2023-08-04 15:58 aktualizacja: 2023-08-04, 22:41
Dzieci ppłk. Stanisława Jastrzębskiego przekazały nieznaną spuściznę prywatną po swoim ojcu Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Wśród przekazanych archiwaliów znajdują się m.in. oryginalne dokumenty osobiste Stanisława Jastrzębskiego, materiały historyczne, korespondencja i fotografie. Fot. PAP/M. Obara
Archiwum Akt Nowych wzbogaciło się o dokumenty ppłk Stanisława Jastrzębskiego ps. Kopeć, wśród których jest duży zbiór dokumentów i zdjęć dotyczących Batalionu "Parasol", którego żołnierzem był "Kopeć".
"Przekazane nam dokumenty ppłk Stanisława Jastrzębskiego ps. Kopeć stanowią ważne uzupełnienie posiadanych przez nas zbiorów dotyczących Batalionu 'Parasol'. Jest to ciekawe archiwum oficera i dowódcy wielu akacji w czasie okupacji, a po wojnie aktywnego członka środowiska byłych żołnierzy 'Parasola'" – powiedziała PAP dyrektor Archiwum Akt Nowych Mariusz Olczak.
"Zdecydowaliśmy z bratem, że przekażemy dokumenty naszego ojca do Archiwum Akt Nowych, gdyż ta placówka gromadzi materiały o żołnierzach Armii Krajowej i właściwie je wykorzystuje" – powiedziała PAP Danuta Jastrzębska, córka "Kopcia".
"Historia konspiracyjnej aktywności naszego ojca była podstawą naszej rodziny" – powiedział PAP Paweł Jastrzębski, syn "Kopcia". "Znaliśmy jego towarzyszy walki z 'Parasola', którzy odwiedzali nas w domu, byliśmy na wielu jego prelekcjach i spotkaniach z młodzieżą. Byliśmy bardzo dumni z ojca" – dodał.
Wśród przekazanych AAN dokumentów ppłk Stanisława Jastrzębskiego ps. Kopeć były m.in.: fotografie z okresu okupacji oraz powojenne ze spotkań środowiska byłych żołnierzy "Parasola", dokumenty awansowe, szkice dotyczące akcji bojowych, w których brał udział, dokument Kedywu Komendy Głównej AK.
Obok dyrektora AAN i pracowników tej instytucji, przedstawicieli mediów i rodzin żołnierzy Batalionu "Parasol" w uroczystości przekazania uczestniczył Zbigniew Rylski "Brzoza", żołnierz Batalionu "Parasol".
Ppłk Stanisław Jastrzębski ps. Kopeć (1920-2000) urodził się w Warszawie. W czasie okupacji, od listopada 1939 r. aktywnie działał najpierw w harcerskim hufcu Powiśle, prowadzonym przez Tadeusza Zawadzkiego "Zośkę", gdzie brał udział w akcjach małego sabotażu. Od 1942 r. był członkiem Grup Szturmowych, kolejno "Agat", "Pegaz", "Parasol", jako dowódca pierwszego plutonu drugiej kompanii. Brał udział w siedmiu akcjach zbrojnych, m.in.: pod Arsenałem, zamachu na Augusta Kretschmanna (zastępcę komendanta KL Warschau), akcji odbicia rannych z akcji na generała SS Franza Kutscherę, ze szpitala Przemienienia Pańskiego na Pradze. W czasie powstania walczył na Woli. Dwukrotnie ciężko ranny. Odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari i czterokrotnie Krzyżem Walecznych. Po wojnie, w 1950 r. aresztowany i skazany na 10 lat więzienia. W wyniku amnestii został zwolniony w 1953 r., a trzy lata później zrehabilitowany. W następnych latach był prześladowany. Aktywnie działał w środowisku byłych żołnierzy Batalionu "Parasol". Autor książki "Zaczęło się pod Arsenałem".(PAP)
Autor: Tomasz Szczerbicki
mmi/
