2023-07-05 08:40 aktualizacja: 2023-07-05, 11:49
Kura. Zdjęcie ilustracyjne. fot. PAP/Christophe Geyres/ABACAPRESS.COM
Najwcześniejsze gady i ptaki być może nie składały jajek, ale rodziły swoje młode – informują naukowcy na łamach „Nature Ecology & Evolution”.
Do odwiecznego sporu, co było pierwsze, jajko czy kura, włączyli się paleobiolodzy. Z ich najnowszych badań wynika, że jajko nie mogło być pierwsze, ponieważ najstarsze gady i ptaki rodziły swoje młode, nie składając jaj. Badania prowadzili naukowcy z uniwersytetów z Nankinie (Chiny) i Bristolu (W. Brytania).
Do niedawna sądzono, że jajo w twardej skorupce, zapewniające ochronę zarodkowi, to klucz do sukcesu ewolucyjnego owodniowców - kręgowców, które przechodzą rozwój embrionalny w owodni, czyli błonie ochronnej wewnątrz jaja.
Najnowsze badania sugerują jednak coś innego. Wzięto w nich pod uwagę 51 gatunków kopalnych i 29 żyjących, które są jajorodne (składające jaja) lub żyworodne (rodzące potomstwo).
Naukowcy uważają, że zanim pojawiły się jaja, występowało zjawisko zwane przedłużoną retencją zarodka, gdy młode były zatrzymywane przez matkę przez pewien czas.
Dzisiaj wiele jaszczurek i węży wykazuje elastyczną strategię reprodukcyjną – mogą być i jajorodne, i żyworodne. To samo zjawisko występowało również w odniesieniu do zwierząt prehistorycznych.
U pierwszych owodniowców najpierw pojawiło się przedłużone utrzymywanie zarodka, później zaś jajorodność. W celu ochrony zarodka poród był opóźniany przez matkę. Zarodki chroniły się w jej organizmie, nie zaś w skorupce jaja. Ta strategia dała im początkową przewagę nad zwierzętami, które składały ikrę. (PAP)
kgr/
