2024-09-30 14:31 aktualizacja: 2024-09-30, 16:03
Ocean Fot. PAP/EPA/GLENN CAMPBELL
Tempo ocieplania się oceanów wzrosło prawie dwukrotnie od 2005 roku i ponad jedna piąta powierzchni oceanów na świecie doświadczyła w ubiegłym roku poważnej fali upałów - wynika z raportu europejskiego obserwatorium Copernicus.
Z danych Copernicusa wynika, że oceany ociepliły się o 1,05 wata na metr kwadratowy od 2005 roku, w porównaniu do 0,58 wata na metr kwadratowy w poprzednich dekadach.
Jak powiedziała w poniedziałek podczas prezentacji wideo ósmego raportu Copernicusa na temat stanu oceanów oceanografka Karina Von Schuckmann, ocieplenie oceanów może być postrzegane jako wskaźnik globalnego ocieplenia.
„Od lat 60. ubiegłego wieku stale rośnie. A od około 2005 r. tempo ocieplenia oceanów podwoiło się” - powiedziała ekspertka.
Jak podaje na swojej stronie Copernicus, oceany zaabsorbowały około 90 proc. ciepła wytworzonego przez człowieka, działając w ten sposób jako bufor i spowalniając ocieplenie powierzchni Ziemi. W 2023 r. 22 proc. oceanów na świecie doświadczyło co najmniej jednej poważnej lub ekstremalnej fali upałów. Morskie fale upałów są obecnie częstsze i trwają dłużej; średni roczny maksymalny czas trwania podwoił się z 20 do 40 dni od 2008 roku.
Z badań wynika, że zawartość ciepła w oceanie wzrosła we wszystkich regionach globu, choć z różną intensywnością. I tak np. Ocean Południowy (znany również jako Ocean Antarktyczny) i Ocean Atlantycki doświadczyły wyraźniejszego ocieplenia w porównaniu z innymi regionami, a Oceany Spokojny i Ocean Indyjski - wykazały mniejsze ocieplenie.
Raport przedstawiony w poniedziałek przez Karinę Von Schuckmann ujawnia też, że na Morzu Barentsa dno "weszło w stan permanentnej morskiej fali upałów”. Z kolei w sierpniu 2022 r. w wodach przybrzeżnych Balearów odnotowano rekordową temperaturę 29,2 stopnia C, najwyższą od 40 lat. W tym samym roku morska fala upałów na Morzu Śródziemnym przeniknęła około 1500 metrów pod powierzchnię wody.
Cieplejsze wody oznaczają gwałtowniejsze zmiany pogody; niektóre regiony mogą być narażone na bardziej intensywne ulewy i powodzie, inne obszary mogą doświadczyć większej suszy i wyższego ryzyka pożarów. Cieplejszy ocean może również wpływać na intensywność burz, czyniąc je silniejszymi i potencjalnie bardziej niszczycielskimi. Morskie fale upałów mogą prowadzić do migracji i masowej śmiertelności gatunków i degradacji ekosystemów. W raporcie zauważono również, że kwasowość oceanów, które pochłaniają jedną czwartą CO2 emitowanego przez działalność człowieka, wzrosła o 30 proc. od 1985 roku. Powyżej pewnego progu kwasowość wody morskiej staje się żrąca m.in. dla szkieletów i muszli koralowców, małży i ostryg.
Program Copernicus to unijny program obserwacji Ziemi, w ramach którego analizuje się informacje, w tym klimatyczne, oparte na obserwacji satelitarnej naszej planety. Program jest koordynowany i zarządzany przez Komisję Europejską a realizowany we współpracy z państwami członkowskimi, Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), Europejską Organizacją Eksploatacji Satelitów Meteorologicznych (EUMETSAT), Europejskim Centrum Prognoz Średnioterminowych (ECMWF), agencjami UE i instytutem badawczym Mercator Ocean.
Z Brukseli Jowita Kiwnik Pargana (PAP)
jowi/ ap/ know/
