2023-07-25 13:52 aktualizacja: 2023-07-26, 13:35
Maszyna szyfrująca Enigma. Fot. PAP/Marcin Bielecki
Nową aranżację wystawy poświęconej maszynie szyfrującej Enigma zaprezentowano we wtorek w Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu (Zachodniopomorskie). Przygotowano też zajęcia edukacyjne dla najmłodszych.
"Chcieliśmy pochwalić się naszym wyjątkowym zabytkiem, dlatego to miejsce, dlatego nowa aranżacja" – powiedział Piotr Leszmann z Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.
Znajdującą się w zbiorach muzeum od 1987 r. Enigmę ustawiono obecnie w bardziej widocznym miejscu w oddziale Dzieje Oręża Polskiego przy ul. Emilii Gierczak. Znajduje się w podświetlonej gablocie, nad którą został zawieszony kubik, gdzie umieszczone są informacje na temat polskich kryptologów oraz schemat budowy i działania Enigmy. Podstawę gabloty stanowi ciąg liter z zaszyfrowanym tekstem. Każdy bok posiada inny kod do złamania szyfru, co pomoże w odgadnięciu ukrytych wyrazów.
"To oryginalny egzemplarz w wersji handlowej z lat 30. XX wieku, posiadający cztery wirniki. Jeśli chodzi o wersję handlową, była to najwyższa moc przerobowa" – wyjaśnił Leszmann.
Handlowe wersje Enigmy, maszyny szyfrującej skonstruowanej przez Artura Scherbiusa używane były od lat 20. XX w., później konstrukcja została zaadaptowana m.in. przez siły militarne III Rzeszy i przez lata ulepszana.
Ekspozycja w kołobrzeskim muzeum podkreśla rolę polskich kryptologów: Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego w złamaniu szyfrogramów Enigmy. Polscy matematycy dokonali tego jako pierwsi w grudniu 1932 lub styczniu 1933 r.
"Dopiero po latach stwierdzono, że praca naszych polskich kryptologów nad Enigmą pozwoliła skrócić wojnę o co najmniej trzy lata" – mówiła Barbara Hordyjewska z muzeum.
Kołobrzeska maszyna to Enigma K574. Model K znajdował się na wyposażeniu szwajcarskiego wojska i dyplomacji. Niemożliwe jest szczegółowe prześledzenie jego losów – nie zachowała się jego karta naukowa, która powinna zawierać podstawowe informacje, m.in. o przeznaczeniu i właścicielach.
"To dla mnie najcenniejszy eksponat; Enigma to po prostu cud techniki" – powiedziała Hordyjewska.
Dla najmłodszych odwiedzających przygotowano zajęcia edukacyjne, na których prezentowane będą m.in. najstarsze sposoby szyfrowania informacji.(PAP)
Autorka: Elżbieta Bielecka
kgr/
