Brytyjski historyk: skala zaangażowania polskich dyplomatów w pomoc Żydom jest dopiero odkrywana

2021-03-24 15:45 aktualizacja: 2021-03-24, 19:26
Kraków 1941-1943. Getto krakowskie, założone w 1941 roku przez hitlerowskie władze okupacyjne w krakowskiej dzielnicy Podgórze. Istniało do marca 1943 roku, kiedy to hitlerowcy przeprowadzili ostateczną jego likwidację. meg PAP/Reprodukcja
Kraków 1941-1943. Getto krakowskie, założone w 1941 roku przez hitlerowskie władze okupacyjne w krakowskiej dzielnicy Podgórze. Istniało do marca 1943 roku, kiedy to hitlerowcy przeprowadzili ostateczną jego likwidację. meg PAP/Reprodukcja
To bardzo dobrze, że wysiłki Polaków w ratowaniu Żydów podczas Holokaustu są upamiętniane, zwłaszcza, że wiele z tych działań jest dopiero odkrywane - powiedział PAP brytyjski historyk Roger Moorhouse z okazji Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką.

24 marca w Polsce jest obchodzony Narodowy Dzień Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. Został ustanowiony w 2017 r., a obchodzony jest w rocznicę śmierci ośmioosobowej rodziny Ulmów z Markowej, rozstrzelanej przez niemieckich żandarmów za udzielenie schronienia ośmiu Żydom.

Moorhouse, który zajmuje się obecnie badaniem tzw. grupy Ładosia, polskich dyplomatów w Szwajcarii ratujących Żydów poprzez wystawianie im fałszywych dokumentów, uważa, że to dobrze, iż wysiłki Polaków w ratowaniu Żydów są w ten sposób upamiętniane.

Czytaj więcej

Odsłonięcie nowych tabliczek z nazwiskami osób ratujących Żydów Fot. PAP/Darek Delmanowicz

24 marca Narodowym Dniem Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką

"Historia działań ratunkowych podejmowanych przez polskich dyplomatów w Bernie, Stambule, Tokio i innych miejscach jest integralną częścią szerszej narracji o tych dzielnych Polakach, którzy odważyli się pomagać Żydom pod niemiecką okupacją. Prawdziwa skala tych działań jest jak dotąd niejasna, gdyż wiele z nich - jak choćby działania polskiego konsula w Stambule z czasów wojny Wojciecha Rychlewicza - dopiero teraz zostaje odkrytych" - wskazuje Moorhouse.

"Z dostępnych dowodów wynika, że ci dyplomaci działali samodzielnie, z własnej humanitarnej inicjatywy, niezależnie od jakichkolwiek poleceń rządu emigracyjnego w Londynie. Takie działania zasługują na nasz szacunek i uznanie i stanowią pożądaną korektę dość suchego i uproszczonego podziału na ofiary, sprawców i osoby postronne" - dodał.

Roger Moorhouse jest brytyjskim historykiem i pisarzem specjalizującym się w historii II wojny światowej. Jest autorem lub współautorem kilkunastu książek na ten temat. Najważniejsze z nich to "Pakt diabłów. Sojusz Hitlera i Stalina" o współpracy niemiecko-sowieckiej w latach 1939-1941, "Stolica Hitlera. Życie i śmierć w wojennym Berlinie" oraz "Polska 1939. Pierwsi przeciwko Hitlerowi" o polskiej wojnie obronnej.

Z Londynu Bartłomiej Niedziński (PAP)

io/

TEMATY:

Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.