2020-10-20 07:45 aktualizacja: 2020-10-20, 09:28
Dawne Państwowe Gospodarstwo Rolne w Medyce. Fot. PAP/Darek Delmanowicz
Wiele gmin, w których funkcjonowały dawne PGR-y, po transformacji było pozostawionych samym sobie; chcemy, aby mogły zostać w nich zrealizowane najpilniejsze inwestycje, na które często brakuje im pieniędzy - powiedział PAP wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Paweł Szefernaker.
MSWiA przygotowało propozycję dodatkowego wsparcia dla inwestycji w gminach, w których funkcjonowały państwowe gospodarstwa rolne. Wsparcie zapowiedział wcześniej premier Mateusz Morawiecki. Projekt uchwały Rady Ministrów, zgodnie z którym do takich gmin trafi 250 mln złotych z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, został opublikowany w poniedziałek, 29 lat po uchwaleniu ustawy likwidującej PGR-y.
"To pierwszy taki rządowy program skierowany do lokalnych społeczności, które po transformacji ustrojowej często były pozostawione same sobie" - podkreślił Szefernaker, który odpowiadał za opracowanie projektu. Jak wyjaśnił, program dotyczy inwestycji, które są najpilniejsze z punktu widzenia tego typu gmin.
Sekretarz stanu w MSWiA zwrócił uwagę, że gminom, w których działały PGR-y, brakuje często pieniędzy na realizację podstawowych inwestycji związanych np. z kanalizacją, czy z dojazdem do mniejszych miejscowości. Jak zauważył, brakuje też w nich miejsc, które mogłyby integrować społeczności lokalne i aktywizować mieszkańców. "Bardzo często te miejscowości nie mają możliwości ubiegania się o środki, czy to unijne, czy z innych funduszy ze względu na brak środków własnych" - zaznaczył.
Szefernaker wskazał, że część z gmin popegeerowskich ma budżety inwestycyjne w okolicach miliona złotych. Z kolei w ramach proponowanego programu każda z nich będzie mogła uzyskać do 5 mln złotych wsparcia na inwestycje.
Gmina będzie mogła złożyć maksymalnie trzy wnioski w sprawie maksymalnie trzech inwestycji. Wartość jednej inwestycji nie może być mniejsza niż 50 tys. zł ani większa niż 5 mln zł. Również łączna wartość inwestycji, w przypadku złożenia przez gminę więcej niż jednego wniosku, nie może przekroczyć 5 mln złotych.
"Chcemy, aby te podstawowe inwestycje, które już lata temu powinny być zrealizowane na terenie miejscowości popegeerowskich, mogły zostać zrealizowane teraz" - powiedział wiceminister.
Jak wyjaśnił, gdy uchwała zostanie przyjęta przez rząd, premier ogłosi nabór wniosków. Inwestycje mają zostać zrealizowane w perspektywie dwóch lat. Zgodnie z założeniami projektu, pieniądze, za pośrednictwem wojewodów, mają trafić na rachunki samorządów najpóźniej w grudniu 2020 r.
Program pomocy dla miejscowości, w których były PGR-y, szef rządu zapowiedział w połowie września podczas III Ogólnopolskiego Święta "Wdzięczni polskiej wsi" w Bralinie. "Jeszcze w tym roku ruszymy z programem wsparcia dla miejscowości popegeerowskich. To jest ważne, aby wyrównać szanse tych, którzy zostali tak boleśnie dotknięci niesprawiedliwością polskiej transformacji" - mówił wtedy premier Morawiecki.
W uzasadnieniu do projektu uchwały wyjaśniono, że wsparcie skierowane do gmin, w których funkcjonowały PGR-y, w szczególności obejmować będzie m.in. rozbudowę infrastruktury kanalizacyjnej czy drogowej, budowę centrów umożliwiających integrację i aktywizację mieszkańców czy termomodernizację budynków. Pieniądze mogą też być przeznaczone na finansowanie zadań rewitalizacji oraz na przedsięwzięcia niskoemisyjne.
Wskazano ponadto, że preferowane będą inwestycje zainicjowane przez mieszkańców gminy, sołtysów, rady sołeckie, zarządy osiedla, a także innych przedstawicieli lokalnej społeczności oraz podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe.
Wnioski składane przez gminy będą opiniowane przez właściwą jednostkę terytorialną Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa pod kątem spełnienia wymogów formalnych i oceny oddziaływania społecznego. Następnie opiniować będą je wojewodowie. Dalej wnioski pod kątem merytorycznym oceniać będzie komisja powołana przy premierze, w skład której wejdą przedstawiciele poszczególnych resortów. Jej rekomendacje zostaną przekazane prezesowi Rady Ministrów, który rozstrzygnie o złożeniu dyspozycji wypłaty środków wojewodzie. Ten przekaże je gminom.
Autorzy projektu liczą, że propozycja przyczyni się m.in. do przeciwdziałania nierównościom społecznym i ekonomicznym, które pogłębić może kryzys wywołany pandemią, a także do poprawy życia mieszkańców obszarów popegeerowskich. (PAP)
Autorka: Agnieszka Ziemska
