2022-09-14 16:51 aktualizacja: 2022-09-14, 19:02
Pełnomocnik rządu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego Marcin Horała podczas konferencji prasowej Fot. PAP/Grzegorz Michałowski
Sejm skierował w środę do dalszych prac w Komisji Infrastruktury projekt ustawy dot. sposobu określania wysokości odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycje publiczne, w tym CPK, zakładający m.in. wyższe kwoty bonusów. Posłowie opozycji zgłosili do niego poprawki.
W środę w Sejmie przedstawiono sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Projekt zmienia sposób określania wysokości odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycje publiczne, takie jak Centralny Port Komunikacyjny (CPK).
Podczas obrad posłowie opozycji zgłosili do projektu poprawki. Hanna Gil-Piątek (Polska 2050) zaproponowała w imieniu klubu, by kwoty wywłaszczeń były indeksowane o wskaźnik inflacji. Inna złożona przez nią poprawka dotyczyła tego, aby "progi, które zostały początkowo określone na 10 i 20 proc., potem podniesione do 20 i 40 proc. w pierwszym czytaniu, były wyższe - 30 i 50 proc." - mówiła.
Przekonywała, że w wycenie, zgodnie z obecnym projektem, wartość rynkowa nieruchomości nie będzie uwzględniania. Według niej procedowana ustawa powinna mieć "charakter fakultatywny". "Konstytucyjne prawo do godnego odszkodowania to możliwość wyboru między starym trybem a trybem tej ustawy" - mówiła Gil-Piątek, odnosząc się do kolejnej poprawki składanej w imieniu klubu. Według niej "tę ustawę należy odrzucić w całości".
Poprawki do projektu złożyła też Gabriela Lenartowicz (KO), która stwierdziła, że procedowana ustawa jest niekonstytucyjna, bo "nie realizuje zasady wywłaszczeń przymusowych tylko pod cele publiczne i tylko za godziwym wywłaszczeniem". Złożyła na ręce Marszałka Sejmu poprawki - jedna z nich, jak tłumaczyła, została przejęta od strony społecznej i precyzuje, "czym jest godziwe odszkodowanie i jak minimalnie musi wyglądać". Zapowiedziała, że jej ugrupowanie będzie składało wniosek o odrzucenie projektu w drugim czytaniu.
Stefan Krajewski (Koalicja Polska-PSL) mówił, że projekt "proponuje nieduże pieniądze, za które ludzie nie odkupią domu, gospodarstwa". Ocenił, że projektu "nie da się poprzeć".
Grzegorz Braun (Konfederacja) zapowiedział, że będzie rekomendował swojemu klubowi głosowanie przeciw tej ustawie, która - jak twierdził - "jest popisem buty i bezczelności".
Karolina Pawliczak (Lewica), której ugrupowanie również złożyło poprawki, oceniła, że projekt jest "kuriozalny i oderwany od rzeczywistości", a CPK to "przejaw gigantomanii, a nie cel publiczny".
"Klub PiS popiera tę regulację, która będzie dotyczyła wszystkich ważnych projektów inwestycyjnych realizowanych przez państwo, samorządy; dotyczy całości infrastruktury liniowej, jak i tej kubaturowej" - zaznaczył Jerzy Polaczek (PiS). Jak mówił, "podstawowym rozwiązaniem jest likwidacja zasady korzyści oraz oparcie odszkodowania na realnej wartości rynkowej nieruchomości".
Wiceminister funduszy i polityki regionalne, pełnomocnik rządu ds. CPK Marcin Horała zwrócił uwagę, że w Polsce "istnieje procedura wywłaszczeń na inwestycje celu publicznego, w której ta ustawa zmienia tylko sposób wyceny wyznaczenia wysokości odszkodowania za takie wywłaszczenie".
Horała odniósł się do uwag opozycji wedle których "20 i 40 proc. to za mało i trzeba tę ustawę odrzucić".
"Jeśli by ta ustawa nie przeszła, to ile by wynosiły te bonusy? Zero, goła wartość nieruchomości, a nie tak jak proponujemy - 120 proc. w przypadku gruntów czy 140 proc. w przypadku budynków" - mówił. Dodał, że zgodnie z projektem wysokość odszkodowania podlega waloryzacji inflacyjnej na dzień jego wypłaty.
We wtorek sejmowa Komisja Infrastruktury zaopiniowała pozytywnie liczne poprawki zgłoszone do rozpatrywanego projektu, m.in. o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Z aprobatą spotkała się też poprawka podwyższająca bonusy za wywłaszczane nieruchomości, którą wniósł Jerzy Polaczek (PiS). Zgodnie z propozycją bonus bazowy miałby wzrosnąć z 10 do 20 proc. wartości nieruchomości. Z kolei wartości obiektów budowlanych oraz wartości lokalu dotyczyć miałby bonus w wysokości 40 proc. (względem pierwotnie zaproponowanych 20 proc.).
Pod koniec czerwca pełnomocnik rządu ds. CPK Marcin Horała wyjaśniał w Sejmie, że odszkodowanie ograniczone jest do szkody rzeczywistej, a nie straty przyszłych dochodów, bo założenie jest takie, żeby właściciel mógł zakupić podobną nieruchomość i czerpać z niej w przyszłości korzyści.
Zgodnie z projektem odszkodowanie zostanie w każdym przypadku powiązane z wartością rynkową nieruchomości.
Projekt przewiduje też m.in., że przysługiwać będzie roszczenie do sądu cywilnego o szkodę rzeczywistą w zakresie szerszym niż wynika to z odszkodowania. Z rozwiązania tego będzie mógł skorzystać np. przedsiębiorca, dla którego wywłaszczenie spowodowało wyjątkowo wysokie szkody nierekompensowane odszkodowaniem.
Ponadto projekt zakłada szereg zachęt do zbywania nieruchomości przed formalnym ustaleniem lokalizacji CPK w drodze decyzji administracyjnej.
CPK ma być wybudowany do 2027r.
Centralny Port Komunikacyjny to planowany węzeł przesiadkowy między Warszawą i Łodzią, który zintegruje transport lotniczy, kolejowy i drogowy. W ramach tego projektu w odległości 37 km na zachód od Warszawy, na obszarze ok. 3 tys. ha zostanie wybudowany Port Lotniczy Solidarność, który w pierwszym etapie będzie w stanie obsługiwać 40 mln pasażerów rocznie. W skład CPK wejdą też inwestycje kolejowe, które zakładają wybudowanie prawie 2000 km nowych linii kolejowych dużych prędkości prowadzących z 10 kierunków do CPK i Warszawy. Inwestycje kolejowe CPK umożliwią dojazd do CPK z większości miast w Polsce w czasie do 2,5 godz.
CPK ma być wybudowany do 2027 r. wraz z realizacją niezbędnych połączeń z komponentami sieci kolejowej i drogowej.(PAP)
autorka: Magdalena Jarco
mar/
