Wielkością diabeł pyłowy przypomina czasem nawet trąbę powietrzną, jednak w rzeczywistości nią nie jest. Trąba powstaje z chmury, a to zjawisko pojawia się często przy bezchmurnym niebie. Diabeł pyłowy, zwany też wirem pyłowym, swój kolor zawdzięcza właśnie drobinom unoszonego z podłoża materiału piaszczystego.
Wir może osiągać średnicę do 10 metrów oraz wysokość od kilku do nawet tysiąca metrów. Na półkuli północnej wirowanie zachodzi przeciwnie do ruchów wskazówek zegara, czyli tak samo jak przemieszcza się powietrze w ośrodkach niskiego ciśnienia.