Głównym powodem unieważnienia aktu urodzenia, w którym wpisano dwóch ojców, jest „uzasadniony cel, jakim jest zniechęcenie do uciekania się do praktyki macierzyństwa zastępczego, która w niedopuszczalny sposób obraża godność kobiet i głęboko podważa relacje międzyludzkie, wspierając niedopuszczalne wynajmowanie ciała, często ze szkodą dla kobiet najbardziej bezbronnych pod względem ekonomicznym”.
Ponadto sędziowie zwrócili uwagę, że automatyczne uznanie stosunku pokrewieństwa z osobą, która chce zostać rodzicem dziecka na podstawie "umowy o macierzyństwo zastępcze" oraz praw obowiązujących poza granicami Włoch, nie służy najlepiej pojętemu interesowi małoletniego. Realizuje jedynie wolę dorosłych, którzy za wszelką cenę chcą mieć dziecko.
Sędziowie wskazali równocześnie, że we włoskim prawie istnieje możliwość „przysposobienia w szczególnych przypadkach”.
„System prawny – napisali – zna już i chroni stosunki pokrewieństwa nie wywodzące się z genetyki, ale powstające na zasadzie 'wyboru', a więc przyjęcia odpowiedzialności”.
Sędziowie pozostawili na razie bez rozstrzygnięcia trzy sprawy transkrypcji aktu urodzenia dzieci matek biologicznych, które tworzą związek z innymi kobietami. W przypadku tych par matki dzieci skorzystały za granicą z metody prokreacji wspomaganej medycznie. Sąd Cywilny odroczył sprawy, wskazując wstępnie, że to inna kategoria postępowania cywilnego.
„W międzyczasie akty urodzenia dzieci pozostają ważne, a rozstrzygnięcie tych spraw zajmie, jak można przewidzieć, kilka lat” – ocenił „Corriere della sera”. Trybunał Konstytucyjny w 2022 r. wezwał parlament do pilnej regulacji takich przypadków ustawą.
Dzisiejsze stanowisko sądu w Mediolanie wobec par kobiet różni się od decyzji prokuratury w Padwie, która 20 czerwca nakazała anulowanie i korektę aktów urodzenia 33 dzieci, w których jako ich rodzice występują dwie matki.
We Włoszech surogacja jest zabroniona ustawą nr 40 z 2004 r., która w art. 12 ust. 6 stanowi, że „każdy, kto w jakiejkolwiek formie wykonuje, organizuje lub reklamuje macierzyństwo zastępcze, podlega karze pozbawienia wolności od trzech miesięcy do dwóch lat i grzywnie od 600 tys. do miliona euro”.
19 czerwca we włoskiej Izbie Deputowanych rozpoczęła się procedura uchwalenia ustawy, która ma uznać surogację za przestępstwo powszechne, czyli karalne nawet wtedy, gdy obywatele włoscy popełniają je za granicą.
Miłosz Marczuk z Pescary
jc/