Były dyplomata Kovrig został oskarżony o zbieranie tajemnic państwowych i informacji wywiadowczych, a przedsiębiorca Spavor - o kradzież i przekazywanie tajemnic państwowych za granicę; zarzuty postawiono im 19 czerwca – poinformowały w osobnych komunikatach prokuratury w Pekinie i mieście Dandong.
Obaj Kanadyjczycy są w Chinach przetrzymywani od grudnia 2018 roku. Zatrzymano ich wkrótce po aresztowaniu w Kanadzie wiceprezes chińskiego koncernu telekomunikacyjnego Huawei, Meng Wanzhou. Obecnie toczy się postępowanie o jej ekstradycję do USA, gdzie grozi jej wieloletnie więzienie.
Ani Pekin, ani Ottawa nie przyznały tego publicznie, ale działania przeciwko Kovrigowi i Spavorowi powszechnie odbierane są jako odwet za aresztowanie Meng i jako próbę wywarcia wpływu na kanadyjski wymiar sprawiedliwości w sprawie jej ekstradycji. Kanadyjskie władze określały aresztowanie swoich obywateli jako arbitralne.
Obserwatorzy spodziewali się, że Chiny wkrótce postawią formalne zarzuty Kanadyjczykom, odkąd pod koniec maja sąd w Kanadzie dał zielone światło dla kontynuacji postępowania w sprawie ekstradycji Meng do USA.
Po zatrzymaniu w 2018 r. wiceprezes Huawei przez krótki czas przebywała w areszcie, ale potem została zwolniona za kaucją. Mieszka obecnie w swojej willi w Vancouver i nosi na nodze bransoletę elektronicznego nadzoru.
Amerykańskie władze zarzucają Meng oszustwa i łamanie sankcji nałożonych na Iran. Meng nie przyznaje się do winy. Pekin wielokrotnie wzywał Ottawę do ich uwolnienia, a chińscy urzędnicy zarzucali Kanadzie „współsprawstwo” w próbach zniszczenia Huawei przez USA. Grozili także „poważnymi konsekwencjami”, jeśli Meng nie zostanie zwolniona.
We wtorek chińskie MSZ oświadczyło, że poprosiło władze Kanady o zbadanie sprawy szkodników, wykrytych rzekomo w transporcie kanadyjskiego drewna sprowadzonego do Chin. W ubiegłym roku chińskie władze wstrzymały import nasion rzepaku od dwóch największych kanadyjskich eksporterów, uzasadniając to kwestią szkodników. Zawieszono też import kanadyjskiej wieprzowiny i wołowiny, ale później został on wznowiony.
Z Kantonu Andrzej Borowiak (PAP)
anb/ mal/