W czwartek z udziałem ministra obrony narodowej w Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego odbyła się prezentacja nieznanej dotąd zaszyfrowanej korespondencji powstańca warszawskiego, poety Józefa Szczepańskiego „Ziutka” i Haliny Kolbińskiej. korespondencja została odszyfrowana przez wojskowych kryptologów z Narodowego Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni.
Szef MON mówił podczas uroczystości, że Szczepański, autor m.in. hymnu Batalionu „Parasol”, "oprócz tego, że był postacią wybitną, był żołnierzem (...) był też normalnym, zwykłym człowiekiem". Błaszczak wyraził satysfakcję, że Wojsko Polskie mogło pomóc w odszyfrowaniu trzech wierszy Szczepańskiego, które pokazują go "w zwykłym, ludzkim świetle".
"Bardzo się cieszę, że Narodowe Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni (...) udowodniło, że żołnierze Wojska Polskiego i eksperci nawiązują do najlepszych tradycji polskich kryptologów" - powiedział Błaszczak.
Jak zaznaczył, zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej sto lat temu było możliwe dzięki "wybitnym polskim kryptologom, pułkownikowi Janowi Kowalewskiemu i jego zespołowi, którzy rozszyfrowali przesyłane zakodowane informacje sowieckiej Rosji".
"Później przed wybuchem drugiej wojny światowej i w jej trakcie wybitni polscy matematycy z Uniwersytetu Poznańskiego współpracujący z Wojskiem Polskim - (Marian) Rejewski, (Jerzy) Różycki i (Henryk) Zygalski - złamali kody Enigmy. Obecni żołnierze obrony cyberprzestrzeni nawiązują do tych chlubnych tradycji" - powiedział szef MON.
Wszyscy znają piosenki powstańcze, takie jak "Chłopcy silni jak stal", "Pałacyk Michla", czy wiersz "Dziś idę walczyć - Mamo!", ale niewielu ma świadomość, że ich autorem był jeden człowiek - Józef Szczepański "Ziutek". Jego wiersze przekazywane były podczas powstania ustnie i dlatego do dziś dnia można spotkać się z różnymi ich wersjami. "Ziutek" podczas okupacji był harcerzem i żołnierzem 1. plutonu 1. kompanii oddziału "Parasol".
Wiersze "Ziutka" z czasów Powstania Warszawskiego to swoista kronika walk "Parasola". 5 sierpnia, jeszcze na Woli, podczas walk o cmentarz ewangelicki, powstał tekst piosenki "Pałacyk Michla", na Starym Mieście napisał "Chłopców silnych jak stal ..." . W sierpniu, kiedy podczas walk na Starówce "Parasol" poniósł wielkie straty, powstały wiersze: „W Parasolu jest już taka mania ..." , "A jak będzie już po wojnie" , "Ma Warszawa gdzieś pod ziemią" i "Już nie wróci Twój chłopiec - dziewczyno ..." . Wiersz "To był ostatni Twój szturm, Rafale!..." powstał po tym, jak 27 sierpnia w ataku na Pałac Krasińskich zginął Stanisław Leopold "Rafał" - dowódca kompanii w batalionie "Parasol".
Ranny podczas wycofywania się oddziałów, zmarł 10 września 1944 roku w szpitalu powstańczym. Spoczywa w kwaterze "Parasola" na Wojskowych Powązkach. Najprawdopodobniej ostatnim jego jest wiersz „Czekamy ciebie Czerwona Zarazo", obrazujący nastroje panujące w ogarniętej powstaniem Warszawie, gdy na drugim brzegu Wisły stała bezczynnie Armia Czerwona. (PAP)
autor: Marzena Kozłowska, Agata Szwedowicz
mzk/ aszw/ dki/