Sławomir Cenckiewicz: temat rozdzielenia wizyt w Katyniu pojawia się w kilku notatkach z rozmów z Rosjanami

W szóstym odcinku programu dokumentalnego "Reset" autorstwa Michała Rachonia i Sławomira Cenckiewicza jego autorzy ujawnili, że rząd Donalda Tuska na żądanie Kremla zgodził się na rozdzielenie wizyt premiera Donalda Tuska i prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Katyniu w 2010 r.

Jedna z notatek, do której dotarli autorzy programu – z 30 września 2009 r. autorstwa Jarosława Bratkiewicza, dyrektora Departamentu Wschodniego MSZ, kierowanego przez Radosława Sikorskiego – dotyczy m.in. obchodów rocznicy zbrodni katyńskiej i rozmów nt. rozdzielenia wizyt premiera Tuska i prezydenta Kaczyńskiego w Katyniu w 2010 r.

"To jest dokument, który rozpoczyna jakiś rodzaj dyskretnych rozmów pomiędzy ekipą Donalda Tuska a Rosjanami w kwestii rozdzielenia wizyt i zorganizowania uroczystości z udziałem premiera Tuska i premiera Putina. Rosjanie w dokumencie Jarosława Bratkiewicza z września 2009 r. wskazali na pewien problem i tym problemem był Lech Kaczyński sugerując jednoznacznie, że nie chcieliby powtórki z Westerplatte i wtedy na to stwierdzenie zastępca ambasadora Federacji Rosyjskiej w RP, Dmitrija Polanskiego, szef Departamentu Wschodniego MSZ Bratkiewicz stwierdził, że polityka historyczna jest w gestii rządu i wszystkie późniejsze stwierdzenia Bratkiewicza, w tym konkluzje dla samego ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego, w których jest mowa o tym, że trzeba rozpoznać plany Lecha Kaczyńskiego i generalnie jest tam zawarta sugestia, że Lecha Kaczyńskiego najlepiej byłby wysłać do Moskwy na uroczystości zakończenie II wojny światowej, a w Katyniu byliby tylko premierzy, jest bardzo sugestywna" - mówił Cenckiewicz.

"Jest to też jednoznaczny sygnał wysłany Rosjanom, jakie jest stanowisko rządu" - ocenił.

Określił to "grą", której stawką jest "unieważnienie całej polityki międzynarodowej Lecha Kaczyńskiego".

Jak mówił, "żeby ta 'gra' była skuteczna, to ona musi pozostać w sferze bardzo dyskrecjonalnej i Bratkiewicz w pierwszym zdaniu przytacza kilka wątków z rozmowy z Polanskim, ale one 'wymagają większej dyskrecji'".

"Mówimy o konkretnym spotkaniu, konkretnych ludzi, konkretnego polskiego urzędnika MSZ, po którym to spotkaniu powstały dwie notatki jedna przegadana z bardzo szerokim rozdzielnikiem (informacja, o tym, kto otrzyma notatkę - przyp. PAP) dwudziestu kilku osób, w tym przedstawiciela Lecha Kaczyńskiego i druga, ta, o której mówimy, na której jest już tylko rozdzielnik sześcioosobowy. W zasadzie chodzi o pięć osób, bo na rozdzielniku, sam autor tej notatki Jarosław Bratkiewicz, umieścił również siebie" - zdradził Cenckiewicz.

Przekazał, że egzemplarz pierwszy ujawnionej notatki otrzymał "prof. Rotfeld, egzemplarz drugi minister Sikorski, egzemplarz trzeci otrzymała wiceminister Bernatowicz, egzemplarz czwarty wiceminister Kremer, egzemplarz piąty Bratkiewicz, egzemplarz szósty rzecznik prasowy MSZ Paszkowski".

Podkreślił, że od jesieni 2009 r. w zasadzie do końca marca 2010 r. w rozmowach z Rosjanami "wątek dot. rozdzielenia wizyt w Katyniu, wizyty premiera Tuska bez prezydenta Kaczyńskiego, pojawia się przynajmniej w kilku notatkach, w kilku rozmowach".

Wskazał, że w kontekście Katynia "Rosjanie obawiali się uznania tego, że są, jako następca prawny Związku Sowieckiego, w jakimś sensie odpowiedzialni za to, żeby tej sprawie na różnych płaszczyznach jakoś zadośćuczynić".

"Strona polska, wyłączając prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który uważał, że ta sprawa powinna stać się przedmiotem, analizy prawnej w europejskim Trybunale Praw Człowieka, o tyle rząd polski z Tuskiem na czele, wysyłał sygnały Rosjanom, że zależy im wyłącznie na jakimś moralnym zadośćuczynieniu, które tak naprawdę polegałoby na przekazywaniu jakiś materiałów historycznych i od czasu do czasu na takich deklaracjach, jakie Putin składał czy to w Polsce czy później w Katyniu 7 kwietnia" - powiedział historyk.

Jak dodał, "problem" pojawił się wtedy, kiedy Lech Kaczyński wysłał sygnał, że chciałby skierować tą sprawę do "Trybunału Europejskiego", a "wielki problem" wtedy, kiedy dwie rodziny katyński złożyły wniosek do europejskiego Trybunału Praw Człowieka w tej sprawie".

"Pojawił się problem, że sprawa Katynia może być procedowana, stąd pilna notatka do premiera Tuska od Sikorskiego, że następuje niekontrolowana przez rząd akcja części rodzin katyńskich ws. odpowiedzialności Rosji za zbrodnie i kłamstwo katyńskie" - wskazał Cenckiewicz. (PAP)

autor: Katarzyna Krzykowska

kw/