2023-04-02 08:51 aktualizacja: 2023-04-02, 18:19
Parlament Europejski. Fot. PAP/EPA/JULIEN WARNAND
To jasne, że naszym kluczowym partnerem jest Unia Europejska; ważne są dla nas wartości zachodnie, demokratyczne, wolność i pokój – powiedziała w rozmowie z PAP wiceminister spraw zagranicznych i integracji europejskiej Mołdawii Stela Leuca.
„Kiedy mówię +Zachód+, to oczywiście znaczy - Unia Europejska jako największy podmiot. UE jest naszym przyjacielem. Jednocześnie jesteśmy jednoznacznie wspierani przez kilka państw UE i zobaczyliśmy to w momencie, gdy złożyliśmy wniosek akcesyjny” – wyjaśniła minister Leuca. Jako głównego poplecznika Mołdawii wymieniła Rumunię, z którą Mołdawię łączą zarówno kwestie historyczne, jak i współczesna współpraca.
Kiedy Mołdawia otrzymała status państwa kandydującego do UE w czerwcu 2022 r., w Kiszyniowie zrozumiano, iż kraj jest mile widziany w przestrzeni unijnej. „Wiemy też, że musimy odrobić swoje lekcje, aby należeć do tej organizacji, także po to, aby dalej zbliżać nasze i europejskie wartości” – przekazała mołdawska minister.
Zdaniem polityk otrzymanie statusu państwa kandydującego do UE to jedna z największych przemian w jej kraju od czasu wygrania wyborów parlamentarnych w 2021 r. przez Partię Akcji i Solidarności (PAS), założoną przez obecną prezydent Maię Sandu. „W kontekście tego, jaka praca przed nami i z jakimi przeszkodami mamy do czynienia, widzimy integrację z UE bardziej jako kwestię wewnętrzną, coś, co musimy zmienić tutaj, w domu” - powiedziała minister Leuca.
Rozmówczyni PAP zauważyła, że wśród rekomendacji przekazanych jej krajowi przez UE znajdują się podobne elementy do tych, jakie PAS miała w swoim programie wyborczym. Najważniejsze jest obecnie wzmocnienie administracji kraju, aby był zdolny do przeprowadzenia reform. „Rozumiemy, że dołączenie do UE wymaga wiele wysiłku administracyjnego. Posiadając nasze ograniczone środki, sprawdzamy, co możemy zrobić, aby pracować bardziej efektywnie” – przekazała Stela Leuca.
W rekomendacjach UE dla Mołdawii jasno zaznaczono, że Mołdawia potrzebuje ponadto reformy wymiaru sprawiedliwości. Konieczna jest walka z korupcją wśród sędziów oraz z oligarchizacją kraju poprzez niedopuszczanie oligarchów do kierowania i kontrolowania różnych instytucji. „Kiedy mówimy o procesach weryfikowania sędziów, mamy nadzieję na stworzenie wymiaru sprawiedliwości o jak najwyższym standardzie uczciwości, któremu ludzie będą mogli ufać, któremu będą mogli ufać także inwestorzy, aby kraj dalej się rozwijał. Mając to na uwadze, nie chcemy działać pochopnie, mimo że chcielibyśmy, żeby wiele rzeczy działo się szybciej” – wyjaśniła wiceminister spraw zagranicznych.
Dodała, że w reformach Mołdawię wspomagają partnerzy zarówno z UE, jak i ze Stanów Zjednoczonych. Poza kwestią zmian w wymiarze sprawiedliwości oraz ograniczenia władzy oligarchów Mołdawia wkłada wiele wysiłku w poszukiwanie nowych źródeł energii. W przeszłości, przed inwazją Rosji na Ukrainę, głównym dostawcą gazu do kraju była Rosja.
„Wiele kwestii musimy poprawić, ale idealnie wpasowuje się to w program reform rządu” – konkluduje Stela Leuca.
Z Kiszyniowa Katarzyna Łukasiewicz (PAP)
kgr/
