2020-02-17 17:40 aktualizacja: 2020-02-17, 17:40
Andrzej Krauze. Fot. PAP/Paweł Supernak
Od soboty w stołecznej galerii sztuki Zachęta będzie można oglądać satyryczne rysunki polskiego rysownika Andrzeja Krauzego, które wykonał podczas trzydziestoletniej współpracy z brytyjską gazetą "The Guardian" .
"Lekcja fruwania", bo taki tytuł nosi wystawa Andrzeja Krauzego, - jak informują organizatorzy - odwołuje się do jego pracy dyplomowej (filmu animowanego) z 1974 roku. Jedyna pokazywana praca artysty z lat 70. ma być metaforycznym podsumowaniem całej twórczości i biografii twórcy. Lekcja, to film animowany, w którym piękny, czerwony ptak zostaje schwytany i zamknięty w klatce, a gdy po pewnym czasie zostaje wypuszczony na wolność, nie potrafi z niej korzystać. PRL-wska cenzura uznała go "niebezpieczny" i przez lata nie mógł być emitowany.
Wystawa w Zachęcie gromadzi jednak przede wszystkim rysunki powstałe podczas trzydziestoletniej współpracy Krauzego z brytyjską gazetą "The Guardian". Twórczość artysty zdecydowano się pokazać podczas wystawy na przykładzie tylko jednego czasopisma, wybranego spośród wielu, z którymi współpracował, po to by nie tylko przyjrzeć się różnorodności form rysunkowych i przemiany stylu rysownika, ale też pokazać jak wizualnie zmieniała się przez lata gazeta.
Zmiany w strukturze gazety - m.in. kolejne dodatki, zmniejszenie formatu, a w końcu tabloidyzacja - zmiany proporcji między tekstem a ilustracja, ilustracją a fotografią czy wreszcie wprowadzanie koloru i powolne przechodzenie w stronę informacji internetowej, wszystko to miało także wpływ na sam rysunek — w tym jego styl, miejsce i charakter w gazecie.
Rysunki Krauzego uchodzą przez to nie tylko za rysunki satyryczne, ale niejednokrotnie za autonomiczne dzieła komentujące rzeczywistość. W swoich pracach komentował m.in. wyjście Wielkiej Brytanii z UE, politykę zagraniczną Rosji, czy działania Turcji wobec Kurdów.
Jednak wystawa w Zachęcie to nie tylko rysunki z "The Guardian", ale też serie jego bardziej osobistych prac, tworzonych w pracowni, dla siebie. Po raz pierwszy zaprezentowany zostanie w całości autobiograficzny cykl Mr Pen. His life and work/ Pan Pióro. Jego życie i twórczość czy Unfinished Biography of Mr Pen/ Niedokończona biografia Pana Pióro. Zobaczyć będzie też można wycinanki, w których narzędzie pracy artysty pióro ze stalówką zastąpił skalpel.
Andrzej Krauze urodził się w 1947 roku. Skończył studia na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. To rysownik, ilustrator, autor plakatów, przedstawiciel nowego polskiego rysunku prasowego lat 70. XX wieku. Debiutował w 1965 roku w miesięczniku "Wiedza i życie". W latach 1971–1977 publikował w "Szpilkach", a od 1974 do 1981 tworzył felietony rysunkowe na łamach "Kultury". Zamieszczał swoje prace również w "Tygodniku Solidarność" i wydawnictwach podziemnych. Ilustrował książki.
W 1979 roku wyjechał z Polski do Wielkiej Brytanii. Od 1989 roku współpracuje stale z brytyjskim dziennikiem "The Guardian". Publikował również w "The New York Times", "The Independent of Sunday", "The Times", "The Observer", "The Sunday Telegraph" oraz "Rzeczpospolitej". Od 2013 roku tworzy rysunki dla czasopism "W sieci" i "Do Rzeczy". W Polsce jest znany przede wszystkim jako twórca satyryczny, ale starsi czytelnicy mogą pamiętać jego prace z lat siedemdziesiątych, zamieszczane na łamach "Kultury"
Ekspozycja w Zachęcie - Narodowej Galerii Sztuki będzie czynna do 17 maja 2020 roku. (PAP)
nmk/ pat/
