Gruzja

Flaga

Godło Gruzja
Sak'art'welo
obszar: 69 700 km2
ludność: 3 974 493 (I 2017)
stolica: Tbilisi
ludność: 1 485 293 (2014)
Język urzędowy: gruziński
Święto narodowe: 26 V - Dzień Niepodległości (1918)
Jednostka monetarna: 1 lari (GEL) = 100 tetri
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF(MFW), WHO



Afganistan
Arabia Saudyjska
Armenia
Azerbejdżan
Bahrajn
Bangladesz
Bhutan
Brunei
Chiny
Cypr
Filipiny
Gruzja
Indie
Indonezja
Irak
Iran
Izrael
Japonia
Jemen
Jordania
Kambodża
Katar
Kazachstan
Kirgistan
Korea Południowa
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna
Kuwejt
Laos
Liban
Malediwy
Malezja
Mjanma
Mongolia
Nepal
Oman
Pakistan
Singapur
Sri Lanka
Syria
Tadżykistan
Tajlandia
Tajwan
Timor Wschodni
Turcja
Turkmenistan
Uzbekistan
Wietnam
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika niepodległa od 26 V 1918 r. Następnie 25 II 1921 r. proklamowana jako Gruzińska Socjalistyczna Republika Radziecka. 13 XII 1922 r. weszła w skład Zakaukaskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i wraz z nią 30 XII 1922 r. w skład ZSRR. Od 5 XII 1936 r. samodzielna republika związkowa.
14 XI 1990 r. Rada Najwyższa (ówczesny parlament) przyjęła uchwałę o zmianie nazwy państwa na Republika Gruzji, a 9 IV 1991 r. proklamowała niepodległość republiki. Od 26 XI 1995 r. nosi nazwę Gruzja.
1 III 1994 r. Gruzja formalnie została członkiem Wspólnoty Niepodległych Państw (wystąpiła 14 VIII 2008).
Zgodnie z konstytucją z 15 X 2010 r., która weszła w życie 17 XI 2013 r. (ostatnio modyfikowana 26 IX 2017 r.), głową państwa jest prezydent wybierany obecnie w wyborach powszechnych na kadencję 5-letnią. Od 2018 r. prezydent będzie wybierany na kadencję 6-letnią, a od 2024 r. prezydenta będzie wybierać kolegium, składające się z 300 delegatów - 150 parlamentarzystów i 150 przedstawicieli miejscowych władz.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament o kadencji 4-letniej, w którego skład wchodzi 150 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych (77 według systemu proporcjonalnego z ogólnokrajowych list partyjnych i 73 w okręgach jednomandatowych).
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier powoływany przez parlament.
prezydent - Giorgi MARGWELASZWILI /od 17 XI 2013/
poprzedni prezydent - Micheil SAAKASZWILI /ZRN/ /25 I 2004 - 17 XI 2013/
utworzony 20 VI 2018 r., stan po zmianach z 12 VII 2018 r.
premier - Mamuka BACHTADZE
wicepremier oraz min. spraw wewnętrznych - Giorgi GACHARIA
ministrowie:
spraw zagranicznych - Dawit ZALKALIANI
spraw wewnętrznych - Giorgi GACHARIA
obrony - Lewan IZORIA
oświaty, nauki, kultury i sportu - Micheil BATIASZWILI
gospodarki i ustawicznego rozwoju - Giorgi KOBULIA
finansów - Iwane MACZAWARIANI
ochrony środowiska i rolnictwa - Lewan DAWITASZWILI
sprawiedliwości - Tia CULUKIANI /kob./
ds. rozwoju regionalnego i infrastruktury - Maja CKITISZWILI /kob./
ds. uchodźców z terytoriów okupowanych, pracy, zdrowia i spraw społecznych - Dawid SERGIEJENKO
stanu ds. pojednania i równości obywatelskiej - Ketewan CICHELASZWILI /kob./
*
poprzedni premier - Giorgi KWIRIKASZWILI /30 XII 2015 - 20 VI 2018/
Parlament Parlament /Parlamenti/przewodniczący - Irakli KOBACHIDZE /GM-DG/
Podział mandatów po wyborach z 8 i 30 października 2016 r.: GM-DG 115, ZRN 27, SPG 6, niezależni 2. Razem 150.

Partie Gruzińskie Marzenie-Demokratyczna Gruzja /GM-DG/ - partia utworzona 21 kwietnia 2012 r .; przewodn.: Giorgi KWIRIKASZWILI; sekr. gen.: Kacha KALADZE.
Zjednoczony Ruch Narodowy /ZRN/ - partia centroprawicowa, utworzonya w październiku 2001 r.; 5 lutego 2004 r. połączyła się z partią Zjednoczeni Demokraci /ZD; zał. 17 VI 2002/; przewodn.: Dawit BAKRADZE.
Sojusz Patriotów Gruzji /SPG/ - utworzony 19 grudnia 2012 r.; przewodn.: Dawit-Tarchan MURAWI; sekr. gen.: Irma INASZWILI /kob./.
Republikańska Partia Gruzji /RPG/ - utworzona 21 maja 1978 r.; przywódca: Dawid USUPASZWILI.
Wolni Demokraci /WD/- partia utworzona 16 lipca 2009 r.; poprzednio nosiła nazwę Nasza Gruzja-Wolni Demokraci; przewodn.: Irakli ALASANIA.
Konserwatywna Partia Gruzji /KPG/ - utworzona w 2001 r.; przewodn.: Zwiad DŻIDŻIGURI.
Forum Narodowe /FN/ - partia utworzona 15 grudnia 2006 r.; przewodn.: Gubaz SANIKIDZE.
Przemysł Ocali Gruzję /POG/ - ugrupowanie utworzone w 1999 r.; przywódca: Gogi TOPADZE.
Gruzińska Partia Pracy /GPP/ - utworzona w sierpniu 1995 r.; przewodn.: Szalwa NATELASZWILI /kob./.
Ruch Chrześcijańsko-Demokratyczny /RChD/ - partia polityczna utworzona w lutym 2008 r.; przywódca: Giorgi TARGAMADZE.
Nowa Prawica /NP/ - partia utworzona 15 czerwca 2001 r. z przekształcenia ugrupowania Nowa Frakcja /zał. X 2000 przez b. członków Gruzińskiego Związku Obywatelskiego/; przewodn.: Pikria CZICHRADZE.
Związek Demokratycznego Odrodzenia Gruzji /"Odrodzenie"/ - partia utworzona w 1992 r.; przywódca: Asłan ABASZYDZE.
Narodowo-Demokratyczna Partia Gruzji /NDPG/ - utworzona w sierpniu 1988 r.
Ruch Demokratyczny-Zjednoczona Gruzja /RD-ZG/ - partia utworzona 24 listopada 2008 r.; przewodn.: Nino BURDŻANADZE /kob./.
Związek Tradycjonalistów /ZT/ - utworzony w 1990 r.; przywódca: Akaki ASATIANI.
Front Narodowy Gruzji /FNG/ - utworzony w 1989 r.; przewodn.: Nodar NATADZE.
Partia Zielonych Gruzji /PZG/ - utworzona 12 marca 1990 r. w wyniku przekształcenia się w partię ugrupowania ekologicznego Ruch Zielonych; przywódca: Giorgi GACZECZILADZE.
Zjednoczona Komunistyczna Partia Gruzji /ZKPG/ - utworzona 25 czerwca 1994 r. jako spadkobierczyni Komunistycznej Partii Gruzji /rozwiązana VIII 1991/; przywódca: Nugzar AWALIANI.
Ruch na rzecz Zjednoczenia Gruzji /RZG/ - utworzony 27 września 2007 r.; przewodn.: Irakli OKRUASZWILI.
Ruch Wolności /RW/ - przewodn.: Konstantin GAMSACHURDIA.
Partia Przyszłości /PP/ - przewodn.: Giorgi MAISASZWILI.
Gruzińska Droga /GD/ - partia zarejestrowana 11 marca 2006r.; przywódca: Salome ZURABISZWILI /kob./, przewodn.: Teimuraz MURWANIDZE.
Państwo dla Ludzi /PdL/ - partia utworzona 12 maja 2016 r.; przewodn.: Paata BURCZULADZE.
*
Gruzińskie Marzenie /GM/ - koalicja partii opozycyjnych, utworzona w 2012 r.; w jej skład wchodzą obecnie: Gruzińskie Marzenie-Demokratyczna Gruzja, Konserwatywna Partia Gruzji oraz partia Przemysł Ocali Gruzję.
Związki zawodowe
Konfederacja Związków Zawodowych Gruzji /GTUC/ - utworzona w 1991 r., liczy 220 000 członków skupionych w 22 federacjach; przewodn.: Irakli PETRIASZWILI.
Achalgazrda Iwerieli - Tbilisi, ukazuje się 3 razy w tygodniu.
Georgian Times - tygodnik w jęz. angielskim, Tbilisi, zał. 1993.
Rezonansi - Tbilisi, zał. 1992; nakł. 10 000.
Sakartwelo - Tbilisi, ukazuje się 5 razy w tygodniu.
Swobodnaja Gruzija - w jęz. rosyjskim, Tbilisi, zał. II 1991.
Wiestnik Gruzji - w jęz. rosyjskim, Tbilisi, ukazuje się 5 razy w tygodniu.
Drosza - miesięcznik polityczny, Tbilisi, zał. 1923.
Eri - tygodnik, Tbilisi.
Literaturuli Sakartwelo - organ Związku Pisarzy Gruzji, tygodnik, Tbilisi.
Litieraturnaja Gruzija - miesięcznik wyd. przez Związek Pisarzy Gruzji, w jęz. rosyjskim, Tbilisi, zał. 1957.
Mamuli - dwutygodnik, Tbilisi.
Respublika - tygodnik niezależny, Tbilisi, zał. 1990; nakł. 40 000.
Sakartwelos Kali - miesięcznik społeczno-polityczny, Tbilisi, zał. 1957; nakł. 25 000.
The Weekly Post - tygodnik, Tbilisi, zał. X 1991.
Sakinform - oficjalna agencja informacyjna, Tbilisi, zał. 1921.
Iberia - Tbilisi.
Iprinda - Tbilisi.
Prime News Agency - Tbilisi, zał. 1992.
Sarke - Tbilisi, zał. 1992.
Agencja GHN - Tbilisi, zał. VI 2005.