Problemy z ochroną przyrody. Giną czajki, kuropatwy i skowronki w Niemczech

2020-12-02 07:38 aktualizacja: 2020-12-02, 11:39
Kuropatwy w okolicach Mieronic /woj. świętokrzyskie/. Fot. PAP/Piotr Polak
Kuropatwy w okolicach Mieronic /woj. świętokrzyskie/. Fot. PAP/Piotr Polak
Niemcom nie udaje się odpowiednio chronić rodzimej różnorodności biologicznej, wynika z niedawno ukończonego raportu rządu federalnego, do którego dotarł tygodnik "Der Spiegel". W Niemczech przybywa też zagrożonych gatunków, a sprawa błyskawicznie zmniejszającej się populacji kuropatwy trafiła do Komisji Europejskiej.

W 11 z 13 wskaźników z określonymi wartościami docelowymi, w tym różnorodnością gatunkową i ochroną gatunków zagrożonych, wartości te są nadal "daleko" lub "bardzo daleko" od docelowego zakresu. Ministerstwo środowiska stwierdza też, że wartości docelowe obowiązujące na lata 2020 i 2030 "z dużym prawdopodobieństwem nie zostaną osiągnięte".

Raport za rok 2019 zawiera informacje o stanie i rozwoju roślin, zwierząt i krajobrazów naturalnych w Niemczech. Wskazuje, że główną przyczyną spadku liczebności gatunków jest intensywne użytkowanie rolnicze gruntów. Na obszarach mieszkalnych negatywny wpływ mają działalność budowlana i uszczelnianie powierzchni. 

Z dokumentu wynika, że wzrost liczby obszarów chronionych również nie prowadzi do wystarczającej ochrony gatunków. Typowe ptaki polne, takie jak czajka czy skowronek, znikają z krajobrazu rolniczego - na to od lat zwracają uwagę organizacje takie jak niemiecki Związek Ochrony Przyrody (NABU).

NBU w październiku tego roku złożył skargę przeciwko Niemcom do Komisji Europejskiej w sprawie stanu populacji kuropatwy. Według organizacji Niemcy naruszają swoje zobowiązania wynikające z unijnej dyrektywy ptasiej. Jak argumentują obrońcy przyrody na podstawie statystyk łowieckich i innych danych, populacja kuropatwy zmniejszyła się o około 91 procent od 1980 roku. 

Zapytana przez PAP rzeczniczka Komisji Europejskiej Vivian Loonela potwierdziła, że Komisja Europejska otrzymała skargę w tej sprawie i ją analizuje. Zaznaczyła jednak, że Komisji nie wiążą żadne terminy w tej kwestii. 

Skarga, jeśli Komisja uzna jej zasadność, może dprowadzić do postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, a po kilku pośrednich etapach, do wniesienia sprawy do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

W innym raporcie, przygotwanym w październiku przez Federalną Agencję Ochrony Przyrody (BfN) stwierdzono, że prawie jedna trzecia wszystkich gatunków ssaków w Niemczech jest zagrożona. Autorzy określili sytuację populacyjną i skalę zagrożenia dla 97 ssaków rodzimych w Niemczech. Wniosek: stan wielu populacji zwierząt pogorszył się w ciągu ostatnich lat. Zagrożone gatunki to m.in. zając szarak, tchórz, nietoperz Bechsteina, chomik polny, popielica i morświn. 

Komisja Europejska ogłosiła w maju nową unijną strategię różnorodności biologicznej 2030. Co najmniej 30 proc. lądu i morza w UE powinno zostać objętych ochroną do 2030 r. (obecnie jest to około 18 proc.) w ramach europejskiej sieci Natura 2000. Takie obszary mogą być używane, ale z ograniczeniami. Jedna trzecia obszaru chronionego ma być praktycznie pozostawiona w stanie naturalnym. 

Z Berlina Berenika Lemańczyk