Zakażenia ludzi wirusami ptasiej grypy. Gdzie i jak często występują?
Komisja Europejska wprowadzi "środki nadzwyczajne" w związku z ryzykiem rozprzestrzeniania się wirusa ptasiej grypy w kilku polskich województwach. Ptasia grypa to choroba wirusowa, która dotyczy głównie ptaków. Od 2003 r. na całym świecie odnotowano mniej niż 1000 przypadków zakażenia ludzi.
W piątek rzeczniczka prasowa Komisji Europejskiej Eva Hrnczirzova, poinformowała, że niektóre obszary w woj.: kujawsko-pomorskim, łódzkim, mazowieckim, warmińsko-mazurskim i wielkopolskim zostaną objęte "środkami nadzwyczajnymi" w związku z ryzykiem rozprzestrzeniania się wirusa ptasiej grypy; KE zdecyduje o tym w przyszłym tygodniu.
Grypa ptaków jest chorobą wirusową wywoływaną przez wirusy grypy typu A, która dotyka głównie ptaki — zarówno drób, jak i ptaki dzikie - podał Główny Inspektorat Sanitarny.
Zakażenia ptaków mogą być wywoływane przez wirusy grypy wysoce zjadliwej (ang. Highly Pathogenic Avian Influenza – HPAI np. A(H5N1)) albo wirusy o niskiej zjadliwości (ang. Low Pathogenic Avian Influenza-LPAI).
Wirusy HPAI, szczególnie podtyp H5, są szeroko rozpowszechnione wśród dzikiego ptactwa w Europie.
GIS podaje, że obecnie znane są trzy typy wirusów grypy: typ A - atakujący zarówno ptaki, jak i ssaki; typ B - atakujący ssaki (ludzi); typ C - atakujący ssaki (ludzi, świnie).
Jak dochodzi do zakażenia ludzi ptasią grypą?
Niektóre wirusy HPAI mogą powodować ciężką chorobę u ludzi, np. wirusy A(H5N1), A(H5N6) i A(H7N9) ze śmiertelnością do 50 proc.
Zakażenia ludzi wirusami HPAI są jednak rzadkie, głównie ograniczone do Azji, Afryki, a od 2023 roku także do Ameryki Południowej. Z danych przytaczanych przez GIS wynika, że od 2003 roku na całym świecie odnotowano mniej niż 1000 przypadków zakażenia wirusami podtypu H5N1, a osoby te miały bezpośredni kontakt z chorymi lub martwymi ptakami bądź zanieczyszczonym środowiskiem.
"Pomimo dużej liczby przypadków grypy ptaków wśród drobiu hodowlanego i dzikiego ptactwa w UE (w tym w Polsce) jak dotąd nie zidentyfikowano w tym regionie infekcji objawowej u ludzi. Nie odnotowano także zakażeń wśród ludzi, którzy mieli kontakt z chorymi kotami domowymi w Polsce latem 2023 r." - poinformował GIS.
Wirus grypy ptaków może przenosić się na ludzi w wyniku bliskiego kontaktu z zakażonymi ptakami, zarówno żywymi, jak i martwymi; kontaktu z ich wydalinami lub wydzielinami, a także zanieczyszczonymi powierzchniami (np. dotykanie chorych ptaków, podczas uboju lub utylizacji zwłok ptaków, dotykanie skażonych powierzchni w gospodarstwach lub kontakt z aerozolami wytwarzanymi przy oczyszczaniu pomieszczeń).
Poza Europą człowiek może się zakazić także w wyniku kontaktu z surowym mięsem ptaków, pozyskanym poza nadzorem weterynaryjnym (ubój, patroszenie i porcjowanie mięsa w domowych warunkach, mokre targi w Azji).
Nie odnotowano zaś zakażenia ludzi wirusem grypy ptaków drogą pokarmową. Nie odnotowano transmisji zakażenia z chorego człowieka na inne osoby.
GIS podaje, że wirusy ptasiej grypy giną w temperaturze 70 st. C. W zbiornikach wodnych, często zakażonych przez ptaki wodne, wirus zachowuje zakaźność nawet przez 4 dni w 22 st. C i ponad 30 dni w 0 st. C.
Ptasia grypa u ludzi wywołuje objawy podobne do tych powodowanych zwykłą grypą: gorączkę lub stan podgorączkowy, złe samopoczucie, bóle głowy, bóle mięśni, stawów, kaszel, ból gardła, zapalenie spojówek, duszność, biegunkę lub objawy neurologiczne.
GIS zwraca uwagę, że wirusy grypy ptaków krążące wśród ptactwa w Europie są dobrze zaadaptowane do ptasich gospodarzy. Choć od kilku lat w materiale genetycznym tych wirusów naukowcy odnotowują mutacje, które mogą zwiększać ich zoonotyczny charakter (czyli stopień zagrożenia dla zdrowia człowieka). Poza tym, w ostatnich latach identyfikuje się u ssaków do tej pory niewystępujące zakażenia A(H5N1), m.in. u ssaków dzikich, np. fok, niedźwiedzi, lisów, wydr; a także u ssaków futerkowych na fermach hodowlanych, np. lisów, norek, kotów domowych (Polska i Korea Południowa 2023 r.).(PAP)
agt/ bst/ mhr/ ał/
