Soboń, który – jak potwierdził w piątek – ma zostać pełnomocnikiem rządu ds. transformacji spółek energetycznych i sektora górnictwa, uczestniczy w poświęconej górnictwu sesji 12. Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach. Obecnie trwają prace nad rozporządzeniem rządu, ustanawiającym takiego pełnomocnika.
W ocenie wiceministra niełatwa obecnie sytuacja górnictwa wynika zarówno z przyjętego modelu unijnej polityki klimatycznej, negatywnie wpływającego na rentowność branży, jak i ze spadku popytu na węgiel ze strony energetyki. Wśród powodów jest zarówno spadek zużycia energii, jak i spadek jej produkcji – głównie produkcji energii opartej na węglu.
"Należy liczyć się z tym, że jest to trwały trend" – powiedział Soboń, wskazując na konieczność dostosowania krajowej produkcji węgla do popytu ze strony energetyki. Zastrzegł, że związane z tym przekształcenia muszą nastąpić w zgodzie społecznej.
"Skuteczność nie polega na działaniach szybkich, ale na działaniach uzgodnionych" – powiedział wiceminister, podkreślając, że trwające obecnie rozmowy ze stroną społeczną służą wspólnemu wypracowaniu systemowych ram zmian, na podstawie których prezesi spółek węglowych będą podejmować konkretne decyzje restrukturyzacyjne.
Na poziomie rządu rozmawiamy ze stroną społeczną o rozwiązaniach systemowych
"Na poziomie rządu rozmawiamy ze stroną społeczną o rozwiązaniach systemowych; mamy kolejne spotkanie 10 września w Warszawie, gdzie będziemy rozmawiać o polityce energetycznej państwa, o strategicznych dokumentach związanych branżą górniczą i energetyczną. Natomiast decyzje co do poszczególnych grup górniczych, sposobu organizacji pracy, a także decyzje o tym, gdzie inwestujemy, a gdzie wprost przeciwnie - to są decyzje zarządów grup górniczych" – powiedział dziennikarzom wiceminister.
"Chcemy, żeby podstawą do tych konkretnych decyzji było wypracowanie systemowych rozwiązań pomiędzy rządem a stroną społeczną. Dopiero wtedy będziemy mogli mówić o konkretnych rozwiązaniach w ramach poszczególnych grup górniczych" – zastrzegł Soboń. Rozmowy ze związkowcami mają zakończyć się we wrześniu, choć – według wiceministra – nic się nie stanie, jeżeli przeciągną się także na październik.
Wiceminister zapewnił o rządowym wsparciu dla procesu restrukturyzacji. "Jako państwo będziemy szczodrzy" – mówił, zapowiadając wykorzystanie środków zarówno z unijnego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, jak i rozbudowywanego Programu dla Śląska. Dodał, że górnicy będą mogli liczyć na pakiet osłonowy – m.in. urlopy górnicze (przedemerytalne – PAP) oraz urlopy dla pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla, a także jednorazowe odprawy pieniężne – takie rozwiązania są przygotowane.
Za najważniejsze w perspektywie krótkoterminowej zadanie dla Polskiej Grupy Górniczej Soboń uznał dokończenie rozmów z Polskim Funduszem Rozwoju na temat pozyskania finansowania w ramach tzw. tarczy finansowej. Rozmowy na ten temat trwają.
"Ten proces, który zakończy się - mam nadzieję - porozumieniem, pokaże też kierunki polityki restrukturyzacji PGG, która jest niezbędna, aby to był rentowny biznes, pozwalający na to, by realizować zobowiązania - także wobec PFR" – tłumaczył dziennikarzom wiceminister.
W pierwszym półroczu br. import węgla kamiennego do Polski był o 3 mln ton niższy niż w podobnym okresie rok wcześniej
Zapewnił, że obecnie żadna z państwowych grup energetycznych nie importuje węgla z zagranicy. Przypomniał też, że w pierwszym półroczu br. import węgla kamiennego do Polski był o 3 mln ton niższy niż w podobnym okresie rok wcześniej.
Soboń potwierdził, że zobowiązaniem podjętym wobec górniczych związkowców jest zniesienie tzw. obliga giełdowego, czyli konieczności sprzedaży energii na Towarowej Giełdzie Energii. "Oczywiście trzeba pamiętać, że my nie znosimy możliwości handlu na TGE, znosimy wyłącznie jego konieczność" - zaznaczył wiceminister. Jego zdaniem, projekt, nad którym pracuje obecnie Ministerstwo Klimatu, powinien wejść w życie "jak najszybciej".
"Jednym z tematów rozmów podczas ostatniego spotkania ze stroną społeczną (w miniony piątek w Katowicach - PAP) była kwestia importu energii i jednym z tych rozwiązań, o których rozmawialiśmy, było właśnie to, aby znieść obligo na handel energią na TGE" - potwierdził Soboń.
Według wiceministra, obecne relacje cenowe krajowego górnictwa i energetyki nie są łatwe – podmioty z obu sektorów prowadzą w tej sprawie rozmowy. "Prezes PGG wystąpił z porozumieniem technicznym do wszystkich spółek energetycznych, takie rozmowy w tej chwili się toczą. Ta współpraca powinna być oparta na długoterminowej strategii, także cenowej, aby obie strony w tym zakresie traktować rynkowo" – powiedział Artur Soboń. (PAP)
autor: Marek Błoński