2023-04-03 10:57 aktualizacja: 2023-04-03, 17:19
Fot. PAP/ Marcin Bielecki (zdjęcie ilustracyjne)
Wysokie spożycie alkoholu powoduje w mózgu zmiany w przekazywaniu sygnałów, zaburzając zdolności podejmowania decyzji i kontroli impulsów, a to napędza dalsze picie – pokazują badania na myszach. Odkrycie może pomóc w opracowaniu nowych metod pomocy osobom uzależnionym.
Naukowcy z State University of New York w Binghamton informują o częściowym rozszyfrowaniu uzależniającego mechanizmu alkoholu. W opisanych na łamach „Brain Behavior and Immunity” eksperymentach sprawdzali, jak na mózgi myszy wpływa konsumpcja różnych ilości alkoholu.
W porównaniu do myszy, które spożywały umiarkowane ilości etanolu, zwierzęta uzależnione miały w korze przedczołowej mózgu aż dwukrotnie więcej komórek produkujących interleukinę-1, a konkretnie IL-1β. Ten obszar mózgu odpowiada za regulowanie działania funkcji poznawczych.
Ta konkretna interleukina (odpornościowe białko) u uzależnionych gryzoni nasilała stany zapalne oraz powodowała wydzielanie hamującej sygnały nerwowe substancji – GABA. Co gorsza, zmiany te się utrzymywały nawet po odstawieniu alkoholu.
"Osoby z mutacją w genie kodującym IL-1β są bardziej podatne na uzależnienie"
„Podejrzewaliśmy, że IL-1β uczestniczy w powstawaniu uzależnienia od alkoholu, ale dokładny mechanizm jej działania w mózgu był niejasny” – mówi prof. Florence Varodayan, współautorka badania.
Wcześniejsze badania wskazały, że osoby z pewną mutacją w genie kodującym IL-1β są bardziej podatne na uzależnienie. Autopsje takich osób ujawniały też podwyższoną ilość tej substancji w mózgu.
Jak tłumaczą naukowcy, układ odpornościowy, podobnie jak w innych częściach ciała, usuwa ewentualne patogeny i wspomaga naprawy po urazach. Okazuje się, że alkohol łagodnie pobudza odpornościowe komórki w mózgu. Robi to dużo słabiej niż wirusy, bakterie czy urazy, ale z czasem skutki tej aktywacji się kumulują.
Naukowcy: przy przewlekłej ekspozycji na alkohol, w mózgu utrzymuje się ciągłe zapalenie
W normalnym działaniu, np. w czasie infekcji, L-1β wywołuje szybką, przejściową reakcję zapalną, która usuwa zagrażający czynnik. Potem pojawiają się substancje przeciwzapalne, które wspierają gojenie. Tymczasem przy przewlekłej ekspozycji na alkohol, w mózgu utrzymuje się ciągłe zapalenie, które może prowadzić do coraz szerszego uszkodzenia neuronów – wyjaśniają badacze.
Właśnie one mogą mieć m.in. związek z obserwowanym u uzależnionych osób spadkiem możliwości poznawczych.
Jednak zdobyta wiedza – uważają naukowcy – ma szansę posłużyć do opracowania lepszych metod pomocy osobom z uzależnieniem od alkoholu i być może innych psychoaktywnych substancji. Już dzisiaj dostępne są na rynku leki blokujące działanie IL-1β.
„Planujemy kontynuować nasze badania i m.in. szukać sposobów oddziaływania na poszczególne składniki ścieżki zależnej od IL-1β, które mogą mieć znaczenie przy uzależnieniu od alkoholu” – mówi Marisa Roberto, jedna z głównych autorek publikacji.
Więcej informacji w artykule źródłowym. (PAP)
Autor: Marek Matacz
mj/
