Senackie komisje poparły z poprawkami nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy

Nowelizację ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego kraju Sejm uchwalił 14 grudnia. We wtorek w Senacie zajmowały się nią na wspólnym posiedzeniu Komisja Nauki, Edukacji i Sportu, Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Senatorowie jednogłośnie poparli nowelizację z poprawkami o charakterze legislacyjnym lub redakcyjnym.

Nowela tzw. specustawy pomocowej zmieni zasady udzielania pomocy przez wojewodów, samorządy i inne instytucje publiczne w miejscach zbiorowego zakwaterowania. Zgodnie z propozycją od 1 marca obywatele Ukrainy, którzy będą w Polsce ponad 120 dni, będą musieli pokryć 50 proc. kosztów takiej pomocy, ale nie więcej niż 40 zł za osobę dziennie. Z kolei od 1 maja dla uchodźców, których pobyt w Polsce przekroczy 180 dni, udział w kosztach wzrośnie do 75 proc. (nie więcej niż 60 zł dziennie).

Wiceminister Szefernaker, pełnomocnik rządu ds. uchodźców wojennych z Ukrainy, podkreślił na posiedzeniu komisji, że celem tego rozwiązania jest aktywizacja uchodźców. "Nikomu nie zależy na tym, aby te regulacje pozbawiły kogokolwiek dachu nad głową. Te regulacje mają charakter motywacyjny" - dodał.

"Uważamy, że rok po rozpoczęciu agresji Rosji na Ukrainę - 1 marca będzie to de facto rok i pięć dni - to już jest taki czas, gdzie należy wprowadzić to rozwiązanie. Nie należy go odwlekać w czasie. Postaramy się przeprowadzić jak najlepszą akcję informacyjną" - zaznaczył wiceszef MSWiA.

Jak przekazał, dodatkową pomoc uchodźcom przebywającym w ośrodkach przygotowują organizacje międzynarodowe takie jak UNHCR i Międzynarodowy Czerwony Krzyż. "W najbliższych tygodniach rozpoczną programy, które pozwolą na dofinansowanie pierwszego wynajmu mieszkania dla tych osób, które zdecydują się na to, aby z tych miejsc zbiorowego zakwaterowania znaleźć sobie miejsce do życia" - powiedział Szefernaker.

Pomoc w miejscach zbiorowego zakwaterowania pozostanie nieodpłatna w przypadku grup szczególnie wrażliwych. Zgodnie z nowelą za pomoc nie będą płacić osoby niepełnosprawne i ich opiekunowie, dzieci, osoby w wieku emerytalnym, kobiety w ciąży, osoby wychowujące dziecko do 12. miesiąca życia, opiekunowie co najmniej trojga dzieci, a także osoby w trudnej sytuacji ze względów humanitarnych.

Szefernaker zauważył, że ostatnia przesłanka ma szeroki zakres. Jak tłumaczył, jeżeli kogoś nie będzie stać, aby pokrywać część kosztów utrzymania, będzie mógł skorzystać z możliwości, które będzie dawało państwo polskie i funkcjonować w ośrodku o gorszym standardzie.

Celem nowelizacji jest również uszczelnienie systemu wypłaty świadczeń dla uchodźców. Zgodnie z nią wypłaty będą wstrzymywane, jeżeli uchodźca wyjedzie z Polski. Nadal obowiązywać będzie też przepis, który stanowi, że jeśli taki wyjazd przekroczy 30 dni, obywatel Ukrainy straci status wynikający z ustawy i tym samym przestaną przysługiwać mu świadczenia. Taki status może być znowu nadany, jeśli Ukrainiec ponownie ucieknie do Polski w wyniku działań wojennych w jego kraju.

Zmienią się także zasady rejestracji obywateli Ukrainy. Uchodźcy od przybycia do Polski będą mieli 30 dni na złożenie wniosku o nadanie numeru PESEL. Ci, którzy już przyjechali do Polski po rosyjskim ataku, a jeszcze nie złożyli takiego wniosku, będą mieli na to 30 dni od wejścia w życie noweli. Dotychczas termin na rejestrację w systemie PESEL wynosił 90 dni od wjazdu do Polski.

W noweli jest też szereg innych przepisów dotyczących edukacji, spraw pobytowych ukraińskich uchodźców, a także niesionej im pomocy. Senat prace nad tą regulacją będzie kontynuował na rozpoczynającym się w środę posiedzeniu. Jeśli zaproponuje poprawki, nowela wróci do Sejmu. (PAP)

Autorka: Agnieszka Ziemska

mj/