Europosłowie: UE musi wzmacniać potencjał gospodarki opartej na danych

Posłowie stwierdzili, że kryzys koronawirusowy uwydatnił potrzebę skutecznego prawodawstwa dotyczącego danych, które będzie wspierać badania i innowacje. Zwrócili przy tym uwagę, że ogromne ilości wysokiej jakości danych, w szczególności danych nieosobowych - przemysłowych, publicznych i handlowych - już istnieją w UE, ale ich pełny potencjał nie został jeszcze zbadany, a w nadchodzących latach zostanie wygenerowanych znacznie więcej danych. Dlatego posłowie oczekują, że przepisy dotyczące danych pomogą wykorzystać ten potencjał i udostępnią dane europejskim przedsiębiorstwom, w tym MŚP i naukowcom.

Zdaniem posłów umożliwienie przepływu danych między sektorami i krajami pomoże europejskim przedsiębiorstwom wprowadzać innowacje i rozwijać się w UE i na świecie, a także pomoże UE stać się liderem w zakresie gospodarki opartej na danych.

Posłowie podkreślili, że dane są w centrum transformacji cyfrowej UE, która wpływa na wszystkie aspekty społeczeństwa i gospodarki. Są niezbędne dla rozwoju sztucznej inteligencji, która jest priorytetem UE, i dają ogromne możliwości dla innowacji, odbudowy po kryzysie koronawirusowym i rozwoju, na przykład w dziedzinie zdrowia i zielonych technologii.

Sprawozdanie przyjęte przez posłów z parlamentarnej Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii powstało w odpowiedzi na przedstawioną przez KE europejską strategię w zakresie danych. W dokumencie przyjętym 24 lutego posłowie wezwali do przyjęcia prawodawstwa ukierunkowanego na człowieka w oparciu o europejskie wartości ochrony prywatności i przejrzystości, które umożliwią europejskim przedsiębiorstwom i obywatelom korzystanie z potencjału danych przemysłowych i publicznych w UE.

Według przewidywań Komisji Europejskiej wartość gospodarki opartej na danych w UE może wzrosnąć do 829 mld euro w 2025 r. z 301 mld euro w 2018 r., a liczba specjalistów ds. danych wzrośnie z 5,7 mln do 10,9 mln.

KE zwraca uwagę, że globalni konkurenci Europy, tacy jak Stany Zjednoczone i Chiny, szybko wprowadzają innowacje i mają swoje podejścia do dostępu do danych i ich wykorzystywania. Aby stać się liderem w zakresie gospodarki opartej na danych, UE powinna wypracować europejski sposób na uwolnienie potencjału i wyznaczanie standardów.

Posłowie stwierdzili, że przepisy te powinny opierać się na unijnych wartościach takich jak ochrona prywatności, przejrzystość i poszanowanie praw podstawowych. Wolne udostępnianie danych musi być ograniczone do danych nieosobowych lub danych nieodwracalnie zanonimizowanych. Osoby fizyczne muszą mieć pełną kontrolę nad swoimi danymi i być chronione przez przepisy UE o ochronie danych, w szczególności RODO.

Europosłowie zaapelowali do Komisji Europejskiej i państw członkowskich o współpracę z innymi krajami w zakresie globalnych standardów, które będą promować wartości i zasady UE, zapewniając jednocześnie utrzymanie konkurencyjności unijnego rynku.

Wzywając do swobodnego przepływu danych, posłowie zaapelowali do Komisji Europejskiej i państw członkowskich o stworzenie sektorowych przestrzeni danych, które umożliwią wymianę danych przy jednoczesnym przestrzeganiu wspólnych wytycznych, wymogów prawnych i protokołów. Posłowie zauważyli, że w świetle pandemii należy zwrócić szczególną uwagę na wspólną europejską przestrzeń danych dotyczących zdrowia.

Ponieważ sukces strategii dla danych zależy w dużej mierze od infrastruktury technologii informacyjno-komunikacyjnych, posłowie wezwali do przyspieszenia rozwoju technologicznego w UE, takiego jak technologia cyberbezpieczeństwa, światłowody, 5G, 6G, i z zadowoleniem przyjęli propozycje zwiększenia roli Europy w obszarach takich jak superkomputery i komputery kwantowe. Ostrzegli, że należy zająć się przepaścią cyfrową między regionami, aby zapewnić równe możliwości, zwłaszcza w świetle odbudowy po pandemii koronawirusa.

Parlamentarna Komisja ITRE oczekuje, że jej sprawozdanie zostanie uwzględnione w nowej ustawie o danych, którą Komisja Europejska ma przedstawić w drugiej połowie 2021 roku. Parlament ma zagłosować nad sprawozdaniem Komisji ITRE na sesji plenarnej w marcu.

Parlament pracuje również nad sprawozdaniem w sprawie ustawy o zarządzaniu danymi, który Komisja Europejska przedstawiła w grudniu 2020 r., w ramach strategii w zakresie danych. Ma na celu zwiększenie dostępności danych i wzmocnienie zaufania do udostępniania danych i do pośredników.

mam/