Nowe definicje mobbingu i molestowania? Resort planuje zmiany
Projekt nowelizacji ustawy Kodeks pracy, który został skierowany do opiniowania, zakłada zmiany w definicji mobbingu oraz ujednolica zdefiniowane formy molestowania (prostego) i jego formy kwalifikowanej (molestowania seksualnego).
Projekt nowelizacji ustawy Kodeks pracy został przekazany w poniedziałek do opiniowania. Projekt ujednolica zdefiniowane formy molestowania (prostego) i jego formy kwalifikowanej (molestowania seksualnego). Obydwie te formy, zgodnie z zapisami projektu, mogą mieć charakter działań występujących fizycznie, werbalnie i pozawerbalnie.
W dokumencie zdefiniowano także roszczenia pracownicze - w przypadku naruszenia zasady równego traktowania oraz mobbingu jako kompensacji szkody majątkowej w formie odszkodowania lub krzywdy niematerialnej, jako zadośćuczynienia. Jednocześnie zróżnicowano ich wysokości w przypadku spraw dyskryminacyjnych względem tego, czy naruszenie miało charakter incydentalny czy wielokrotny.
"Pracownikowi w przypadku naruszenia zasady równego traktowania będzie przysługiwało prawo do zadośćuczynienia w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie (a zatem utrzymano obecnie obowiązującą wysokość dla odszkodowania – w obecnym stanie prawnym obejmującym zarówno szkodę materialną, jak i nie materialną). W przypadku odszkodowania minimalnej wysokości nie określono z uwagi, że przysługuje ono za poniesioną szkodę majątkową" - wyjaśnił resort w uzasadnieniu.
W projekcie sprecyzowano, iż obowiązek przeciwdziałania naruszeniom zasad równego traktowania oraz mobbingowi realizuje się poprzez stosowanie działań prewencyjnych, wykrywanie oraz szybkie i właściwe reagowanie, a także poprzez działania naprawcze i wsparcie osób dotkniętych nierównym traktowaniem.
Projekt noweli upraszcza także definicję mobbingu poprzez uznanie, że jego podstawową cechą jest to, iż stanowi on uporczywe nękanie pracownika oraz że działania te mogą mieć charakter fizyczny, werbalny i pozawerbalny. Uporczywość nękania ma polegać na tym, że jest ono powtarzalne, nawracające lub stałe.
Wyróżniono także przejawy mobbingu, jako: upokarzanie lub uwłaczanie, zastraszanie, zaniżanie oceny przydatności zawodowej pracownika, nieuzasadnioną krytykę, poniżanie lub ośmieszanie pracownika, utrudnianie funkcjonowania w środowisku pracy w zakresie możliwości osiągania efektów pracy, wykonywania zadań służbowych, wykorzystania posiadanych kompetencji, komunikacji ze współpracownikami, dostępu do koniecznych informacji oraz izolowanie pracownika lub wyeliminowanie z zespołu.
Projekt zakłada, że przy ocenie czy zachowania, których doświadczył pracownik stanowiły mobbing, bierze się pod uwagę zarówno rodzaj obiektywnego oddziaływania na pracownika, jak i subiektywne odczucia lub reakcje pracownika, gdy są one racjonalne.
Pracownik, który doznał mobbingu ma prawo dochodzić od pracodawcy zadośćuczynienia w wysokości nie niższej niż wysokość wynagrodzenia za okres 6 miesięcy lub odszkodowania.
Propozycja wprowadza zwolnienie pracodawcy z odpowiedzialności cywilnoprawnej względem pracownika za wystąpienie mobbingu, w przypadku, w którym mobbing ten nie pochodził od przełożonego pracownika, a pracodawca wdrożył skuteczne działania w obszarze prewencji antymobbingowej.
W uzasadnieniu do projektu resort zaznaczył, że przeciwdziałanie patologicznym zjawiskom życia społecznego, takim jak dyskryminacja czy mobbing znajduje oparcie w powszechnie akceptowalnych normach prawa międzynarodowego i krajowego. Przypomniał, że zasada równości i zakaz dyskryminacji należą do podstawowych zasad wyrażonych w Konstytucji RP. Ponadto, na ustanawiane krajowe regulacje prawne wpływ mają także normy prawa międzynarodowego i europejskiego. (PAP)
ak/ agz/ know/
