Wojna w obiektywie reportera Vladyslava Musiienki. Wystawa „niedozobaczenia” w Bytowie [NASZE WIDEO + ZDJĘCIA]
Zbiór 60 zdjęć autorstwa ukraińskiego reportera Vladyslava Musiienki, na których Ukraina pogrążona w wojnie zderza się z tą sprzed pełnoskalowej inwazji, składa się na wystawę „niedozobaczenia”. W piątek w Muzeum Zachodniokaszubskim w Bytowie na Pomorzu odbył się jej wernisaż.
„Ta wystawa nie powinna się odbyć, nie powinna mieć miejsca, bo powód jej powstania nie powinien istnieć. Wolelibyśmy, aby wojny nie były powodem do wystaw” – mówił przewrotnie na otwarciu ekspozycji jej kurator, dyr. Muzeum Zachodniokaszubskiego w Bytowie dr Tomasz Siemiński.
Jednocześnie podkreślił, że dobrze, iż ona jest, bo mamy pamiętać o wojnie, mamy nie być na nią obojętni, o czym, co zaznaczył Siemiński, przypominał w wielu swoich wystąpieniach śp. Marian Turski, i zawsze stać po stronie dobra.
Organizator wystawy Bogdan Hrycyna, bytowianin od urodzenia z ukraińskimi korzeniami wskazał, że jego Ukraina, ta z pachnącymi pomidorami, najsłodszymi arbuzami z Chersonia, polami żółtych słoneczników „jest już niedozobaczenia”. Niszczy ją wojna.
Przyznał, że gdy w konsultacji z Vladyslavem Musiienką dokonywał wyboru zdjęć na wystawę, musiał je dokładnie obejrzeć, to emocje brały górę. „Kilkadziesiąt zdjęć oglądałem na raty. Emocje wracały, gdy tłumaczyłem z ukraińskiego napisy opisujące każde ze zdjęć” – mówił Hrycyna.
Musiienko nie mógł osobiście uczestniczyć w wernisażu. „Za późno otrzymał zgodę na wyjazd, a do tego dopadła go grypa” – mówił PAP Hrycyna. Autor zdjęć był obecny na wernisażu, ale online.
Podczas wideokonferencji zaznaczył, że od 2014 roku fotografuje wojnę, ale wtedy musiał do niej dojechać, a w lutym 2022 roku „wojna była 15 kilometrów ode mnie”. I ciągle jest blisko. „Czuję, że muszę to pokazać światu” – mówił Musiienko, wyjaśniając skąd pomysł i zgoda na wystawę jego zdjęć. Jednocześnie zaznaczył, że ma nadzieję, iż przyjdzie jeszcze czas, gdy będzie mógł pokazać „pokojową Ukrainę”. Podkreślił, że dla niego bohaterami są Siły Zbrojne Ukrainy i cywilna ludność.
Na wystawie „niedozobaczenia”, znalazło się 60 reporterskich zdjęć Mussienki, które w tej konfiguracji nie były jeszcze nigdzie pokazywane. Każde zdjęcie opatrzone jest opisem w trzech językach: ukraińskim, polskim i angielskim. Ukraina pogrążona w wojnie zderza się z tą sprzed pełnoskalowej inwazji, bo na wystawie z premedytacją pokazanych zostało kilka fotografii z lat poprzedzających wojnę.
Na jednym ze zdjęć opatrzonym datą 20 grudnia 2019 roku uwiecznione są kolorowe iluminacje świąteczne i choinka na tle katedry św. Zofii w Kijowie. Na innym datowanym na 28 września 2019 roku zakochana para całuje się na Górze Starokijewskiej.
Zdecydowana większość fotografii to jednak obrazy z okresu wojny. Na zdjęciu z 4 kwietnia 2022 roku widać spaloną kolumnę rosyjskiego sprzętu wojskowego na ulicy Vokzalnej w Buczy.
Odwiedzający wystawę z opisów zdjęć dowiedzą się, że przyglądają się np. mieszkańcom Borodianki, którzy przyszli zobaczyć zniszczone budynki mieszkalne przez armię rosyjską albo mężczyźnie, który wrócił do wyzwolonej spod okupacji rosyjskiej wsi Kukhari i przywitał go pies ze zniszczonego domu sąsiadów. Za serce chwyta uchwycony obraz ratowników i wolontariuszy, którzy usuwają gruz z Ochmatdytu, największego szpitala dziecięcego w Europie, znacznie zniszczonego podczas zmasowanego rosyjskiego ataku rakietowego na Kijów.
Na wystawie jest też zdjęcie rodziców Filipa Antosiaka, którzy umieszczają polską flagę pod Pomnikiem Poległych Żołnierzy Sił Zbrojnych Ukrainy na Majdanie Niepodległości w Kijowie 30 stycznia 2025 roku. Ich syn, 19-letni polski ochotnik zginął 19 stycznia 2025 roku pod Pokrowskiem, broniąc Ukrainy w szeregach 25. Samodzielnej Siczesławskiej Brygady Powietrznodesantowej Sił Zbrojnych Ukrainy.
W Muzeum Zachodniokaszubskim w Bytowie wystawa „niedozobaczenia”, którą patronatem objęli marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk oraz Polska Agencja Prasowa, pozostanie do 5 maja br.
Odwiedzający ekspozycję mogą wziąć udział w zbiórce funduszy na zakup drona obserwacyjnego dla armii ukraińskiej, którą organizuje Fundacja Magia Karpat.
Z informacji przekazanych przez kuratora i organizatora wystawy wynika, że na pokazaniu jej w Bytowie się nie skończy. Już zainteresowane fotografiami Musiienki są ośrodki w Słupsku, Trzebiatowie i na Dolnym Śląsku.
Vladyslav Musiienko urodził się 10 kwietnia 1971 roku w Kijowie. Studiował na wydziale radiofizyki Kijowskiego Uniwersytetu Państwowego im. Tarasa Szewczenki (obecnie Kijowski Uniwersytet Narodowy im. T. Szewczenki).
Fotografią zainteresował się pod koniec lat 90. XX w. Jego zdjęcia miejskich pejzaży trafiały do artystycznych albumów fotograficznych, na pocztówki i koperty. Od 2005 roku był pełnoetatowym fotoreporterem miejskiego dziennika „Gazeta po-kievski”. Następnie pracował w społeczno-politycznych mediach internetowych m.in. w Glavred, współpracował z międzynarodowymi agencjami newsowymi: Reuters, AP, AFP. Z Polską Agencją Prasową współpracuje od kilku lat.
W 2014 roku cykl zdjęć Musiienki zatytułowany „Majdan” znalazł się na krótkiej liście do nagrody Sony World Photography Awards w kategorii Current Affairs 2015. Wraz z początkiem pełnoskalowej inwazji Rosji w Ukrainie nie przestał robić zdjęć, dokumentuje w ten sposób tę wojnę, zbrodnie popełniane w jego rodzinnym kraju przez rosyjskiego agresora. (PAP)
ing/ dki/ grg/
