Chorwacja
Ustrój
Republika, niepodległa od 8 X 1991 r. (proklamacja niepodległości 25 VI 1991). Poprzednio, jako republika związkowa, wchodziła w skład Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii.
Zgodnie z konstytucją z 22 XII 1990 r., ostatnio modyfikowaną 15 VI 2001 r., głową państwa jest prezydent wybierany w wyborach powszechnych na 5 lat.
Organem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament - Chorwackie Zgromadzenie, w którego skład wchodzi 151 deputowanych wybieranych w głosowaniu powszechnym na kadencję 4-letnią (140 w 10 okręgach, 3 w okręgu dla diaspory i 8 w okręgu dla mniejszości narodowych).
Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele, powoływanym przez parlament.
Pod względem administracyjnym kraj podzielony jest na 20 województw (županiji) i okręg stołeczny.
Głowa państwa
prezydent - Kolinda GRABAR-KITAROVIĆ /kob./ /od 15 II 2015/
*
poprzedni prezydent - Ivo JOSIPOVIĆ /18 II 2010 - 15 II 2015/
Rząd
utworzony 19 X 2016 r., stan po zmianach z 19 VII 2019 r.
premier - Andrej PLENKOVIĆ /HDZ/
wicepremier i min. spraw wewnętrznych - Davor BOŽINOVIĆ
wicepremier i min. obrony - Damir KRSTIČEVIĆ
wicepremier i min. finansów - Zdravko MARIĆ
wicepremier oraz min. budownictwa i planowania przestrzennego - Predrag ŠTROMAR
ministrowie:
spraw zagranicznych i europejskich - Gordan GRLIĆ-RADMAN
rolnictwa - Marija VUČKOVIĆ /kob./
administracji publicznej - Ivan MALENICA
sprawiedliwości - Dražen BOŠNJAKOVIĆ
gospodarki, przedsiębiorczości i rzemiosła - Darko HORVAT
rozwoju regionalnego i funduszy europejskich - Marko PAVIĆ
ochrony środowiska i energetyki - Tomislav ĆORIĆ
ds. morza, transportu i infrastruktury - Oleg BUTKOVIĆ
pracy i ds. systemu emerytalnego - Josip ALARDOVIĆ
zdrowia - Milan KUJUNDŽIĆ
ds. demografii, rodziny, młodzieży i polityki społecznej - Vesna BEDEKOVIĆ /kob./
ds. weteranów - Tomo MEDVED
nauki i oświaty - Blaženka DIVJAK /kob./
kultury - Nina OBULJEN KORŽINEK /kob./
turystyki - Gari CAPPELLI
ds. majątku państwowego - Mario BANOŽIĆ
*
poprzedni premier - Tihomir OREŠKOVIĆ /22 I 2016 - 19 X 2016/
Parlament
Chorwackie Zgromadzenie /Hrvatski Sabor/
przewodniczący - Gordan JANDROKOVIĆ /HDZ/
Podział mandatów po wyborach z 11 września 2016 r.: HDZ i koalicjanci 61, SDP i koalicjanci 54, MOST 13, Żywy Mur 8, IDS 3, BM 365 i NS-R 2, HDSSB 1, niezależni 1, mniejszości 8. Razem 151.
Partie
Chorwacka Wspólnota Demokratyczna /Hrvatska Demokratska Zajednica - HDZ/ - partia utworzona 17 czerwca 1989 r.: przewodn.: Andrej PLENKOVIĆ.
Socjaldemokratyczna Partia Chorwacji /Socijaldemokratska Partija Hrvatske - SDP/ - utworzona 3 listopada 1990 r. jako następczyni Związku Komunistów Chorwacji; następnie nosiła nazwę Socjaldemokratyczna Partia Chorwacji - Partia Przemian Demokratycznych; przewodn.: Davor BERNARDIĆ.
Chorwacka Partia Ludowa-Liberalni Demokraci /Hrvatska Narodna Stranka-Liberalni Demokrati - HNS-LD/ - utworzona 26 lutego 2005 r.w wyniku połączenia Chorwackiej Partii Ludowej /Hrvatska Narodna Stranka - HNS; zał. 13 X 1990/ z Partią Liberalno-Demokratyczną /Stranka Liberalnih Demokrata - Libra; zał. 2002 w wyniku rozłamu w HSLS/; przewodn.: Ivan VRDOLJAK.
Most Niezależnych List /Most Nezavisnih Lista - MOST/ - komitet wyborczy utworzony 17 listopada 2012 r .; przewodn.: Božo PETROV.
Żywy Mur /Živi Zid - ŽZ/ - partia populistyczna, utworzona w 2011 r. na bazie ruchu społecznego przeciwstawiającego się eksmisjom; do 2014 r. nosiła nazwę Sojusz na rzecz Zmian /Savez za Promjene/; przewodn.: Ivan Vilibor SINČIĆ.
Demokratyczne Zgromadzenie Istrii /Istarski Demokratski Sabor - IDS/ - partia działająca w Istrii; utworzona 14 lutego 1990 r.; przewodn.: Boris MILETIĆ.
Milan Bandić 365 - Partia Pracy i Solidarności /Milan Bandić 365 - Stranka Rada i Solidarnosti - BM 365/ - utworzona 28 marca 2015 r.; przewodn.: Milan BANDIĆ.
Partia Narodowa - Reformatorzy /Narodna Stranka - Reformisti - NS-R/ - partia utworzona 28 września 2014 r.; przewodn.: Radimir ČAČIĆ.
Chorwacki Demokratyczny Sojusz Slawonii i Baranii /Hrvatski Demokratski Savez Slavonije i Baranje - HDSSB/ - partia utworzona 6 maja 2006 r. przez grupę b. członków Chorwackiej Wspólnoty Demokratycznej; przewodn.: Dragan VULIN.
Chorwacka Partia Emerytów /Hrvatska Stranka Umirovljenika - HSU/ - utworzona 26 kwietnia 1996 r.; przewodn.: Silvano HRELJA.
Chorwacka Partia Obywatelska /Hrvatska Građanska Stranka - HGS/ - utworzona 25 września 2009 r.; przewodn.: Željko KERUM.
Centrum Demokratyczne /Demokratski Centar - DC/ - partia utworzona w marcu 2000 r. w wyniku rozłamu w Chorwackiej Wspólnocie Demokratycznej /HDZ/; przewodn.: Vesna ŠKARE-OŽBOLT /kob./.
Chorwaccy Laburzyści-Partia Pracy /Hrvatski Labouristi-Stranka Rada - HL-SR/ - partia utworzona 31 marca 2010 r.; przewodn.: Tomislav KONČEVSKI.
Chorwacka Partia Socjalliberalna /Hrvatska Socijalno Liberalna Stranka - HSLS/ - utworzona w maju 1989 r. jako Chorwacki Związek Socjalliberalny /Hrvatski Socijalno-Liberalni Savez/; przewodn.: Darinko KOSOR.
Niezależna Serbska Partia Demokratyczna /Samostalna Demokratska Srpska Stranka - SDSS/ - utworzona w 1997 r.; przewodn.: Vojislav STANIMIROVIĆ.
Chorwacka Partia Chłopska /Hrvatska Seljačka Stranka - HSS/ - utworzona w lutym 1990 r.; przewodn.: Krešo BELJAK.
Chorwacka Partia Prawa /Hrvatska Stranka Prava - HSP/ - partia skrajnie nacjonalistyczna utworzona w 1861 r.; reaktywowana w 1990 r.; stawia sobie za cel utworzenie państwa chorwackiego na całym obszarze historyczno-etnicznym; przewodn.: Ivan TEPEŠ.
Serbska Partia Narodowa /Srpska Narodna Stranka - SNS/ - partia mniejszości serbskiej w Chorwacji; utworzona w styczniu 1991 r.; przewodn.: Zoran KOJIĆ.
Chorwacka Demokratyczna Partia Republikańska /Hrvatska Demokratska Republikanska Stranka - HDRS/ - utworzona w październiku 2000 r. z połączenia trzech partii: Chorwackiej Wiosny /HP/, Narodowej Partii Demokratycznej /NDS/ i Chorwackiej Chłopskiej Partii Narodowej /HSNS/.
*
Koalicja Narodowa /Narodna Koalicija - NK/ utworzona 16 lipca 2016 r. z przekształcenia koalicji pn. Chorwacja Rośnie /Hrvatska Raste - HR/; w jej skład wchodzą partie centrolewicowe: Socjaldemokratyczna Partia Chorwacji, Chorwacka Partia Ludowa-Liberalni Demokraci, Chorwacka Partia Emerytów oraz Chorwacka Partia Chłopska; przywódca: Zoran MILANOVIĆ.
Związki zawodowe
Chorwackie Stowarzyszenie Związków Zawodowych /Hrvatska Udruga Sindikata - HUS/ - założone w grudniu 1990 r.; liczy 41 500 członków zrzeszonych w 11 związkach zawodowych; przewodn.: Ozren MATIJAŠEVIĆ.
Niezależne Związki Zawodowe Chorwacji /Nezavisni Hrvatski Sindikati - NHS/- założone w 1992 r.; liczą 113 600 członków skupionych w 34 organizacjach związkowych; przewodn.: Krešimir SEVER.
Stowarzyszenie Autonomicznych Związków Zawodowych Chorwacji /Savez Samostalnih Sindikata Hrvatske - SSSH/ - założone w 1990 r.; liczy ok. 100 000 członków zrzeszonych w 24 związkach branżowych; przewodn.: Mladen NOVOSEL.
Prasa
Dzienniki
24 sata - Zagrzeb, zał. 2 III 2005.
Business.hr - gospodarczo-finansowy, zał. 2005 jako tygodnik, od III 2008 dziennik; posiada wydanie internetowe.
Glas Istre - dziennik poranny, niezależny, Pula, zał. 18 VIII 1943.
Glas Slavonije - dziennik poranny, niezależny, Osijek, zał. 4 I 1920.
Jutarnji List - dziennik niezależny, Zagrzeb, zał. 6 IV 1998; wychodzi również online.
Novi List - dziennik poranny, Rijeka, zał. 1900.
Poslovni Dnevnik - dziennik finansowo-gospodarczy, Zagrzeb, zał. III 2004; posiada wydanie internetowe.
Slobodna Dalmacija - dziennik poranny, Split, zał. 17 VI 1943.
Sportske Novosti - dziennik sportowy, Zagrzeb, zał. 1945.
Večernji List - dziennik wieczorny, Zagrzeb, zał. 1959.
Zadarski List - Zadar, zał. 3 XI 1994.
Czasopisma
Arena - tygodnik ilustrowany, Zagrzeb, zał. 1957.
Globus - tygodnik, Zagrzeb., zał. 1990.
Gloria - tygodnik kobiecy, Zagrzeb, zał. 1994.
Nacional - tygodnik niezależny, Zagrzeb, zał. 1995.
Nacionalni Oglasnik - tygodnik, Zagrzeb.
Narodni List - tygodnik niezależny, Zadar, zał. 1862.
Nedjeljna Dalmacija - tygodnik, Split, zał. 1971.
Panorama - tygodnik, Zagrzeb.
Republika - miesięcznik literacki, Zagrzeb, zał. 1945.
Agencje prasowe
Hrvatska Izvještajna Novinska Agencija /HINA/ - agencja prasowa, Zagrzeb, zał. 26 VII 1990.
Informativna Katolička Agencija /IKA/ - katolicka agencja informacyjna, Zagrzeb, zał. 1993.
Wszelkie materiały (w szczególności depesze agencyjne, zdjęcia, grafiki, filmy) zamieszczone w niniejszym Portalu chronione są przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Materiały te mogą być wykorzystywane wyłącznie na postawie stosownych umów licencyjnych. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników Portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, bez ważnej umowy licencyjnej jest zabronione.
Chorwacja
Flaga
Godło
- Republika Chorwacji, Republika Hrvatska
- Obszar: 56 542 km2
- Ludność: 4 130 304 (2019)
- Stolica: Zagrzeb
- Ludność stolicy: 812 635 (2019)
- Język urzędowy: chorwacki
- Święto narodowe: 25 VI - rocznica proklamowania niepodległości (1991)
- Jednostka monetarna: 1 kuna (HRK) = 100 lip (1 lipa)
- Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych: ONZ, UE, NATO, IMF (MFW), ISE, WHO, WTO
-
Starówka w Dubrowniku Fot. PAP/Maciej Kulczyński
-
Widok na Istrię Fot. PAP/Andrzej Grygiel
-
Miasto Hvar Fot. PAP/Maciej Kulczyński
Europa
- Albania
- Andora
- Austria
- Belgia
- Białoruś
- Bośnia i Hercegowina
- Bułgaria
- Czarnogóra
- Czechy
- Dania
- Estonia
- Finlandia
- Francja
- Gibraltar
- Grecja
- Guernsey
- Hiszpania
- Holandia
- Irlandia
- Irlandia Północna
- Islandia
- Jersey
- Kosowo
- Liechtenstein
- Litwa
- Luksemburg
- Łotwa
- Macedonia Północna
- Malta
- Mołdawia
- Monako
- Niemcy
- Norwegia
- Polska
- Portugalia
- Rosja
- Rumunia
- San Marino
- Serbia
- Słowacja
- Słowenia
- Szwajcaria
- Szwecja
- Ukraina
- Watykan
- Węgry
- Wielka Brytania
- Włochy
- Wyspa Man
- Wyspy Owcze