2022-11-14 17:50 aktualizacja: 2022-11-14, 22:20
Prezes IPN Karol Nawrocki na przedpremierowym pokazie wirtualnej drukarni Solidarności Walczącej oraz na nadaniu imienia Kornela Morawieckiego "Przystankowi Historia" Instytutu Pamięci Narodowej we Wrocławiu Fot. PAP/Maciej Kulczyński
Kornel Morawiecki z komunizmem - złem absolutnym - walczył przez całe życie. W roku 1982 r. zebrał najdzielniejszych z dzielnych i stworzył "Solidarność Walczącą" - przypomniał prezes IPN Karol Nawrocki w poniedziałek we Wrocławiu.
Prezes IPN wziął udział w uroczystości nadania Centrum Edukacyjnemu "Przystanek Historia" Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej przy ul. J. Długosza 48 imienia Kornela Morawieckiego, twórcy Solidarności Walczącej, a w wolnej Polsce - Marszałka Seniora Sejmu VIII kadencji.
"System komunistyczny był złem absolutnym. Kornel Morawiecki z tym złem absolutnym walczył przez całe swoje życie. Walczył z królestwem kłamstwa, nienawiści i śmierci także w roku 1982 r. gdy zebrał najdzielniejszych z dzielnych i stworzył +Solidarność Walczącą+, tworząc jej podstawę programową - Solidarną Rzeczpospolitą. W momencie transformacji ustrojowej wiedział, że ze złem nie można iść na kompromis, bo to doprowadzi ojczyznę do chaosu i niebezpieczeństwa" - powiedział Nawrocki. Nazwał Morawieckiego "prorokiem zlekceważonym we własnej ojczyźnie".
W uroczystości wzięli udział m.in. wdowa po Kornelu Jadwiga Morawiecka, jego córki Anna, Marta i Maria oraz metropolita wrocławski abp Józef Kupny.
Wojewoda Dolnośląski Jarosław Obremski odczytał list premiera Mateusza Morawieckiego, który podkreślił, że dzień nadania imienia jego ojca Centrum Edukacyjnemu "Przystanek Historia" Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej jest dla niego wydarzeniem szczególnym.
"Cieszę się, że na mapie projektów edukacyjnych Wrocławia pojawia się punkt, który będzie krzewił misję Instytutu Pamięci Narodowej, a zarazem nosił imię mego ojca, człowieka, który nigdy nie krył miłości do tego miasta. I który przez wiele lat też tutaj we Wrocławiu prowadził walkę z komunistycznym systemem zniewolenia” - napisał premier w swoim liście. Podkreślił, że zaangażowanie wielu instytucji, które nie ustają w prowadzeniu działalności edukacyjno-patriotycznej, dają gwarancję, że wartości, dla których pracowały i ginęły rzesze naszych przodków, zostaną przekazane następnym pokoleniom.
Kornel Morawiecki urodził się 3 maja 1941 r. w Warszawie. Ukończył studia na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Wrocławskiego, w 1970 r. uzyskał doktorat. W 1968 r. po raz pierwszy wystąpił przeciwko władzom PRL, uczestnicząc w strajkach studenckich. W końcu lat 70. związał się z opozycją demokratyczną we Wrocławiu. Był redaktorem drugoobiegowego "Biuletynu Dolnośląskiego". Po 1980 r. był działaczem "Solidarności" we Wrocławiu, a po wybuchu stanu wojennego ukrywał się. W 1982 r. stanął na czele "Solidarności Walczącej", która stała się najbardziej radykalną i mocno zakonspirowaną organizacją w latach 80, wydającą w podziemiu około 100 tytułów gazet i czasopism, realizującą audycje radiowe i organizującą demonstracje. Był ojcem premiera Mateusza Morawieckiego. Zmarł 30 września 2019 r.
Wieczorem w poniedziałek w Operze Wrocławskiej odbędzie się artystyczna część uroczystości - projekcja filmu "Solidarność Walcząca to takie moje życie wieczne… Wspomnienia o Kornelu Morawieckim" oraz koncert "…w drodze".
Aplikacja „Szybowcowa ’87”
"Wrocławskie centrum edukacyjne uczy o historii Polski XX wieku. Tam odbywają się konferencje naukowe i edukacyjne oraz wernisaże wystaw IPN" - powiedział wcześniej PAP historyk i rzecznik prasowy IPN dr Karol Leśkiewicz. W poniedziałek odbył się w centrum przedpremierowy pokaz nowej aplikacji przedstawiającej tajną drukarnię Solidarności Walczącej w wirtualnej rzeczywistości. Aplikacja „Szybowcowa ’87” przedstawiająca tajną drukarnię Solidarności Walczącej w latach 80. została przygotowana w nowoczesnej technologii VR (wirtualna rzeczywistość).
"Nazwa nawiązuje do jednego z lokali konspiracyjnych we Wrocławiu. Na potrzeby Solidarności Walczącej udostępnił go Marek Petrusewicz" - wyjaśnił Leśkiewicz. Przypomniał, że Petrusewicz był pierwszym polskim rekordzistę świata w pływaniu na 100 m, olimpijczykiem i srebrnym medalistą Mistrzostw Europy w Turynie w 1954 r. Ten urodzony w Wilnie wrocławianin (1934-92), należał do władz dolnośląskiej "Solidarności", a po powstaniu Solidarności Walczącej, związał się także z tą organizacją. Miał wówczas amputowaną jedną nogę z powodu choroby Buergera. Gdy oddał swoje mieszkanie na potrzeby konspiracyjnej drukarni, zamieszkał w kawalerce na ul. Drukarskiej.
Druga część "Szybowcowej ‘87" jest związana z Barbarą Sarapuk, zwaną "królową podziemnego druku". Wcześniej nauczycielka w Technikum Ekonomicznym w Legnicy, następnie wykładowca akademicki i programista komputerowy we wrocławskiej Akademii Ekonomicznej należała do Solidarności Walczącej od samego początku, od czerwca 1982 r. Założyła i koordynowała pracę sieci podziemnych drukarni.
Użytkownik aplikacji "Szybowcowa ’87" za pomocą gogli VR może wejść do mieszkania w peerelowskim bloku, gdzie ukryta jest konspiracyjna drukarnia. "Poprzez aplikację chcemy dotrzeć do młodych odbiorców i przybliżyć im historię tej niezwykłej organizacji, jaką była Solidarność Walcząca. Numer ‘87 odwołuje się do roku 1987 r., kiedy został aresztowany przewodniczący Solidarności Walczącej Kornel Morawiecki" - wyjaśnił rzecznik IPN.
"Aplikacja została przygotowana tak, aby każdy mógł poczuć klimat lat 80. i wcielić się w rolę obserwatora konspiracyjnej działalności SW. Będzie mógł włączyć telewizor i usłyszeć audycję Radia +Solidarność Walcząca+ wchodzącą na pasmo komunistycznego Dziennika Telewizyjnego. Może też wziąć do wirtualnej ręki gazetkę konspiracyjną zwaną +bibułą+ czy włączyć nasłuch kontrwywiadu SW, by usłyszeć zaszyfrowane rozmowy pomiędzy funkcjonariuszami komunistycznej Służby Bezpieczeństwa" - podkreślił Leśkiewicz.
Aplikację "Szybowcowa '87" wykonało Biuro Nowych Technologii IPN.(PAP)
autorzy: Maciej Replewicz, Roman Skiba
mar/
