2023-06-01 11:20 aktualizacja: 2023-06-01, 12:14
Major Maria Mirecka-Loryś na muralu w Nisku, Fot. Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego, Marcin Byra
Mural upamiętniający mjr Marię Mirecką-Loryś, weterankę II wojny światowej i podziemia narodowego, działaczkę polonijną i kresową, powstał w Nisku, w pierwszą rocznicę jej śmierci. Uroczyste odsłonięcie malowidła zaplanowano na 11 czerwca.
Jak poinformowała w czwartek Monika Konopka z biura prasowego urzędu marszałkowskiego w Rzeszowie, jest to kolejna odsłona muralowego przedsięwzięcia woj. podkarpackiego: „Przestrzeń Dziedzictwa”.
Autorką projektu muralu jest Magdalena Kaczanowska, a jego realizację przeprowadziła warszawska grupa muralowa Good Looking Studio. Wielkopowierzchniowe malowidło przedstawia popiersie bohaterki, utrzymane w biało-szaro-czarnej tonacji, na bordowym tle, z pomarańczowymi elementami. Całość wkomponowana jest w kolorystykę okolicznych budynków. Mural ma powierzchnię 160 mkw., a podczas malowania dzieła zużyto 125 l farb.
„Idea projektu nawiązuje do zaszczytnego przydomku "Przemytniczki Bożej", który Maria Mirecka-Loryś otrzymała za wieloletnią i ryzykowną pomoc Polakom mieszkającym wówczas w ZSRR” – wskazała Konopka.
Dodała, że symboliczny ścienny pomnik „niezłomnej weteranki podziemia narodowego, działaczki polonijnej i kresowej” wypełnia południową elewację budynku mieszkalnego przy ul. Tysiąclecia 8A w Nisku.
Przedsięwzięcie zostało sfinansowane z budżetu województwa podkarpackiego. Zostało wykonane we współpracy samorządu województwa ze Spółdzielnią Budownictwa Mieszkaniowego w Stalowej Woli, a także z Urzędem Gminy i Miasta Nisko oraz starostwem powiatowym w Nisku. Działanie wspiera także Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie.
Maria Mirecka-Loryś ps. „Marta” urodziła się 7 lutego 1916 r. w Ulanowie, a zmarła 29 maja 2022 r. w Warszawie. Wychowała się w Racławicach koło Niska i ukończyła niżańskie gimnazjum. Związana z obozem narodowym weteranka II wojny światowej, wyemigrowała do Chicago, gdzie prowadziła intensywną działalność w organizacjach polonijnych. Była wielokrotnie honorowana najwyższymi odznaczeniami państwowymi. Zmarła w 2022 r. jako ostatni dowódca ogólnopolskiej organizacji wojskowej z okresu II wojny światowej (Narodowe Zjednoczenie Wojskowe Kobiet).
Uroczyste odsłonięcie muralu zaplanowano na 11 czerwca 2023 r. Po uroczystości odbędzie się spotkanie wspomnieniowe w Niżańskim Centrum Kultury „Sokół”.
„Przestrzeń Dziedzictwa” to projekt własny samorządu województwa podkarpackiego polegający na stworzeniu w regionie murali tematycznych, dedykowanych kulturze i dziedzictwu narodowemu. Celem projektu jest upowszechnienie i ochrona zasobów dziedzictwa kulturowego oraz pielęgnowanie pamięci historycznej w społeczeństwie.
„Jednocześnie jego założenia są wyrazem wspólnej dbałości o przestrzeń i jej estetykę, która posiada istotny walor kulturotwórczy. Realizacja projektu zakłada współpracę z partnerami, czyli właścicielami budynków, samorządami, instytucjami kultury i organizacjami społecznymi” – przypomniała Konopka. (PAP)
Autorka: Agnieszka Pipała
sm/
