Sri Lanka
Flaga
Godło Demokratyczno-Socjalistyczna Republika Sri Lanki
Sri Lanka Prajatantrika Samajavadi Janarajaya - Democratic Socialist Republic of Sri Lanka
obszar: 65 610 km2
ludność: 20 875 018 (2017)
stolica konstytucyjna: Sri Dżajawardanaputra Kotte
ludność: 118 300 (2003)
siedziba władz: Kolombo
ludność: 752 993 (2011)
Języki urzędowe: syngaleski, tamilski, angielski
Święto narodowe: 4 II - Dzień Niepodległości (1948)
Jednostka monetarna: 1 rupia lankijska (LKR) = 100 centów
Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, IMF(MFW), NAM, WTO, WHO
Afganistan
Arabia Saudyjska
Armenia
Azerbejdżan
Bahrajn
Bangladesz
Bhutan
Brunei
Chiny
Cypr
Filipiny
Gruzja
Indie
Indonezja
Irak
Iran
Izrael
Japonia
Jemen
Jordania
Kambodża
Katar
Kazachstan
Kirgistan
Korea Południowa
Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna
Kuwejt
Laos
Liban
Malediwy
Malezja
Mjanma
Mongolia
Nepal
Oman
Pakistan
Singapur
Sri Lanka
Syria
Tadżykistan
Tajlandia
Tajwan
Timor Wschodni
Turcja
Turkmenistan
Uzbekistan
Wietnam
Zjednoczone Emiraty Arabskie
Pozostałe kontynenty
Ustrój
Republika od 22 V 1972 r. (dawna nazwa Cejlon). Poprzednio, od 4 II 1948 r., niepodległe państwo wchodzące w skład brytyjskiej Wspólnoty Narodów.
Zgodnie z konstytucją z 7 IX 1978 r., ostatnio modyfikowaną w 1988 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 6 lat, posiadający szerokie uprawnienia w zakresie władzy ustawodawczej i wykonawczej.
Władzę ustawodawczą sprawuje 1-izbowy Parlament o kadencji 6-letniej, w którego skład wchodzi obecnie 225 deputowanych wybieranych w wyborach powszechnych (196 bezpośrednio w wielomandatowych okręgach wyborczych i 29 na zasadzie proporcjonalnej).
Władza wykonawcza należy do prezydenta i rządu, na którego czele stoi premier. Premier i ministrowie są mianowani przez prezydenta spośród członków parlamentu.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 9 prowincji i 25 okręgów.
prezydent, min. obrony oraz ds. rozwoju Mahaweli i ochrony środowiska - Maithripala SIRISENA /od 9 I 2015/
poprzedni prezydent - Mahinda RAJAPAKSA /SLFP/ /19 XI 2005 - 9 I 2015/
Rządutworzony 4 IX 2015 r., stan po zmianach z 12 IV 2018 r.
premier oraz min. ds. politycznych i gospodarki - Ranil WICKREMASINGHE /UNP/
ministrowie:
spraw zagranicznych - Tilak Janaka MARAPANA
spraw wewnętrznych - Vajira ABEYWARDENA
ds. rozwoju turystyki i religii chrześcijańskiej - John AMARATUNGA
rybołówstwa i zasobów wodnych - Mahinda AMARAWEERA
ds. specjalnych - Sarath AMUNUGAMA
przemysłu i handlu - Abdul Rishad BATHIUDEEN
ds. administracji publicznej i zarządzania - Ranjith Madduma BANDARA
transportu i lotnictwa cywilnego - Nimal Siripala de SILVA
ds. infrastruktury, nieruchomości i rozwoju wspólnot - Palani DIGAMBARAM
rolnictwa - Duminda DISSANAYAKE
ds. plantacji - Naveen DISANAYAKE
ds. upodmiotowienia społecznego i pracy - Malik SAMARAWICKRAMA
telekomunikacji i infrastruktury informatycznej - Harin FERNANDO
ds. rozwoju regionalnego - Sarath FONSEKA
przemysłu wydobywczego - Daya GAMAGE
ds. koegzystencji i dialogu narodowego oraz języków oficjalnych - Mano GANESAN
ds. gruntów - M. K. D. S. GUNAWARDENA
urbanizacji i zaopatrzenia w wodę - Rauff HAKEEM
ds. poczty, służb pocztowych i ds. muzułmanów - Mohammed Hashim Abdul HALEEM
ds. gospodarki rolnej - P. HARRISON
ds. rozwoju przedsiębiorstw publicznych - Kabir HASHIM
sportu - Faizer MUSTAFA
ds. kobiet i dzieci - Chandrani BANDARA JAYASINGHE /kob./
oświaty - Akila Viraj KARIYAWASAM
ds. gruntów i reformy parlamentu - Gayantha KARUNATILAKE
szkolnictwa wyższego i autostrad - Lakshman KIRIELLA
ds. samorządu lokalnego i rad prowincji - Faiszer MUSTAPHA
ds. rozwoju Wayamby i kultury - S.B. NAWINNE
finansów i ds. mediów - Mangala SAMARAWEERA
sprawiedliwości i zatrudnienia zagranicą - Thalatha ATHUKORALA/kob./
ds. ustawicznego rozwoju i ochrony dzikiej przyrody oraz ds. buddyzmu - Gamini Jayawickrema PERERA
pracy, ds. kontaktów ze związkami zawodowymi i rozwoju Sabaragamu - W.D.J. SENEVIRATNE
zarządzania kryzysowego - Ranjith SIYAMBALAPITIYA
ds. kształcenia technicznego i zatrudnienia - Susil PREMAJAYANTHA
zdrowia i medycyny ludowej - Rajitha SENARATNE
ds. rozwoju umiejętności i technologii - Sarath AMUNUGAMA
energetyki i energii odnawialnej - Ranjith SIYAMBALAPITIYA
ds. rehabilitacji - D. M. SWAMINATHAN
budownictwa mieszkaniowego i ogólnego - Sajith PREMADASA
ds. portów i żeglugi - Mahinda SAMARASINGHE
ds. przesiedlania, odbudowy i hinduizmu - D. M. SWAMINATHAN
ds. rozwoju zasobów ropy naftowej - Arjuna RANATUNGA
ds. rozwoju południa - Sagala RATNAYAKE
ds. rozwoju zachodu - Patali Champika RANAWAKA
ds. strategii rozwoju i handlu zagranicznego - Malik SAMARAWICKRAMA
ds. nawadniania i gospodarki wodnej - Vijith Wijeyamuni de SOYSA
*
poprzedni premier - Ranil WICKREMASINGHE /UNP/ /10 I 2015 - 4 IX 2015/
Parlament /Parliament/spiker - Karu JAYASURIYA /UNP/
Podział mandatów po wyborach z 17 sierpnia 2015 r.: UNP 106, UPFA 95, TNA 16, JVP 6, inne 2. Razem 225.
Partia Wolności Sri Lanki /Sri Lanka Nidahas Pakshaya; Sri Lanka Freedom Party - SLFP/ - utworzona w październiku 1951 r.; przywódca: Maithripala SIRISENA.
Zjednoczona Partia Narodowa /United National Party - UNP/ - partia syngaleska utworzona w 1947 r.; przywódca: Ranil WICKREMASINGHE.
Demokratyczny Zjednoczony Front Narodowy /Democratic United National Front - DUNF/ - utworzony w 1991 r. przez b. członków Zjednoczonej Partii Narodowej; przywódca: Ariyawansa DISSANAYAKE.
Ludowy Front Wyzwolenia /Janatha Vimukhti Peramuna - JVP/ - partia syngaleska utworzona w 1964 r.; delegalizowana w 1971 i 1983r.; wznowiła działalność w maju 1988 r.; przywódca: Anura Kumara DISSANAYAKA.
Partia Dziedzictwa Narodowego /National Heritage Party - NHP; Jathika Hela Urumaya/ - partia mnichów buddyjskich; przywódca: Tilak KARUNARATNE.
Kongres Muzułmański Sri Lanki /Sri Lanka Muslim Congress - SLMC/ - utworzony w 1980 r.; jako partia działa od 1986 r.; przywódca: Abdul Rauff HAKEEM.
Tamilski Zjednoczony Front Wyzwolenia /Tamil United Liberation Front - TULF/ - utworzony w 1976 r. blok tamilskich nacjonalistycznych partii i ugrupowań politycznych; przewodn.: V. ANANDASANGAREE.
Wszechcejloński Kongres Tamilski /All Ceylon Tamil Congress - ACTC/ - utworzony w 1944 r.; przywódca: Risad BADHIUTHEEN.
Ludowo-Demokratyczna Partia Ilamu /Eelam People's Democratic Party - EPDP/ - b. tamilskie ugrupowanie zbrojne, które w 1987 r. przekształciło się w partię polityczną; przywódca: Douglas DEVANANDA.
Organizacja Wyzwolenia Tamilskiego Ilamu /Tamil Eelam Liberation Organisation - TELO/ - b. ugrupowanie partyzantów tamilskich, od 1988 r. działające jako partia polityczna; przewodn.: Selvam ADAIKALANATHAN.
Demokratyczny Front Ludowy /Democratic People's Front - DPF/ - przywódca: Mano GANESAN.
Lankijska Partia Równości Społecznej /Lanka Sama Samadża Parti - LSSP/ - utworzona w grudniu 1935 r.
Nowa Partia Równości Społecznej /Nava Sama Samadża Parti - NSSP/ - utworzona w 1982 r. przez b. członków Lankijskiej Partii Równości Społecznej; sekr. gen.: Vickramabahu Bandara KARUNARATHNE.
Demokratyczny Ludowy Front Wyzwolenia /Democratic People's Liberation Front - DPLF/ - działa jako partia polityczna od września 1988 r.; przywódca: Dharmalingam SITHADTHAN.
Ludowa Partia Sri Lanki /Sri Lanka Mahadżana /People's/ Party - SLMP/ - utworzona w styczniu 1984 r. przez b. członków Partii Wolności Sri Lanki; przywódca: Asanka NAVARATHNE.
Front Postępowy Sri Lanki /Sri Lanka Progressive Front - SLPF/ - utworzony w 1994 r.; przywódca: Nelson PERERA.
Zjednoczony Front Ludowy /Mahadżana Eksath Peramuna - MEP/ - buddyjska partia syngaleska utworzona w 1956 r.; przywódca: Dinesh GUNAWARDANE.
Komunistyczna Partia Sri Lanki /Communist Party of Sri Lanka - CPSL/ - utworzona 3 lipca 1943 r.; sekr. gen.: Dev GUNASEKERA.
*
Zjednoczony Ludowy Sojusz Wolności /United People's Freedom Alliance - UPFA/ - koalicja wyborcza utworzona w lutym 2004 r.; w jej skład wchodzą obecnie m.in.: SLFP, CPSL, LSSP, MEP, SLMP; przywódca: Maithripala SIRISENA; sekr. gen.: Wiswa WARNAPALA.
Zjednoczony Front Narodowy /United National Front - UNF/ - koalicja, w której skład wchodzą: SLMC, UNP, DPF; przywódca: Ranil WICKREMASINGHE.
Tamilski Sojusz Narodowy /Tamil National Alliance - TNA, Illankai Tamil Arasam Kachchi/ - utworzony w 2001 r.; przywódca: Rajavarothiam SAMPANTHAN.
Demokratyczny Sojusz Narodowy /Democratic National Alliance - DNA/ - koalicja, w której główną siłą jest JVP; przywódca: Sarath FONSEKA.
Kongres Robotników Cejlonu /Ceylon Workers' Congress - CWC/ - zarejestrowany w 1940 r.; należy do MKWZZ; liczy 350 000 członków.
Demokratyczny Kongres Robotników /Democratic Workers' Congress - DWC/ - założony w 1939 r.; liczy ponad 200 000 członków.
Federacja Związków Zawodowych Cejlonu /Ceylon Trade Union Federation - CTUF/ - zarejestrowana w 1941 r.; należy do ŚFZZ; zrzesza 24 związki zawodowe; liczy 35 270 członków.
Ogólnocejlońska Federacja Wolnych Związków Zawodowych /All Ceylon Federation of Free Trade Unions - ACFFTU/ - zrzesza 9 związków zawodowych; liczy 80 000 członków.
Cejlońska Federacja Pracy /Ceylon Federation of Labour - CFL/ - utworzona w 1957 r.; zrzesza 16 związków zawodowych; liczy 156 000 członków.
Daily News - poranny, niezależny, w jęz. angielskim, Kolombo, zał. 1918; nakł. 88 000.
Dawasa - poranny, niezależny, w jęz. syngaleskim, Kolombo, zał. 1961; nakł. 108 000.
Dinakara - organ Partii Wolności Sri Lanki, w jęz. syngaleskim, Kolombo, zał. 1978; nakł. 12 000.
Dinamina - poranny, w jęz. syngaleskim, Kolombo, zał. 1909; nakł. 75 000; ilustrowane wyd. niedzielne pt. "Silumina" /zał. 1930/; nakł. 265 000.
Dżanata - wieczorny, w jęz. syngaleskim, Kolombo, zał. 1953; nakł. 15 000.
The Island - w jęz. angielskim, Kolombo, zał. 1981; zał. 70 000; wyd. niedzielne pt. "Sunday Islands"; nakł. 103 000.
Observer - wieczorny, w jęz. angielskim, Kolombo, zał. 1834; do 5 II 1982 ukazywał się pt. "Ceylon Observer"; nakł. 10 000; wyd. niedzielne pt. "Sunday Observer" /zał. 1923/; nakł. 175 000.
Thinakaran - poranny, w jęz. tamilskim, Kolombo; zał. 1932; nakł. 50 000; wyd. niedzielne pt. "Thinakaran Vaara Mandżari" /zał. 1948/; nakł. 70 000.
Virakesari - poranny, w jęz. tamilskim, Kolombo, zał. 1930; nakł. 120 000; wyd. niedzielne pt. "Virakesari Vaaraveliyeedu" /zał. 1931/.
Czasopisma
Aththa /Prawda/ - tygodnik wyd. przez Komunistyczną Partię Sri Lanki, w jęz. syngaleskim, Kolombo, zał. 1964; do 15 V 1989 dziennik; nakł. 5000.
Gnanartha Pradipaja - tygodnik katolicki w jęz. syngaleskim, Kolombo, zał. 1869.
Nava Jugaya - dwutygodnik literacki, w jęz. syngaleskim, Kolombo, 1956; nakł. 57 000.
Sarasavija - tygodnik w jęz. syngaleskim, Kolombo, zał. 1963.
Sinhala Bauddhaja - tygodnik w jęz. syngaleskim wyd. przez buddyjską organizację "Maha Bodi Society of Ceylon", Kolombo, zał. 1906; nakł. 25 000.
Sri Lanka Government Gazette - tygodnik oficjalny w jęz. angielskim, syngaleskim i tamilskim, Kolombo, zał. 1802.
Weekend - tygodnik w jęz. angielskim, ukazuje się w niedziele, Kolombo, zał. 1965; nakł. 79 600.
LankaPuvath /National News Agency of Sri Lanka/ - Kolombo, zał. 1978.
