2024-07-22 19:57 aktualizacja: 2024-07-23, 09:40
Siedziba Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. Fot. PAP/Wiktor Dąbkowski
Europejski Trybunał Praw Człowieka (ETPCz) sformułował pytania do stron w sprawie skargi złożonej przeciw Polsce przez dziewięć osób, w tym Krzysztofa Brejzę i Rafała Trzaskowskiego, i dotyczącej użycia oprogramowania Pegasus - wynika z informacji w bazie danych trybunału.
Zgodnie z informacją pisemną opublikowaną w poniedziałek na portalu Hudoc, który jest bazą danych dokumentów ETPCz, w sprawie Krzysztof Brejza przeciwko Polsce oraz ośmiu innych sformułowane zostały pytania do stron. Skargi "dotyczą domniemanej potajemnej inwigilacji" przy zastosowaniu "oprogramowania szpiegowskiego Pegasus przez służby wywiadowcze rządu sprawującego władzę w latach 2015-23" - wskazano w dokumencie.
Służby prasowe ETPCz poinformowały, że notyfikacja sprawy władzom polskim nastąpiła 7 lipca.
"Wszyscy skarżący z wyjątkiem Doroty Brejzy są osobami publicznymi, członkami bądź sympatykami Platformy Obywatelskiej, głównej opozycyjnej wobec ówczesnego rządu partii politycznej. Zaangażowani byli w kampanię wyborczą przed wyborami europejskimi i krajowymi w 2019 roku i ściśle współpracowali w tym celu. Skarżący Krzysztof Brejza, senator opozycji, kierował kampaniami wyborczymi Platformy Obywatelskiej. Skarżący: Jacek Karnowski, Ryszard Brejza (ojciec Krzysztofa Brejzy), Hanna Zdanowska, Zygmunt Frankiewicz i Rafał Trzaskowski w czasie tych wydarzeń pełnili funkcje prezydentów (miast), odpowiednio: Sopotu, Inowrocławia, Łodzi, Gliwic i Warszawy. Małżonka Krzysztofa Brejzy, adwokat Dorota Brejza, reprezentowała swego małżonka w sporach przeciwko członkom bądź sympatykom głównej ówczesnej partii większości rządowej" - głosi dokument opublikowany w HUDOC.
Prócz wymienionych osób skarżącymi są: senator Małgorzata Kidawa-Błońska i Barbara Nowacka, obecna minister edukacji, a w 2019 roku posłanka Koalicji Obywatelskiej.
W dokumencie przypomniano, że informacje o wykorzystaniu w Polsce oprogramowania Pegasus pojawiły się po raz pierwszy w 2019 roku. W 2021 roku grupa Citizen Lab z Uniwersytetu w Toronto "poinformowała, że Pegasus był wykorzystany w Polsce przeciwko osobom publicznym krytycznym wobec ówczesnego rządu, w tym wobec skarżącego Krzysztofa Brejzy". ETPCz relacjonuje dalsze wydarzenia w Polsce, w tym powołanie nadzwyczajnej komisji Senatu i następnej (w styczniu 2024 r.) komisji sejmowej. Cytuje też rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z 11 listopada 2023 roku mówiącą o użyciu Pegasusa przeciwko opozycji podczas kampanii wyborczej w Polsce w 2019 roku.
W dokumencie wymieniono pytania, jakie na tym etapie sprawy ETPCz kieruje do stron. Chodzi m.in. o to, czy wyczerpane zostały kroki prawne przed sądami w Polsce, czy osoby skarżące mogą uznać, iż naruszone zostało prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego oraz korespondencji. Trybunał zadał też pytanie, czy "biorąc pod uwagę domniemane użycie oprogramowania Pegasus przeciwko opozycji politycznej" podczas kampanii w 2019 roku, doszło do uszczerbku dla swobody wyrażania opinii ludności w wyborze ciała ustawodawczego.
Anna Wróbel (PAP)
ał/
