Elizejski, przypominając historię panowania zmarłej w czwartek brytyjskiej królowej Elżbiety II.

„Mała dziewczynka, która, jak wielu Anglików, musiała stawić czoła bombardowaniom Londynu w czasie wojny, wkrótce została także księżniczką koronną Yorku, która u szczytu swoich jedenastu lat uczestniczyła w koronacji ojca. Była kapitanem Elizabeth Windsor, mechanikiem i sanitariuszką w armii brytyjskiej podczas II wojny światowej. Była również żoną i matką” – wspomina brytyjską władczynię francuska prezydencja. „Była jednością ze swoim narodem: ucieleśniała naród, terytorium, wspólną wolę, jak również stabilność; przez fluktuacje i zawirowania polityczne, trwałość z powiewem wieczności. Miała szczególny status we Francji i w sercach Francuzów, wyjątkowe miejsce. Żaden inny zagraniczny władca nie wspinał się po schodach Pałacu Elizejskiego częściej niż ona, która uczyniła Francji zaszczyt sześciu wizyt państwowych i spotkała się z każdym z jej prezydentów” – przypomniano.

„Francuski był dla niej nie tylko pozostałością po Normandii (…) ale także intymnym i drogim językiem. Królowa szesnastu królestw kochała Francję, która odwzajemniła jej miłość. Brytyjczycy, wszystkie kraje Wspólnoty dzisiaj opłakują Królową. Francuzi również są w żałobie” – podkreślono.

„Ta, która na drodze historii spotkała wielkich XX wieku, dołącza do nich. Republika i naród francuski składają Jego Królewskiej Mości Królowi, Rodzinie Królewskiej, Rządowi Jego Królewskiej Mości i narodowi brytyjskiemu świadectwo swej wielowiekowej przyjaźni i smutku” – podsumowano.

Od czasu swojego wyboru w 2017 roku na prezydenta Emmanuel Macron nie miał okazji powitać Elżbiety II w Pałacu Elizejskim, ale spotkał się z nią trzy razy w Wielkiej Brytanii: 5 czerwca 2019 r. z okazji 75. rocznicy D-Day, 3 grudnia 2019 r. w Pałacu Buckingham na marginesie szczytu NATO oraz 11 czerwca 2021 r. w Kornwalii na szczycie G7.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

W nocie adresowanej do Karola III w imieniu chińskiego rządu i narodu przywódca Chin Xi Jinping przekazał brytyjskiej rodzinie królewskiej, rządowi i Brytyjczykom wyrazy szczerego współczucia w związku z odejściem Elżbiety II – podała CCTV.

Elżbieta II jako pierwszy panujący monarcha Wielkiej Brytanii złożyła wizytę w Chinach - w 1986 roku. W czasie tej historycznej, sześciodniowej podróży odwiedziła Pekin, Szanghaj, Xian, Kunming oraz Kanton, gdzie wciąż rośnie zasadzone przez nią drzewo.

Królowa dwukrotnie - w 1975 i 1986 roku – odwiedzała Hongkong, który był wówczas brytyjską kolonią. Podróż z 1975 roku była pierwszą wizytą panującego brytyjskiego monarchy w tym mieście. Podróż do Chin i Hongkongu w 1986 roku uznawana była zaś za kluczową w kontekście podpisanej dwa lata wcześniej deklaracji dotyczącej przekazania Chinom władzy nad Hongkongiem. 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Odczuwamy głęboki smutek po odejściu Jej Wysokości Elżbiety II" – oświadczył prezydent Konfederacji Szwajcarskiej Ignacio Cassis w czwartek wieczorem na Twitterze w związku ze śmiercią brytyjskiej królowej. Jak podkreślił, Elżbieta II pozostanie w pamięci jako „kobieta wielkiej siły i stabilnego przywództwa”.

„Składam szczere i serdeczne kondolencje Rodzinie Królewskiej w imieniu Rady Federalnej i obywateli Szwajcarii” – napisał Cassis.  

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Dzielimy smutek z Brytyjczykami w tym trudnym czasie" – oświadczyła w czwartek wieczorem holenderska para królewska w związku ze śmiercią Elżbiety II.

Król Wilhelm Aleksander i królowa Maksyma podkreślają, że zmarła monarchini wniosła w przyjaźń Holandii i Wielkiej Brytanii „niezapomniany wkład”. „Wspominamy królową Elżbietę II z głębokim szacunkiem i wielkim uczuciem” – czytamy w oświadczeniu holenderskiego monarchy i jego małżonki opublikowanym na stronie internetowej dworu. „Była niezłomna i mądra, poświęciła swoje długie życie służbie Brytyjczykom” – dodają Wilhelm Aleksander i Maksyma

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

„Wielka Księżna i ja byliśmy głęboko poruszeni i zasmuceni, gdy dowiedzieliśmy się o odejściu Jej Królewskiej Mości Elżbiety II” – oświadczył Wielki Książę Luksemburga Henryk w przekazanym mediom komunikacie. Podkreślił, że brytyjska „wzorowa królowa” była kochana i szanowana na całym świecie.

„Luksemburg nigdy nie zapomni niezwykłego wsparcia, jakiego Wielka Brytania udzieliła Wielkiej Księżnej Charlotte i jej synowi, mojemu ojcu Janowi, podczas II wojny światowej” – napisał Henryk. "Jesteśmy wdzięczni za bliskie więzi naszych rodzin oraz niezwykłą i wzorową służbę Jej Królewskiej Mości dla kraju i mieszkańców Wielkiej Brytanii"- podkreślił Wielki Książę Luksemburga.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

"Z wielkim bólem i smutkiem dowiedziałem się o śmierci Jej Wysokości Królowej Elżbiety II. Jej zaangażowanie i służba dla Wielkiej Brytanii jest przykładem dla nas wszystkich" – napisał szef węgierskiego rządu Viktor Orban w kondolencjach przesłanych do brytyjskiej premier Liz Truss. „Zawsze z sentymentem będziemy wspominać wizytę Jej Wysokości na Węgrzech, która jeszcze bardziej wzmocniła nasze stosunki” – dodał premier.

Na śmierć brytyjskiej królowej zareagowała również prezydent Węgier Katalin Novak.

„Z głębokim smutkiem przyjęłam wiadomość o śmierci królowej Elżbiety II i składam szczere kondolencje członkom rodziny królewskiej. Ze smutkiem i szacunkiem żegnamy jedną z najbardziej wpływowych postaci w brytyjskiej i europejskiej historii XX wieku” – napisała prezydent na Facebooku. "My, Węgrzy, wiele nauczyliśmy się od królowej Elżbiety II w kwestii obrony narodu i rodziny" - dodała. (PAP)

mmi/ js/ dsk/

TEMATY:

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.