Od poniedziałku, 7 czerwca na szczepienie przeciw COVID-19 można zapisywać osoby w wieku 12-15 lat. Wcześniej było to możliwe w odniesieniu do osób, które ukończyły 16. rok życia. Szczepienia najmłodszych będą odbywać się najbliższych tygodniach w punktach szczepień, a od września także w szkołach.
Resort w wyjaśnieniach dla PAP wskazał, że regulacje dotyczące wydawania zgód na realizację świadczeń medycznych są określone przepisami obowiązującego prawa, a minister zdrowia nie opracowuje w tym względzie odrębnych procedur i wytycznych.
Kolejne decyzje odnośnie szczepień małoletnich
"Jeżeli uprawnione do szczepienia przeciw COVID-19 osoby przebywają w domach dziecka lub zakładach poprawczych, decyzja w przedmiocie zgody na poddanie ich badaniu lekarskiemu lub udzielenia im innych świadczeń zdrowotnych leży w gestii opiekuna ustawowego albo sądu opiekuńczego" – przekazało Ministerstwo Zdrowia.
MZ wskazało, że podstawę prawną obowiązku uzyskania zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego stanowią przepisy ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Przepisy ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty stanowią, że lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, po wyrażeniu zgody przez pacjenta. Jeżeli pacjent jest małoletni wymagana jest zgoda jego przedstawiciela ustawowego, a gdy pacjent nie ma przedstawiciela ustawowego lub porozumienie się z nim jest niemożliwe – zezwolenie sądu opiekuńczego.
Jeżeli pacjent ukończył 16 lat, wymagana jest także jego zgoda. Jeżeli jednak małoletni, który ukończył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona albo pacjent chory psychicznie lub upośledzony umysłowo, lecz dysponujący dostatecznym rozeznaniem, sprzeciwia się czynnościom medycznym, poza zgodą jego przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego albo w przypadku niewyrażenia przez nich zgody wymagane jest zezwolenie sądu opiekuńczego.
MZ przypomina, że zgodę na udzielenie świadczenia zdrowotnego może bowiem wyrazić tylko pacjent, którego stan zdrowia fizycznego i psychicznego pozwala na przyjęcie ze zrozumieniem informacji udzielanej mu przez lekarza i podjęcie odpowiednio do tego, co usłyszał, decyzji co do poddania się określonym działaniom medycznym lub co do odmowy podjęcia leczenia. Do lekarza należy ocena, czy pacjent znajduje się w odpowiednim stanie, by móc świadomie wyrazić zgodę.
Analogiczne przepisy, skonstruowane z punktu widzenia prawa pacjenta do wyrażenia zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego, zawiera ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Jej przepisy konstytuują generalne zasady wyrażania albo odmowy takiej zgody, mają zatem zastosowanie do wszystkich okoliczności związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych z wyjątkiem tych, w odniesieniu do których przepisy odrębnych ustaw wprowadzają uregulowania szczegółowe.
Ministerstwo podnosi, że powyższe przepisy dotyczące dostępu małoletnich do świadczeń zdrowotnych pozostają w bezpośredniej korelacji z przepisami ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, w świetle których dziecko do 18. roku życia pozostaje pod władzą rodzicielską. (PAP)
Autor: Katarzyna Lechowicz-Dyl