Prezydent Zełenski: most na okupowany Krym jest celem, który trzeba zneutralizować [RELACJA NA ŻYWO]

22:35 Prezydent Joe Biden zdecyduje czy przekazać rakiety dalekiego zasięgu ATACMS Ukrainie; rozmawiał o tym z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim - poinformował w piątek doradca prezydenta USA ds. bezpieczeństwa narodowego Jake Sullivan. Urzędnik przyznał też, że nie wie, czy będzie mógł spotkać się z szefem chińskiego MSZ Qin Gangiem, który nie był widziany publicznie od prawie miesiąca.

Pytany o rakiety ATACMS, będące na czele ukraińskiej listy życzeń, Sullivan oświadczył na konferencji Aspen Security Forum, że sprawa była przedmiotem niedawnej rozmowy między prezydentami USA i Ukrainy w Wilnie.

22:19 Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział w piątek podczas wystąpienia online na konferencji Aspen Security Forum, że rosyjski most na okupowany Krym jest "wrogim obiektem" zbudowanym nielegalnie, niezgodnie z prawem międzynarodowym, a także jest "celem, który należy zneutralizować".

"Dla nas jest to wrogi obiekt, zbudowany nielegalnie, niezgodnie z prawem międzynarodowym i należytymi normami. Z tego powodu jest on naszym celem, a każdy cel, który przynosi ze sobą wojnę, a nie pokój, powinien być zneutralizowany" - oświadczył Zełenski. Przypomniał, że Rosja "wykorzystuje most do dostaw amunicji i militaryzacji Krymu".

20:32 Prezydenci Ukrainy i Turcji, Wołodymyr Zełenski i Recep Tayyip Erdogan, rozmawiali w piątek telefonicznie o sytuacji związanej z wycofaniem się Rosji z umowy zbożowej, a także o powrocie więzionych przez Rosję jeńców ukraińskich, zwłaszcza Tatarów krymskich.

Służby prasowe Erdogana poinformowały, że omówił on z Zełenskim "kwestię przedłużenia umowy o czarnomorskim korytarzu zbożowym". Komunikat ten wskazuje - jak ocenia rosyjska redakcja BBC - że Erdogan nie uważa umowy zbożowej, zawartej przy jego pośrednictwie, za zerwaną ostatecznie.

18:32 W przededniu szczytu NATO rosyjscy hakerzy przełamali zabezpieczenia jednej z litewskich rozgłośni radiowych i wyemitowali przygotowany przez siebie program. To jeden z wielu przypadków wykorzystywania przez Rosję fal radiowych na potrzeby propagandy wojennej - przekazał w piątek pełnomocnik rządu ds. bezpieczeństwa przestrzeni informacyjnej RP Stanisław Żaryn.

Jak ocenił w swoim komunikacie, rosyjscy hakerzy swoje działania prowadzą poprzez oficjalnie działające w Rosji stacje radiowe. "Ich fale bowiem docierają daleko w głąb ukraińskiego terytorium. Na antenie rosyjskiego radia można usłyszeć atrakcyjną muzykę, która jest przerywana komunikatami zachęcającymi odbiorców do wskazywania pozycji +ukraińskich faszystów+, jak propaganda rosyjska wciąż nazywa Ukraińców, w celu ich zlikwidowania" - podał.

18:24 Na miejscu Jewgienija Prigożyna bardzo bym się martwił, ponieważ NATO ma politykę otwartych drzwi, a Rosja ma "politykę otwartych okien" - powiedział w piątek sekretarz stanu USA Antony Blinken podczas konferencji Aspen Security Forum. Dodał też, że pojawienie się najemników Grupy Wagnera na Białorusi jest złą wieścią dla tego kraju.

"Gdybym był panem Prigożynem, pozostawałbym bardzo zaniepokojony. NATO ma politykę otwartych drzwi, Rosja ma politykę otwartych okien" - stwierdził Blinken, czyniąc aluzję do serii podejrzanych zgonów wśród rosyjskiej elity.

17:57 Na 15 lat więzienia skazał sąd w Charkowie byłego policjanta, który współpracował z Rosjanami podczas okupacji miasta Kupiańsk w obwodzie charkowskim na północnym wschodzie Ukrainy – poinformowała w piątek prokuratura obwodowa na Facebooku.

W czerwcu 2022 roku skazany, wówczas sierżant ukraińskiej policji, dobrowolnie przeszedł na stronę Rosji i współpracował z okupantami Kupiańska. Najpierw został „tymczasowym dowódcą służby konwojowej”, a potem dowódcą jednego z pododdziałów okupacyjnej milicji w Kupiańsku. 

17:21 Dwie kobiety zginęły w rosyjskim ostrzale obwodu czernihowskiego, regionu Ukrainy na północ od Kijowa - poinformował w piątek szef administracji obwodowej Wiaczesław Czaus. Ciała kobiet wydobyto spod gruzów ostrzelanego Domu Kultury.

Szef obwodu nie podał nazwy miejscowości. Poinformował w godzinach porannych o rosyjskim ataku, a następnie o jednej ofierze śmiertelnej. Po południu Czaus napisał na Telegramie, że ratownicy wydobyli spod gruzów ciało drugiej kobiety. 

17:17 Widzieliśmy, że funkcjonariusze rosyjskich służb i decydenci dryfowali zagubieni podczas trwania buntu Jewgienija Prigożyna i pojawiło się pytanie: "czy car jest nagi?" - powiedział dyrektor CIA Bill Burns podczas konferencji Aspen Security Forum w Kolorado. Stwierdził jednak, że Putin jest "absolutnym apostołem zemsty" i ukarze Prigożyna.

"To, co widzieliśmy, to rosyjskie służby bezpieczeństwa, rosyjskie wojsko, rosyjskich decydentów dryfujących przez te 36 godzin. Pytanie brzmiało: +czy car jest nagi?+, albo przynajmniej +dlaczego tak długo zajmuje mu ubranie się?+" - oświadczył Burns w czwartek, pytany o sprawę buntu Prigożyna i jego najemników z Grupy Wagnera.

16:07 Na odcinku frontu w rejonie Bachmutu, na wschodzie, oddziały ukraińskie utrzymują inicjatywę i wywierają presję na siły rosyjskie; wobec braku przewagi liczebnej i w celu zmniejszenia strat stosują innowacje taktyczne - poinformował w piątek rzecznik Wschodniego Zgrupowania Wojsk Ukrainy Serhij Czerewaty.

"Trzeba uwzględniać ten czynnik, że prowadzimy na kierunku Bachmutu bardzo miarowe i konsekwentne natarcie biorąc pod uwagę, że nie mamy przewagi sił i środków nad przeciwnikiem. Tak więc, maksymalnie stosujemy manewr, oskrzydlenie, wykorzystujemy rozmaite innowacje taktyczne, by iść naprzód równomiernie, pewnie, ale z minimalnymi stratami" - powiedział Czerewaty.

15:52 Dwoje dzieci zginęło, a jedna kobieta odniosła obrażenia w wyniku ostrzelania w piątek przez siły rosyjskie wioski Drużba pod Toreckiem w obwodzie donieckim na wschodzie Ukrainy – poinformował szef władz obwodowych Pawło Kyryłenko na Telegramie.

Kyryłenko podał, że około godziny 15 (godz. 14 czasu polskiego) siły rosyjskie ostrzelały wioskę Drużba z artylerii, a jeden z pocisków trafił w podwórko, gdzie znajdowały się dzieci. Zginęło rodzeństwo: 10-letni chłopiec i 16-letnia dziewczyna. W tej samej wsi ranna została starsza kobieta, którą przewieziono do szpitala.

15:20 W Rosji zatrzymano Igora Striełkowa (wł. Girkina), byłego przywódcę donbaskich „separatystów”, poszukiwanego za zbrodnie wojenne na Ukrainie, a obecnie blogera wojskowego, krytykującego Kreml – informują w piątek media ukraińskie, powołując się na rosyjskie portale.

Girkin jest poszukiwany przez ukraiński wywiad za zbrodnie popełnione na Ukrainie. W 2022 r. został zaocznie skazany przez holenderski sąd na karę dożywotniego pozbawienia wolności za zestrzelenie nad wschodnią Ukrainą samolotu Malaysia Airlines w lipcu 2014 r. Zginęło wówczas 298 osób. Mężczyzna jest poszukiwany międzynarodowym listem gończym i objęty sankcjami.

13:09 Mieszkaniec obwodu chersońskiego na południu Ukrainy gromadził broń pozostawioną przez rosyjskich żołnierzy, by sprzedać ją na czarnym rynku przestępcom; grozi mu 7 lat pozbawienia wolności - poinformowała w piątek Służba Bezpieczeństwa Ukrainy (SBU).

SBU przekazała, że mieszkaniec wsi Ukrainka w rejonie berysławskim (obwód chersoński) przechowywał arsenał na terenie własnego gospodarstwa w specjalnie zbudowanym do tego celu schowku. Zbierał broń i amunicję pozostawioną przez rosyjskich żołnierzy, angażował do tego kilku swoich znajomych.

13:04 Moje rozmowy z Władimirem Putinem mogą doprowadzić do odnowienia umowy zbożowej, należy wziąć pod uwagę żądania Rosji - powiedział w piątek prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan na konferencji prasowej.

"Wypowiedzenie czarnomorskiej umowy zbożowej będzie miało serię konsekwencji, od wzrostu światowych cen żywności po niedobory w niektórych regionach i, potencjalnie, doprowadzi do nowych fal migracji" - skomentował Erdogan.

"Wierzę, że poprzez wnikliwą dyskusję na ten temat z prezydentem Putinem możemy zapewnić kontynuację tego wysiłku humanitarnego" - dodał turecki przywódca.

12:51 Stany Zjednoczone będą współpracować z Ukrainą oraz sojusznikami i partnerami, aby pomóc jej w wywiezieniu zboża mimo rosyjskiej blokady – powiedział rzecznik amerykańskiej Rady Bezpieczeństwa Narodowego John Kirby w wywiadzie dla Głosu Ameryki.

„Musimy poważnie traktować tę groźbę – oznajmił Kirby, odnosząc się do rosyjskiej blokady wojskowej eksportu ukraińskiego zboża. Pracujemy i będziemy pracować z Ukrainą oraz naszymi sojusznikami i partnerami, by wywieźć zboże z Ukrainy”.

Według niego najprawdopodobniej wykorzystane zostaną szlaki lądowe. „Już to robiliśmy, już przed zawarciem umowy zbożowej” – dodał Kirby. Przyznał, że lądem nie można wywieźć aż tak dużo zboża, jak szlakiem morskim, „ale nie zaprzestaniemy prób”.

11:29 Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski odwołał w piątek ambasadora swego kraju w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej Wadyma Prystajkę, który skrytykował jego słowa dotyczące brytyjskiego ministra obrony Bena Wallace’a.

W rozporządzeniu prezydenta napisano, że Prystajko zostaje zwolniony ze stanowiska ambasadora w Wielkiej Brytanii oraz stałego przedstawiciela Ukrainy przy Międzynarodowej Organizacji Morskiej.

Podczas szczytu NATO w Wilnie Wallace powiedział, że Ukraina powinna pamiętać, iż kraje przekazujące jej broń oddają ją z własnych zapasów i dobrze byłoby, by widziały wdzięczność, a nie tylko kolejne żądania. "Nie jesteśmy Amazonem" - zauważył brytyjski minister, dodając, że Ukraina zawsze prosi o więcej, nawet po otrzymaniu kolejnej partii uzbrojenia.

11:18 Cztery osoby zginęły, a dwie zostały ranne w wyniku rosyjskiego ostrzału w obwodzie zaporoskim – powiadomiły władze regionu. Celem ataku był obiekt infrastruktury.

„W wyniku uderzenia rosyjskiego w obiekt infrastruktury w powiecie połohiwskim zginęli czterej pracownicy w wieku 29, 30, 33 i 43 lat. Jeszcze dwie osoby zostały ranne i zostały skierowane do placówki medycznej” – powiadomił Jurij Małaszko, szef władz regionu.

08:56 Rosyjskie ostrzały infrastruktury portowej i zbożowej oraz groźby eskalacji na Morzu Czarnym są elementem rosyjskiego wysiłku na rzecz wymuszenia koncesji od Zachodu i podkreślenia znaczenia Rosji w porozumieniu zbożowym – pisze Instytut Badań nad Wojną.

„To najprawdopodobniej część wysiłków na rzecz wykorzystania wycofania się Rosji z umowy zbożowej i wyegzekwowania szerokich koncesji od Zachodu” – pisze amerykański Instytut Badań nad Wojną (ISW) w najnowszym raporcie, w którym odnotowuje m.in. nasilenie ataków na porty i infrastrukturę zbożową Ukrainy w ostatnich dniach.

ISW odnotowuje, że komentując wycofanie się Moskwy z porozumienia zbożowego na Morzu Czarnym, Władimir Putin jako warunek stawiał m.in. wycofanie sankcji, zgodę na eksport rosyjskiego zboża i nawozów.

„Kreml prawdopodobnie postrzega Inicjatywę Zbożową na Morzu Czarnym jako jedno z niewielu pozostałych narzędzi wpływu wobec Zachodu i wycofał się z tego porozumienia, by uzyskać te koncesje” – ocenia ośrodek analityczny z USA.

08:05 W obwodzie odeskim dwie rosyjskie rakiety Kalibr trafiły w magazyn ze zbożem – powiadomiły władze regionu. Zniszczeniu uległo 100 ton grochu i 20 ton jęczmienia. Ranne są dwie osoby.

„Obwód odeski. Dwie rakiety typu Kalibr, jak wynika z doniesień wojskowych z dowództwa operacyjnego Południe, trafiły w magazyn zbożowy przedsiębiorstwa na terytorium obwodu” – napisał przedstawiciel władz regionu Serhij Bratczuk w Telegramie w piątek rano.

W innym komunikacie władze podały, że zniszczeniu uległo 100 ton grochu i 20 ton jęczmienia. W wyniku wybuchu ucierpiały dwie osoby.

As a result of the night missile attack on Odesa, one person was killed and 4 people were injured. An office building was destroyed. pic.twitter.com/ssLtbTB3cw

— Defense of Ukraine (@DefenceU) July 20, 2023

07:49 Ukraiński minister kultury Ołeksandr Tkaczenko powiadomił, że zgłosił premierowi swoją dymisję. O zmianę na tym stanowisku zaapelował w czwartek prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski. W tle jest m.in. spór o wydatki na kulturę w czasie wojny.

W czwartek wieczorem Tkaczenko, minister kultury i polityki informacyjnej, powiadomił, że złożył na ręce premiera swoją dymisję „z powodu fali nieporozumień na temat ważności kultury podczas wojny”.

„Dopiero później zdziwiłem się, gdy zobaczyłem oświadczenie prezydenta w tej samej sprawie” – napisał Tkaczenko.

Wołodymyr Zełenski „zaproponował” w czwartek premierowi zmianę na stanowisku ministra kultury, a także wskazał, że środków na projekty nie związane bezpośrednio z obroną kraju i wojną należy w jak największym stopniu poszukiwać poza budżetem.

05:34 Kanada nałożyła sankcje na 41 osób i podmiotów związanych z sektorem obronnym Rosji oraz na 23 osoby i podmioty sektora kultury, m.in. reżysera Nikitę Michałkowa – poinformowała w czwartek minister spraw zagranicznych Kanady Melanie Joly.

Wśród objętych sankcjami znaleźli się członkowie Grupy Wagnera, którzy działali na Ukrainie i w Afryce, w tym Iwan Masłow, szef oddziału wagnerowców, który przyczynił się do masakry cywilów w Moura w Mali, w marcu 2022 r. Jest też „Africa Politology”, określany jako podmiot zależny od szefa Grupy Wagnera Jewgienija Prigożyna, zajmujący się tworzeniem strategii prowadzących do wycofania się krajów zachodnich z Afryki, podważania roli ONZ oraz przygotowywaniem pozwów przeciw zachodniej prasie.

Kolejny cel kanadyjskich sankcji to sektor energetyki nuklearnej w Rosji, w związku z niebezpiecznymi działaniami Rosji wobec elektrowni atomowej w Zaporożu. Sankcje dotyczą też osób związanych z produkcją rosyjskich dronów Orlan-10.

Na liście sankcyjnej są też podmioty sektora finansowego: Bank Toczka, Tinkoff Bank JSC, systemy płatności Yandex i Mir.

04:19 Stany Zjednoczone mogą przekazać Ukrainie myśliwce F-16 do końca tego roku, powiedział w czwartek w  wywiadzie dla Fox News  John Kirby, rzecznik amerykańskiej Rady Bezpieczeństwa Narodowego.

(PAP)